پاول در آستانه کناره‌گیری؟

به گزارش می‌متالز، در همین راستا راسل ووت، مدیر دفتر برنامه و بودجه کاخ سفید، در نامه‌ای رسمی عملکرد مالی و مدیریتی فدرال رزرو را به‌شدت نقد کرد و از پاول خواست که ظرف هفت روز کاری به سوالاتی درباره جزئیات هزینه‌ها و روند اجرای پروژه بازسازی پاسخ دهد. این اتفاقات در حالی رخ داده است که پیش از این تنش‌هایی میان پاول و ترامپ، به ویژه در خصوص سیاست‌های کاهش نرخ بهره وجود داشته است. این تنش‌ها بیش از پیش باعث ایجاد نگرانی‌هایی در خصوص حفظ استقلال مالی بانک مرکزی ایالات متحده شده است.

در هفته‌هــای اخیـر، خبر‌هایی مبنی بر احتمال استعفای جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، به دلیل افزایش انتقادات از عملکرد او در زمینه مدیریت مالی این نهاد به گوش می‌رسد. راسل ووت، مدیر دفتر برنامه و بودجه کاخ سفید، در نامه‌ای رسمی خطاب به پاول، از او به دلیل هزینه‌های سنگین بازسازی ساختمان‌های مرکزی فدرال رزرو در واشنگتن انتقاد کرده است. در این نامه، ووت با اشاره به افزایش چشمگیر هزینه‌های پروژه بازسازی که اکنون به حدود ۲.۵ میلیارد دلار رسیده و بیش از ۷۰۰ میلیون دلار بیشتر از برآورد اولیه است، خواستار پاسخگویی پاول به ۱۱ سوال مرتبط با این پروژه ظرف هفت روز کاری شده است. همچنین ووت در نامه‌اش نوشت: «بازسازی ساختمان‌های فدرال هزینه‌ای به‌مراتب کمتر از آنچه شما برای دفتر خود با هزینه مالیات‌دهندگان در نظر گرفته‌اید، دارند.» همچنین خبر‌هایی مبنی بر خرج‌کرد هزینه‌های غیرضروری در بازسازی این ساختمان‌ها به گوش می‌رسد.

در همین راستا پاول در جلسه کنگره، که اخیرا برگزار شد، برخی از ادعا‌های رسانه‌ها درباره ویژگی‌های لوکس این سازه مانند اتاق‌های غذاخوری ویژه، آسانسور‌های خاص و باغ‌های روی پشت‌بام را رد کرده و تاکید کرد که این پروژه صرفا برای حفظ و نوسازی ساختمان‌های قدیمی فدرال رزرو انجام می‌شود. با این حال پاول در جلسه کنگره به افزایش هزینه‌های بازسازی اقرار کرد و توضیح داد که هزینه‌های بالاتر عمدتا ناشی از افزایش قیمت‌ها در بخش‌های مکانیکی، الکتریکی و لوله‌کشی بوده است که به دلیل افزایش رقابت در فرآیند مناقصه انجام شده است. او در ادامه خبر داد که طرح‌های پروژه همچنان در حال تغییر و تحول هستند و برای کاهش هزینه‌ها برخی ویژگی‌های اولیه در برنامه حذف شده‌اند.

اختلاف ترامپ و پاول بر سر نرخ بهره

پیش از این نیز اختلافاتی میان دونالد ترامپ و جروم پاول در مورد نرخ بهره شکل گرفته بود و به یکی از موضوعات کلیدی در اقتصاد آمریکا تبدیل شده بود. ریشه این اختلاف به تضاد میان اهداف سیاسی ترامپ و استقلال نهادی فدرال رزرو بازمی‌گردد. در این مقطع، تشدید تنش‌ها باعث ایجاد نگرانی‌هایی در میان کارشناسان در مورد حفظ استقلال بانک مرکزی ایالات متحده نیز شده بود. نرخ بهره در حال حاضر بین ۴.۲۵ تا ۴.۵ درصد ثابت باقی‌مانده است.

این در حالی است که دونالد ترامپ مکررا خواستار کاهش نرخ بهره شده است. او خواهان کاهش نرخ بهره تا سطح حداقل ۳ درصد است تا رشد اقتصادی را تحریک کند. ترامپ معتقد است که نرخ‌های پایین مانند «سوخت جت» برای بازار‌ها عمل می‌کند و موجب افزایش رشد اقتصادی و رونق بیشتر بازار‌ها خواهند شد. با این حال بسیاری از کارشناسان دلیل تاکید ترامپ بر کاهش نرخ بهره را کاهش هزینه‌های استقراض دولت می‌دانند. در مقابل جروم پاول در برابر فشار‌های سیاسی مقاومت کرده و بر استقلال فدرال رزرو تاکید داشته است. او اعلام کرد که تصمیمات پولی باید بر اساس داده‌های اقتصادی، صورت گرفته شود. همچنین در ژوئن ۲۰۲۵، پاول در کمیته خدمات مالی مجلس نمایندگان اعلام کرد که فدرال رزرو با توجه به تاثیر تعرفه‌ها بر اقتصاد، رویکردی محتاطانه اتخاذ خواهد کرد و تا زمانی که مسیر اقتصاد روشن‌تر نشود، نرخ‌ها را تغییر نخواهد داد. از طرفی این تنش‌ها تاثیرات قابل توجهی بر بازار‌های مالی نیز داشته است.

در ماه ژوئن ۲۰۲۵، خبر‌هایی مبنی بر احتمال معرفی یک «صندلی سایه» در فدرال رزرو مطرح شد؛ موضوعی که فرایند افت ارزش دلار آمریکا را تشدید کرد. همچنین، در پی اظهارات ترامپ در آوریل ۲۰۲۵ مبنی بر این‌که قصد اخراج پاول را ندارد، بازار‌های سهام با رشد نزدیک به ۲ درصدی واکنش نشان دادند؛ واکنشی که نشان‌دهنده حساسیت بالای بازار‌ها نسبت به تحولات و تنش‌های اخیر است. با این حال، نه تنها از شدت تنش‌ها کاسته نشده، بلکه خبر‌های اخیر مبنی بر اتلاف منابع مالی و هزینه‌های غیرضروری در بازسازی چند ساختمان فدرال رزرو باعث تشدید تنش‌ها و حتی احتمال کناره‌گیری پاول شده است.

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که کاخ سفید از افزایش هزینه‌های بازسازی به عنوان بهانه‌ای برای تشدید فشار‌ها بر جروم پاول استفاده می‌کند. آنها معتقدند که طرح این مساله در زمان حاضر، بیش از آن‌که تلاشی برای شفاف‌سازی مالی باشد، اقدامی هدفمند برای زیر سوال بردن مدیریت فدرال رزرو و افزایش مداخلات سیاسی در سیاست پولی به‌شمار می‌رود. این موضوع موجب نگرانی جدی کارشناسان نسبت به استقلال بانک مرکزی شده و احتمال افزایش بی‌ثباتی در بازار‌های مالی را نیز بالا برده است.

استقلال بانک مرکزی آمریکا زیر فشار سیاسی

بانک مرکزی ایالات متحده تاکنون به عنوان یک نهاد مستقل در ساختار اقتصادی آمریکا فعالیت کرده و استقلال آن در تصمیم‌گیری‌های پولی همواره مورد احترام دولت‌های مختلف بوده است. این استقلال به فدرال رزرو اجازه داده تا سیاست‌های خود را بر اساس تحلیل‌های اقتصادی و نه ملاحظات سیاسی اتخاذ کند؛ امری که در ثبات اقتصاد کلان و کنترل تورم طی دهه‌های گذشته نقش حیاتی ایفا کرده است.

با این حال، تحولات اخیر و تنش‌های آشکار میان دونالد ترامپ و جروم پاول، باعث شده تا نگرانی‌هایی جدی در مورد تداوم این استقلال شکل بگیرد. اقدامات اخیر دونالد ترامپ و فشار‌هایی که از سوی کاخ سفید بر جروم پاول وارد آمده، نه‌تنها به افزایش تنش در فضای اقتصادی منجر شده، بلکه به باور بسیاری از کارشناسان، پیام‌آور نااطمینانی برای بازار‌های مالی نیز بوده است و می‌تواند اعتماد بازار‌ها را نسبت به ثبات و پیش‌بینی‌پذیری سیاست‌های پولی تضعیف کند. در این میان، اهمیت استقلال بانک‌های مرکزی موضوعی است که بار‌ها در ادبیات اقتصادی مورد تاکید قرار گرفته است.

بانک‌های مرکزی مستقل، قادرند بدون فشار‌های سیاسی، تصمیماتی در راستای ثبات قیمت‌ها، کنترل تورم و حفظ تعادل اقتصادی اتخاذ کنند. تضعیف این استقلال، در بلندمدت موجب سیاسی شدن فرآیند‌های اقتصادی و کاهش اثربخشی ابزار‌های سیاست پولی خواهد شد. نکته نگران‌کننده‌تر آن است که این تجربه، می‌تواند بر روسای آتی فدرال رزرو نیز تاثیر بگذارد.

اگر روسای بعدی این نهاد احساس کنند که هرگونه ایستادگی بر اصول حرفه‌ای و پایبندی به داده‌های اقتصادی ممکن است با فشار سیاسی، هجمه رسانه‌ای یا حتی تهدید به برکناری مواجه شود، آنگاه انگیزه و توان تصمیم‌گیری مستقل تضعیف خواهد شد.

منبع: دنیای اقتصاد