تداوم ورود نقدینگی جدید به بازار سهام

به گزارش می متالز، با پایان شش‌ماههٔ ابتدایی سال ۹۸ و عملکرد بازار سرمایه که با ورود نقدینگی جدید از سوی سرمایه‌گذاران در یک روند رو به رشد قرار دارد، حال همهٔ نگاه‌ها به ادامهٔ این روند در نیمهٔ دوم سال جاری است که آیا این رونق همچنان پایدار خواهد بود یا اتفاق‌های تازه‌تری شکل خواهد گرفت. در این ارتباط و تحلیل چشم‌انداز بازار سهام تا پایان سال ۹۸، علی صحرایی ‐ مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران ‐ گفت‌وگویی انجام داده که در ذیل می خوانید.

چشم‌انداز بازار سهام را در نیمهٔ دوم سال جاری چگونه ارزیابی می‌کنید و چه ریسک‌هایی می‌تواند بازده و رونق آن را تحت‌تأثیر قرار دهد؟

چشم‌انداز بازار سهام در شش‌ماههٔ دوم سال ۹۸ با پشتوانهٔ روزهای سبز و پررونق نیمهٔ اول سال جاری و اقبال سرمایه‌گذاران برای مشارکت در این بازار مثبت و پربازده خواهد بود. اما به‌هرحال، بازار سرمایه تحت‌تأثیر عوامل گوناگونی است که می‌توانند روند آن را در کوتاه‌مدت و بلندمدت تحت‌تأثیر قرار دهند. در کوتاه‌مدت، اُفت‌وخیز بازار سرمایه تحت‌تأثیر عواملی همچون انتظارات سرمایه‌گذاران، نوسانات بازارهای موازی، اخبار و وقایع سیاسی و اقتصادی است؛ اما در بلندمدت، عوامل اقتصادی بنیادی هستند که روند کلی بازار را شکل می‌دهند. همان‌طورکه روندهای چندساله نشان می‌دهد، بازار سرمایه در بلندمدت روی خوشی به سرمایه‌گذاران نشان داده، هرچند در برخی دوره‌های زمانی با اُفت همراه بوده است. در شرایط کنونی، توجه بسیاری از مردم به بازار سرمایه جلب شده است و شاهد اقبال عمومی به بازار سهام هستیم. این امر جزو اهداف مسئولان و سیاست‌گذاران بازار سرمایه و امری خوشایند و مبارک است. در سال‌های گذشته، نفوذ اندک بازار سرمایه میان مردم ایران ازجمله ضعف‌های این بازار برشمرده می‌شد، ولی در شرایط کنونی از مسئولان این بازار توقع می‌رود که جریان نقدی ورودی از سوی سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای به بازار را با استفاده از خدمات نهاده‌های حرفه‌ای به مسیر درست و حرفه‌ای هدایت کنند. این تغییر شرایط و حضور گستردهٔ عموم مردم در بازار سرمایه امری مطلوب است که البته در صورت ورود مستقیم و بدون استفاده از نهادهایی همچون صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سبدگردانان، می‌تواند در کوتاه‌مدت به نوسانات بازار دامن بزند. سیاست‌های اقتصادی دولت نیز همواره در روند بازار اثرگذار است. چگونگی نوسانات ارز و الزامات بازگرداندن و فروش ارز توسط شرکت‌ها می‌تواند در سودآوری آنان اثرگذار باشد. در این زمینه، شاهد اصلاح مقررات ارزی و ساماندهی مناسب بازار ارز توسط مسئولان بانک مرکزی هستیم. کمیت و کیفیت فروش محصولات شرکت‌ها در داخل و صادرات آن‌ها به خارج از کشور نیز در روند بازار سهام اثرگذار است. در شرایط کنونی، شرکت‌های بزرگ در فروش و صادرات محصولات خود با مشکل جدی روبه‌رو نیستند و ادامهٔ این روند می‌تواند به ثبات و رشد قیمت‌ها در بازار کمک کند.  

ورود نقدینگی‌های تازه به بازار سهام چه نقشی در عمیق و پربازده‌ترشدن بورس ایفا می‌کند؟

بدون شک، گسترش بازار سهام بین مردم و افزایش ضریب نفوذ این بازار در پیشبرد اهداف توسعه‌محور بازار سرمایه تأثیر مثبتی خواهد گذاشت. جذب نقدینگی و هدایت آن به پروژه‌های تولیدی ازجمله کارکردهای اصلی بورس و بازار سرمایه محسوب می‌شود که انجام مطلوب آن به نفوذ مؤثر در میان مردم بستگی دارد. ورود نقدینگی و افزایش تقاضای خرید در روند صعودی قیمت‌های سهام به‌ویژه در کوتاه‌مدت تأثیرگذار است. برای استفادهٔ بهینه و بلندمدت از ورود نقدینگی جدید به بازار نیازمند هرچه پررنگ‌شدن نقش نهادهای مالی واسط به‌ویژه صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستیم. در این ارتباط، تسهیل تأسیس و راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بهبود دسترسی سرمایه‌گذاران به این نهادهای مالی و البته نظارت کارآمد بر آن‌ها می‌تواند به هدایت نقدینگی سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای به‌سمت مدیران حرفه‌ای مؤثر باشد. برای بهبود دسترسی مردم به صندوق‌های سرمایه‌گذاری، تشکیل صندوق‌های جدید در قالب صندوق‌های قابل‌معامله یا تبدیل صندوق‌های موجود به نوع قابل‌معامله به‌ویژه با امکان خریدوفروش برخط واحدهای سرمایه‌گذاری، می‌تواند مورد توجه مسئولان و مدیران نهادهای مالی باشد.

سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام که در شرایط فعلی از رونق مناسبی هم برخوردار است، باید به چه نکاتی توجه کنند؟

سرمایه‌گذاران باید هنگام ورود به این بازار ماهیت آن را بشناسند و بپذیرند. هر نوع سرمایه‌گذاری سرشت و ذات ویژهٔ خود را دارد و روش خاص خود را نیز می‌خواهد. سرمایه‌گذاری در بانک ماهیتی کاملاً متفاوت با سرمایه‌گذاری در طلا یا ساختمان دارد. سرمایه‌گذاری در بورس نیز سرشت و بن‌مایه‌ای کاملاً متفاوت با سرمایه‌گذاری در بانک یا ساختمان دارد. فردی که تصمیم به سرمایه‌گذاری در بورس می‌گیرد، درصورتی که به چیستی این بازار پی نبرده باشد، ممکن است به اهداف موردنظر خود دست نیابد. سرمایه‌گذاری در بازار سهام ماهیتی ریسکی دارد. این ویژگی سرمایه‌گذاری در بورس را با پاداش و البته زیان همراه می‌کند. سرمایه‌گذارانی که با شناخت، با راهبرد، و رویکردهای از پیش‌تعیین‌شده و درحال اصلاح، با شکیبایی و تعریف دامنهٔ زمانی بلندمدت و البته با بهره‌گیری از توان تخصصی مدیران حرفه‌ای و مجاز وارد بازار سهام می‌شوند، همواره از سرمایه‌گذاری خود خشنودند. سرمایه‌گذاران حرفه‌ای که از سال‌های گذشته سرد و گرم بازار را چشیده‌اند، از اصول سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار آگاه‌اند؛ اما، به آن گروه از سرمایه‌گذاران که به‌تازگی به خانوادهٔ بازار سرمایه پیوسته‌اند پیشنهاد می‌کنم با شناخت، شکیبایی، انتظارات متعادل، و بهره‌گیری از خدمات نهادهای مالی مجاز، به‌تدریج خود را با این بازار آشنا کنند و از همنشینی با آن لذت ببرند.  

چقدر فرهنگ‌سازی و شفافیت اطلاعات ناشران می‌تواند به ارتقای رونق بازار سرمایه کمک کند؟

فرهنگ‌سازی و افزایش دانش عمومی مردم از بازار سرمایه می‌تواند به افزایش ضریب نفوذ این بازار بینجامد و منابع مالی موردنیاز برای توسعهٔ اقتصادی را از طریق بازار سرمایه در اختیار پروژه‌های اقتصادی قرار دهد. بازار سرمایه می‌تواند محل مناسبی برای هدایت نقدینگی رو به رشد به‌سوی توسعهٔ زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های تولیدی باشد. افزایش دانش عمومی می‌تواند پایداری منابع ورودی به بازار را نیز افزایش دهد و با افزایش آگاهی سرمایه‌گذاران از بروز رفتارهای هیجانی و توده‌وار جلوگیری کند. شفافیت اطلاعاتی نیز رکنی اصلی برای عملکرد مناسب بازار سهام است که به همین دلیل تالار شیشه‌ای لقب گرفته است. اصولاً سرمایه‌گذاری در بورس به‌دلیل وجود اطلاعات درست، دقیق، و بهنگام می‌تواند رویکردی حرفه‌ای‌ و مبتنی بر تحلیل داشته باشد. ازاین‌رو، شاهدیم که مسئولان بازار سرمایه با وسواس بسیار جریان ارائهٔ اطلاعات مالی از سوی ناشران را زیرنظر دارند و قواعد و مقررات آن را پیوسته بازبینی و اصلاح می‌کنند.