ایجاد پایگاه‌های چهارگانه «اچ‌اس‌ای» زغال‌سنگ با اعتبار دولتی

به گزارش می متالز، ممکن است راه‌هایی هم باشد که ما امتحان نکرده‌ایم پس شما آنها را پیشنهاد دهید.
جعفر سرقینی، معاون امور معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان این مطلب در نشست سالانه انجمن زغال‌سنگ ایران با ابراز خشنودی از حضور در جمع پیشکسوت‌های صنعت زغال‌سنگ کشور گفت: یکی از اصیل‌ترین معدنکاری‌ها زغال‌سنگ است؛ در بسیاری از کشورهای اروپایی ذخایر معادن زغال‌سنگ پایان یافته اما آرم و نشان بسیاری از فعالیت‌های معدنی هنوز معادن زغال‌سنگ است که نشان از اهمیت این رشته معدنی دارد.
وی با بیان اینکه خوشحالم این انجمن شکل گرفت، افزود: دوستان زغال‌سنگی ما در اعماق زمین کار می‌کردند و هیچ صدایی نداشتند. آقای بهرامن زحمت این کار را در قالب کارگروه زغال‌سنگ خانه معدن می‌کشند اما پیشگام شدند و ما هم تشویق‌شان کردیم که انجمن زغال‌سنگ کشور شکل بگیرد. امروز این رشته معدنی صدا دارد. ما موفق شده‌ایم که نرخ زغال را با شرکت ذوب آهن اصفهان به نتیجه برسانیم که نشان‌ می‌دهد انجمن در این میان نقش موثری داشته و توانسته صدای زغال‌سنگی‌ها را برساند.
وی با تشکر از این انجمن گفت: داشتن صدا برای یک انجمن خوب است اما این انجمن از این تریبون غوغاسالاری نکرده است. آقای مجتهدزاده و همکاران‌شان تا به حال با تعامل کار کرده‌اند. آنها صدا داشتند اما جو درست نکردند. من از این بابت از آنها متشکرم و امیدوارم ۱۰ درصد دیگر معادن و واحدهای زغال‌شویی و کک‌سازی، زیرمجموعه انجمن قرار بگیرد. البته مدیریت جدید ذوب آهن هم در این زمینه مثبت عمل کردند. ما نیز در زمینه تامین سنگ‌آهن مورد نیاز ذوب آهن اصفهان اقداماتی انجام دادیم که بخشی از مشکل‌شان را حل کرد و به زودی ابلاغ می‌شود. ما معتقدیم اگر حال ذوب آهن خوب باشد حال زغال‌سنگی‌ها نیز خوب است. البته سال‌هاست من پیشنهاد کرده‌ام معادن زغال‌سنگ به صادرات به عنوان یک آلترناتیو فکر کنند که خوشبختانه بخشی از آن عملیاتی شده است.
به گفته وی، افزایش نرخ زغال‌سنگ نقطه عطف در این صنعت است و باید بهترین بهره را از آن ببریم. او تصریح کرد: نه تنها معاونت امور معادن و حتی مجلس شورای اسلامی بلکه تمام ارکان وزارتخانه، طرفدار فعالیت‌های ایمن و فنی معادن زغال‌سنگ هستند. در مقابل، فقط یک انتظار از معادن زغال‌سنگ دارم و آن این است که به مسائل ایمنی و فنی توجه کنند. به طور مثال اگر با اصلاح قیمت‌ها ۲ ریال بیشتر سود می‌کنید، این رقم را در زمینه ایمنی و فنی هزینه کنید چراکه در نهایت نیاز فولاد کشور را شما باید تامین کنید. به همین دلیل بخشی از درآمد باید صرف ایمنی، توسعه و نوسازی شود تا ما هم شرمنده صنعت نشویم.
سرقینی ادامه داد: درباره حقوق دولتی نیز باید بگوییم دولت همیشه نگاه حمایتی به معادن زغال‌سنگ داشته است. ما یک صدم کمترین درصدی که باید به عنوان حقوق دولتی از معادن دریافت کنیم را از معادن زغال‌سنگ می‌گیریم. وقتی سازمان‌های نظارتی سراغ‌مان می‌آیند توضیح می‌دهیم حاضریم رقمی که به عنوان حقوق دولتی قرار است به دولت پرداخت شود، صرف ایمنی، نوسازی و مکانیزاسیون معادن زغال‌سنگ شود. در این زمینه ما با معادن زغال‌سنگ یک قرارداد نانوشته داریم. به هر کسی بگویید از هر تن زغال‌سنگ ۱۶۰ تومان حقوق دولتی دریافت می‌شود، باور نمی‌کند. ما یک‌صدم حقوق دولتی را از ۱۰ درصدی که قانون گفته سر معادن از ماده استخراجی دریافت کنیم، دریافت می‌کنیم.
معاون امور معادن وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه سخنان خود گفت: با معادن دیگر بسیار سختگیرانه عمل می‌کنیم و حتی به معادنی که متعلق به دولت یا بخش دولتی است هیچ‌گاه ارز نیمایی ندادیم و گفتیم واردات اقلام مورد نیاز خود را از محل صادرات تامین کنند اما درباره واردات چوب یا سایر تجهیزات معادن زغال‌سنگ موافقت کردیم که با هر میزانی از ارز نیمایی استفاده کنند. برای چوب هم با سازمان توسعه تجارت مکاتبه شده و سازمان هم اعلام کرده که مشکلی نیست. من هم اینجا تاکید می‌کنم که مجموعه معادن زغال‌سنگ به طور واحد با ارز نیمایی، اقدام به واردات چوب کنند.
وی ادامه داد: پیشنهاد می‌کنم متولی را در انجمن مشخص کنید تا یک یا ۲ واحد چوب ثبت سفارش کنند، به این شرط که این چوب با نظر انجمن توزیع شود نه به نام انجمن و به کام معدودی از معادن.
برای سایر تجهیزات نیز ثبت سفارش‌های سنگین انجام شده که برای مکانیزاسیون معادن در طبس می‌خواهند. حتی شرکتی مراجعه کرد تا شیلت‌های معادن را در ایران تولید کند و ما حمایت کردیم. موضوع پایگاه‌های اچ‌اس‌ای را نیز پیگیر هستیم و در این زمینه حاضر به تامین اعتبار مورد نیاز آن هستیم. فکر می‌کنم مبادله تفاهمنامه انجام شود و مانع دیگری وجود ندارد.
مجمع انجمن زغال‌سنگ با حضور جعفر سرقینی معاون معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، داریوش اسماعیلی ریاست سازمان نظام مهندسی معدن ایران و محمدرضا بهرامن ریاست خانه معدن، دیروز برگزار شد.

‌چشم‌انداز تولید ۸ ‌میلیون تن زغال‌سنگ

محمد مجتهدزاده در نشست مجمع سالانه انجمن زغال‌سنگ ایران پس از ارائه گزارش عملکرد هیات مدیره و بازرس انجمن، گفت: انجمن زغال‌سنگ از معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت درخواست تشکیل کارگروه پشتیبانی زغال‌سنگ در وزارتخانه به منظور پیگیری مشکلات این بخش را دارد.
وی افزود: درحال‌حاضر تولید زغال‌سنگ کشور سالانه حدود ۳ میلیون تن به طور خام و ۱.۵ میلیون تن به شکل کنسانتره است. این در حالی است که مصرف زغال‌سنگ حدود ۲ میلیون تن کنسانتره در سال است و بخشی از نیاز کشور از خارج تامین می‌شود.
وی ادامه داد: در سال آینده، با راه‌اندازی یک کارخانه فولاد جدید به روش کوره‌بلند فولاد، مصرف زغال‌سنگ به ۳.۵ میلیون تن خواهد رسید و واردات این حجم زغال‌سنگ، اقتصادی و عملی نخواهد بود. مجتهدزاده با بیان اینکه تا ۱۰ سال گذشته عمده معادن بزرگ و متوسط کشور از سوی دولت اداره می‌شدند اما به‌تدریج به بخش خصوصی یا بخش‌های غیر دولتی واگذار شدند، گفت: در این دوره، وجود نداشتن یک تشکل رسمی و فراگیر از تولیدکنندگان حوزه زغال‌سنگ در عمل برنامه‌ریزی و دفاع از منافع فعالان این حوزه را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرد که با تشکیل انجمن زغال‌سنگ، یکی از کمبودهای این حوزه رفع شد. انجمن زغال‌سنگ حدود ۹۰ درصد زغال‌سنگ کشور را در بخش شست‌وشو و کک‌سازی پوشش می‌دهد.
رئیس انجمن زغال‌سنگ کشور افزود: با تشکیل این انجمن، با راه‌اندازی کارگروه‌های اختصاصی در این یک سال و کارگروه اکتشاف، اقتصاد، فرآوری، مکانیزاسیون و اچ‌اس‌ای، تقسیم کار کردیم تا توان انجمن را در تدوین گزارش‌ها به کار بگیریم. وی ادامه داد: مهم‌ترین چالش زغال‌سنگ، تک مشتری بودن آن است. درحال‌حاضر ۸۰ درصد زغال‌سنگ کشور از سوی ذوب‌آهن مصرف می‌شود و البته از سال آینده این انحصار به‌تدریج شکسته خواهد شد. فولادسازان عمده کشور از یارانه انرژی و منابع ارزان‌قیمت گاز برخوردارند. در این زمینه ضروری است ذوب آهن و میدکو که تولید فولاد به روش کوره‌بلند را در اختیار دارند، در مقابل بقیه فولادسازان به نوعی مورد حمایت دولت قرار بگیرند تا قادر به رقابت با دیگر فولادسازان باشند. بدون حمایت دولت از این ۲ فولادساز، صنعت زغال‌سنگ که ۱۷ هزار شغل کارگاهی را پوشش می‌دهد بدون پشتوانه خواهد ماند. مجتهدزاده با بیان اینکه ایمنی به عنوان موضوع مهم معادن زغال‌سنگ، به عنوان محوری‌ترین مسئله مورد پایش قرار گرفته است، گفت: گزارش کمبودهای معادن در این زمینه به کارگروه پشتیبانی داده شد و راه‌حل مشخصی برای ارتقای ایمنی پیشنهاد شد که ۴ مرکز اچ‌اس‌ای در ۴ حوزه اصلی زغال کشور شامل کرمان، البرز شرقی، البرز مرکزی و طبس ایجاد شود و حتی طرح اجرایی این ۴ مرکز تدوین شد، ۱۲۰ میلیارد تومان اعتبار را نیز آماده کردیم. بر اساس آخرین اطلاعات، این طرح از سوی وزارتخانه مصوب شد و مجری‌اش هم شرکت تهیه و تولید مواد معدنی اعلام شد. وی از سرقینی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت خواست که اجرای این طرح از طرف وزارتخانه سرعت یابد. اگر منابع مالی‌اش مصوب شود در یک بازه زمانی ۲ ساله می‌تواند به نتیجه برسد. وی ادامه داد: تولید ۸ میلیون تن زغال‌سنگ، نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. خوشبختانه این امر با اصلاح نرخ زغال‌سنگ در مسیر خود قرار گرفت و سرمایه‌گذاران می‌توانند بر اساس رقم جدید، طرح‌های خود را بنویسند. مجتهدزاده در ادامه خاطرنشان کرد: امروز مسئله چوب، معادن زغال‌سنگ ما را با محدودیت فعالیت روبه‌رو کرده است. سال گذشته، هر تن چوب داخل کشور را ۴۵۰هزار تومان خریداری کردیم اما امسال یک میلیون و ۵۰۰ تا یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان خریداری می‌کنیم. ضمن اینکه چوب تولیدی داخل، ظرفیت پوشانندگی لازم را ندارد. برای حل این مشکل نیز چند راه‌حل وجود دارد؛ اینکه واردات چوب از کشورهای همسایه تسهیل شود تا فشار سنگین از منابع طبیعی برداشته شود و دوم اینکه مسئله جانشینی پراب و سیمیشیل را به جای چوب در معادن موردنظر قرار دهیم. در این میان سرعت عملیات اداری را خواستاریم. رئیس انجمن زغال‌سنگ کشور با اشاره به اینکه کمبود آب و برق، ما را با مشکل روبه‌رو کرده است، در ادامه خاطرنشان کرد: در ۱۰ سال گذشته به دلیل نبود یک تشکل متمرکز و قوی، صنعت زغال‌سنگ کشور دچار مشکلات عدیده برنامه‌ریزی برای قیمت‌گذاری و ایمنی بود اما با تشکیل انجمن زغال‌سنگ ایران، بخش خصوصی در قالب این تشکل به انسجام مناسبی دست یافته است. در مدت کمتر از یک سال از تشکیل انجمن زغال‌سنگ ایران، هیات مدیره ۲۱ جلسه رسمی تشکیل داد.

ضرورت اجرای طرح جامع زغال‌سنگ

در این نشست با اشاره به اینکه طرح جامع زغال‌سنگ سال‌ها پیش از سوی گروه مهندسان مشاور وزارت صنعت، معدن و تجارت شکل گرفت، گفت: خوشبختانه توانستیم با سعی و خطا این طرح را در ایمیدرو تصویب کنیم تا ابلاغ شود. در این طرح، بندی مبنی بر پایش طرح جامع زغال‌سنگ گنجانده شده که با حضور مدیران ارشد باید پیگیری شود. وی افزود: در مقایسه طرح جامع زغال‌سنگ و طرح جامع فولاد می‌توانیم ببینیم این طرح در کجا گپ دارد تا برطرف شود. در طرح جامع فولاد همه چیز دیده شده؛ از اکتشاف، استخراج و فرآوری تا تامین نیاز داخلی و جهانی فولاد؛ باید دید در طرح زغال‌سنگ نیز این موارد دیده شده است؟
وی ادامه داد: به همین دلیل معتقدیم دولت باید این طرح را که برای کشور مهم است و خودش آن را تصویب کرده، به اجرا برساند؛ به ویژه در اکتشاف و بلندینگ (فرآوری و زغال‌شویی) باید پایش شود و همه این حلقه‌ها دیده شده و لحاظ شود. به ویژه اینکه تولید زغال‌سنگ در مناطق چهارگانه، دارای ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی منحصر به فرد است و برای استفاده بهتر باید با همدیگر مخلوط شوند.
وی تصریح کرد: هرچند این اقدام از سوی ذوب آهن اصفهان انجام می‌شود اما اگر در کارخانه‌های فرآوری زغال‌سنگ انجام شود، بهتر است و این مشکل در طرح جامع فولاد باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. به ویژه اینکه زغال‌سنگ معادن طبس که بیش از نیمی از تولید کشور در آن انجام می‌شود، دارای گوگرد زیادی است و حذف گوگرد، هزینه‌های بسیار زیادی دارد. تنها راه این است که از زغال‌های دیگر که گوگرد کمی دارد، استفاده کنیم.

انجمن، یکی از متولیان پایش طرح جامع زغال‌سنگ باشد

هرمز ناصرنیا، مسئول پایش طرح جامع زغال‌سنگ در شرکت تهیه و تولید مواد معدنی و رئیس پیشین سازمان نظام مهندسی معدن نیز در این نشست گفت: طرح جامع زغال‌سنگ، خط و خطوط رشد زغال‌سنگ در ایران را نشان داده، مبنی بر اینکه چگونه در واحدها تولید افزایش یابد، البته بر اساس طرح جامع فولاد.
وی افزود: در این طرح تا افق ۱۴۰۴ باید به میزان ۵۵ میلیون تن فولاد تولید شود که ۵.۱ میلیون تن آن به ذوب آهن اصفهان اختصاص دارد و این قسمت مربوط به ما است چراکه زغال این میزان محصول فولادی را ما باید تولید کنیم.
وی ادامه داد: بر این اساس و با توجه به توان کانسارهای مناطق چهارگانه زغال‌سنگ، رشد متناسب با هر معدن در نظر گرفته شده و تا سال ۱۴۱۵ برنامه داده شده است.
ناصرنیا با بیان اینکه در این طرح، نیازهای رشد معادن از قبیل آب، برق و نیروی انسانی منظور شده است، گفت: نیاز است با کمک مدیران معادن به تحقق این برنامه برسیم. به همین دلیل درخواست کردم انجمن زغال‌سنگ، یکی از متولیان پایش طرح جامع زغال‌سنگ باشد. البته به مرور می‌توان اصلاحات این طرح را نیز انجام داد. اگر معادن در این زمینه شریک نباشند، این طرح انجام نخواهد شد. این برنامه تا افق ۱۴۰۴ باید نیاز کوره‌بلندها را تامین کند که البته از این برنامه کمی عقب هستیم.
وی خاطرنشان کرد: زغال‌سنگ معادن طبس و گوگرد زیاد این معدن از مشکلاتی است که باید در طرح جامع به آن بپردازیم و مجبور نباشیم برای اصلاح آن، زغال را از خارج وارد کنیم. با افزایش تولید معادن، یکی از مشکلاتی که خواهیم داشت کمبود چوب است.