انحصار بازار خودرو در کشور، عامل عقب‌ماندگی این صنعت است

می متالز - مجموع تولید خودرو در نیمه نخست سال 1396، به بیش از 684 هزار دستگاه رسید که رشد 17.9 درصدی نسبت به آمار تولید دوره مشابه از سال گذشته داشت. این رشد در صنعت خودروسازی کشور، با رشد مصرف مس همراه بود که تقریبا 14.8 درصد برآورد شد. خودروسازی ایران به‌طور انحصاری در اختیار 2 گروه تولیدی ایران‌خودرو و سایپا است که سهم 90 درصدی از بازار تولید را در دست دارند.

به گزارش می متالز، صنعت خودروسازی ایران طی 6 ماه نخست سال 1396، رشد 17.9 درصدی تولید را نسبت به مدت مشابه از سال گذشته، تجربه کرد و طی این دوره، پا از مرز تولید 684 هزار دستگاه خودروی سواری، وانت، و تجاری نیز فراتر گذاشت. بزرگترین تولیدکنندگان خودرو در ایران، گروه‌های ایران‌خودرو و سایپا هستند که مجموع تولیداتشان، سهم 90 درصدی از بازار داخل را تشکیل می‌دهد. نمودار 1، سهم بازار تولیدکنندگان از بازار داخلی صنعت خودروسازی را برای 6 ماهه نخست سال 1396 به تصویر می‌کشد. تولیدات گروه ایران‌خودرو در نیمه نخست سال جاری، رشد 12.8 درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته را پشت سر گذاشت؛ در حالی که گروه سایپا با سهم بازار کمتر، افزایش 19.7 درصدی داشت.

به‌طور کلی در تولید هر خودروی سواری نزدیک به 20 کیلوگرم مس استفاده می‌شود، در حالی که این رقم برای خودروهای تجاری متفاوت است. نمودار 2 میزان مصرف مس در تولید خودروی کشور را برای نیمه نخست سال 1395 و 1396 مقایسه می‌کند. همان‌طور که مشاهده می‌شود، میزان مصرف مس در صنعت خودروسازی طی 6 ماهه نخست سال جاری، نزدیک به 14.8 درصد رشد کرد. گفتنی است که رقم مصرف گزارش شده در نمودار 2، برای صنعت خودروسازی، گویای مصرف مس در صنعت خودروسازی ایران از بازار داخل است.

با توجه به خالص واردات قابل ملاحظه خودرو در ایران که نزدیک به یک‌پنجم میزان تولید کشور است، می‌توان به میزان حجم بازار مصرف داخل دست یافت. با محاسبه حجم بازار مصرف خودرو در کشور نیز، می‌توان ادعا کرد که کشش بازار ایران از مصرف مس در صنعت خودروسازی بیش از میزان کنونی است. شایان ذکر است که صادرات خودروی کشور نه‌تنها در مقابل حجم تولید، رقم اندکی است، بلکه خودروی ایرانی، خریدار خارجی بنامی ندارد. خریداران اصلی خودروهای ایرانی کشورهای عراق، گرجستان و از این دست هستند؛ حال آنکه خودروهای تولیدی در کشور همسایه، ترکیه، به کشورهای اروپایی صادر می‌شود.

علاوه بر این، انحصاری بودن خودروسازی در کشور (نمودار 1) و عدم امکان واردات با قیمت‌های قابل رقابت (تعرفه‌های وارداتی سنگین)، مزید علت افت کیفیت محصولات داخل شده است. عدم وجود کیفیت قابل قبول و توجه صرف به رشد کمّی خودروهای تولید داخل، عاقبت ضربه سهمگینی به اقتصاد کشور خواهد زد؛ چرا که موج جهانی به منظور رشد و گسترش صنعت خودروسازی برقی، با سرعت قابل ملاحظه‌ای در حال حرکت است. تأثیر این مسئله بر اقتصادهای در حال رشد جهان به‌گونه‌ای است که کشورهایی نظیر هند، اعلام ممنوعیت تولید و حتی معامله خودروهای احتراق داخلی را طی سال‌های آتی به اجرا در خواهند آورد.

علاوه بر این، خودروسازان بزرگ جهانی نظیر ولوو، درصدد حذف محصولات احتراق داخلی خود طی 2 سال آتی هستند و مجموعه جدیدی از خودروهای برقی را به منصه ظهور خواهند رساند. همگامی کشورهای بزرگ مصرف‌کننده و تولیدکنندگان بزرگ خودرو در رشد صنعت حمل و نقل برقی (باتری‌دار) سبب از میان رفتن شکاف قیمتی میان خودروهای برقی و احتراق داخلی خواهد شد. در بطن تمامی این جنبش‌های صنعتی و قانون‌گذاری، امر ارزشمند توجه به محیط زیست نهفته است که با گزارش سال 2016 سازمان بین‌المللی انرژی از وضع اسف‌بار انتشار گازهای گلخانه‌ای در سطح جهانی آغاز شد.

منبع: اخبار فلزات