خبر جدید درباره تجارت با اوراسیا / حذف دلار در مبادلات

به گزارش می متالز، تهران امروز برای نخستین بار برگزار کننده بزرگترین همایش اوراسیا بود. هیاتی بلند پایه از روسیه، ارمنستان، قرقیزستان، قزاقستان و بلاروس میهمان سازمان توسعه تجارت بودند.

در این نشست چند جانبه که با حضور وزیر نیرو و معاونان وزارت صمت تشکیل شد وضعیت تعرفه ترجیحی، نحوه تعامل گمرکات، نحوه صادرات و واردات کالا از اوراسیا به ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفت. اینکه آیا عضویت به اتحادیه اوراسیا می‌تواند بخش زیادی از کالاهای صنعتی و کشاورزی را راوانه بازارهای آن ور آبی کند؟ این سوالی است که کارشناسان معتقدند که رشد صادرات به بازارهای اوراسیا به رفتار دولت و بخش‌خصوصی ایران باز می‌گردد.

جزئیات ابلاغیه جدید تجارت ایران و اوراسیا

طبق آخرین آمارها در هفت ماه نخست امسال صادرات ایران به کشورهای عضو اوراسیا با ۵۲ درصد رشد به ۴۹۰ میلیون دلار رسید و واردات ایران از اعضای این اتحادیه با سه درصد کاهش از ۷۹۲ به ۷۶۸ میلیون دلار رسید.

همچنین سهم ایران از کل حجم تجارت اوراسیا ۰٫۳ درصد و سهم اوراسیا از کل تجارت ایران با جهان دو درصد است که با امضای قرارداد موقت تجارت آزاد ایران با اوراسیا دو طرف در تلاش برای ارتقای این سهم هستند.

حال در ابتدای راه رییس سازمان توسعه تجارت ایران درباره جزئیات ابلاغیه جدید تجارت ایران و اوراسیا به رییس کل گمرک نامه‌ نوشته است. در این نامه آمده: « تعداد مراجع صدور گواهی مبدا برای کشور ارمنستان یک، قرقیزستان ۶، قزاقستان ۱۷، بلاروس ۶ و روسیه ۱۳۵ مرکز است. همچنین بر این اساس اضافه پرداخت حقوق ورودی به صورت سپرده با ارائه گواهی مبدا تا ۱۲ ماه پس از تاریخ ثبت اظهارنامه گمرکی مسترد خواهد شد.» برخی تجار نسبت به عدم ارائه تخفیفات گمرکی از سوی برخی کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا گلایه‌ مند بوده‌اند که بر اساس این ابلاغیه جدید، وجه اضافی پرداخت شده توسط آن‌ها قابل استرداد است.

شکل‌ گیری بلوک جدید اقتصادی

همچنین در این مراسم وزیر نیرو درباره پیوستن ایران به بازار اوراسیا گفت: ایران به دلیل قرار گرفتن در مسیر ارتباطی بین کشورهای خلیج فارس و برخورداری از ذخایر فسیلی، قرار گرفتن در میان بازاری وسیع می‌تواند شریکی مطمئن و مناسب برای اوراسیا باشد.

رضا اردکانیان اظهار کرد: ایران و اوراسیا بعد از چندین سال مذاکره در اردیبهشت ۹۷ موفق به امضای قرارداد موقت آزاد تجاری شدند و در صدد هستیم بعد از سه سال اجرای آزمایشی به قراداد تجارت آزاد تبدیل شود.

او ادامه داد: دوره سه ساله پیش‌ رو از بعد اجرا و نتایج، اهمیت فراوان دارد. متولیان اجرای این موافقت‌ نامه از سوی طرفین باید در تعامل نزدیک با یکدیگر، تلاش در حسن اجرای موافقت نامه داشته باشند و از هم اکنون مقدمات لازم برای گسترش مذاکرات برای تجارت آزاد را که از سال آینده آغاز می‌شود، فراهم کنند.

وزیر نیرو با تاکید بر لزوم رفع موانع اجرای موافقت‌ نامه اوراسیا گفت: این موافقت‌ نامه در صورت اجرای جدی و صحیح، زمینه را برای بسط مناسبات اقتصادی و توسعه مبادلات تجاری ایران و کشورهای عضو اتحادیه فراهم کرده و به توسعه اقتصادی این کشورهای منجر خواهد شد.

او همگرایی اقتصادی به خصوص با کشورهای همسایه را جزو اولویت‌های سیاست خارجی ایران برشمرد و در این رابطه گفت: می‌توان شکل‌ گیری بلوک جدید اقتصادی در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا را به فال نیک گرفت، چرا که شکل‌ گیری این اتحادیه نمونه خوبی از همکاری منطقه‌ای و سیاست منطقه‌ گرایی در دهه اخیر بوده و امید است صلح و آرامش بیشتری در منطقه به ارمغان آورد.

اردکانیان معتقد است اتحادیه اقتصادی اورسیا، آسیب‌ پذیری کشورهای منطقه در قبال تحولات مختلف اقتصادی جهان و شوک‌های آن را کاهش می‌دهد و با توسعه کمی و کیفی و گسترش جغرافیای آن، می‌توان بازار بزرگی در منطقه ایجاد کرد.

او با بیان اینکه منطقه‌گرایی اقتصادی جایگزین مناسب و مکمل اقتصادی کشورهای منطقه به خصوص کشورهای همسایه است، افزود: سیاست اصولی ایران نیز بر توسعه روابط و همکاری با کشورهای همسایه استوار بوده است. در همین چارچوب، از امضای موافقت‌ نامه موقت تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا و بسط مناسبات اقتصادی با پنج کشور اتحادیه استقبال کرده و آن را زمینه مناسبی برای افزایش حجم مبادلات تجاری طرفین می‌داند.

تقویت زیرساخت بانکی برای توسعه همکاری‌ها

از سوی دیگر قائم مقام وزیر صنعت در امور بازرگانی با تاکید بر اهمیت حذف دلار و به رسمیت شناختن ارزهای رسمی کشورهای طرف قراداد اوراسیا گفت: ایران حذف دلار را با خیلی کشورها از جمله روسیه شروع کرده که این موضوع می‌تواند سطح مبادلات تجاری را به سرعت افزایش دهد.

حسین مدرس خیابانی در همایش تجارت با اوراسیا ضمن اشاره به اهمیت اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: جمعیت ۱۸۰ میلیون نفری این اتحادیه و سهم قابل توجه آن در تولید نفت، گاز و انرژی و رتبه نخست در این حوزه‌ها، از شکل‌ گیری قطب اقتصادی بزرگ در دنیا نوید می‌دهد.

او ادامه داد: اراده دو طرف بر اجرای کامل توافق‌ نامه است تا بتوانیم در سه سال آینده به توافق نامه تجارت آزاد دست پیدا کنیم. همه اراده مسوولان ایران بر اجرای کامل توافق نامه با هدف ارتقای سطح مبادلات تجاری با پنج کشور اوراسیاست و همین اراده از سمت طرف مقابل وجود دارد و هیچ تصمیم خارجی هم خللی در اجرای این توافق نامه وارد نمی‌کند.

این مقام مسوول با اعتقاد به اینکه سطح مبادلات تجاری ایران و اوراسیا می‌تواند به بیش از ۳۰ میلیارد دلار افزایش یابد، افزود: اکنون اتحادیه اوراسیا ۹۰۰ میلیارد دلار با دنیا تجارت دارد که سهم ایران از این رقم، ۲.۶ میلیارد دلار است. همچنین سهم تجارت کشورهای عضو اورسیا با ایران حدود دو درصد است و این توافق نامه می‌تواند باعث توسعه روابط اقتصادی و تجاری شود.

محدودیت در تعرفه ۸۶۲ قلم کالا

خیابانی ادامه داد: با وجود اینکه تعرفه حاضر به ۸۶۲ قلم کالا محدود شده است، به نظر می‌رسد این مساله مقدمه‌ای است که تجار دو طرف شناختی پیدا کرده و طببیعی است که سطح مبادلات تجاری به این قلم‌ها محدود نخواهد شد.

این مقام مسوول با اشاره به الزامات ارتقای روابط تجاری خاطرنشان کرد: تقویت و توسعه زیرساخت‌های بانکی و ایجاد شعب بانک‌های ایرانی در اوراسیا در این راستا اهمیت دارد و به این منظور، سیستم بانکی کشور برای همکاری با بانک مشترک اوراسیا اعلام آمادگی کرده است.

قائم مقام وزیر صنعت با اشاره به لزوم گسترش زمینه صنعت گردشگری بین طرفین بیان کرد: این بخش به دلیل پیشینه فرهنگی و ظرفیت‌های همجواری و منافع مشترک منطقه‌ای اهمیت بسیاری دارد؛ تسهیل صدور روادید بین دو کشور، اعطای ویزای تجاری، راه‌ اندازی پروازهای مستقیم به ایران و کشورهای عضو اوراسیا سهم به سزایی در این بخش دارد.

او معتقد است اعزام هیات‌های تجاری، برگزاری نمایشگاه‌ها و ایجاد زمینه حضور شرکت‌های دو طرف در کشورها باعث افزایش سطح مبادلات تجاری خواهد شد.

صادرات به بازار اوراسیا افزایش یافت

از سوی دیگر، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا از علاقه ایرانی‌ها برای صادرات کالا به کشورهای اوراسیایی سخن گفت.

ورونیکا نیکیشینا اظهار کرد: از زمانی که هنوز توافق نامه اوراسیا اجرا نشده بود، تجار به تجارت با ایران علاقه داشتند؛ چنانچه در سال ۲۰۱۸ که هنوز تعرفه‌ها را کاهش نداده بودیم، صادرات محصولات ایرانی به اتحادیه اورسیا ۲۷ درصد افزایش داشت.

او بیان کرد: در زمان کمی به این توافق دسترسی پیدا کردیم که سطح مناسبات اقتصادی خوبی فراهم می‌کند. در زمان نزدیک باید کار را به سمتی پیش ببریم که کشورها وارد بخش تجارت آزاد شوند.

نیکیشینا ادامه داد: مذاکرات آغاز شده و در وضعیت خوبی وجود دارد؛ همچنین توافق‌های لازم به صورت رسمی امضا شده و برای واردات محصولات ایرانی می‌توانیم صحبت کنیم.

این مقام مسوول اعلام کرد که گمرک‌های کشورهای عضو اتحادیه اورسیا تعرفه‌های جدید را اعمال می‌کنند و از سفارت ایران نیز نامه‌ای دریافت شده که نشان می‌دهد این موضوع در ایران اجرا می‌شود.

او بیان کرد: اکنون برای گواهی نامه مبدا مسائلی وجود دارد و در آینده نزدیک اطلاعات را در اختیار طرف ایرانی قرار خواهیم داد.

نیکیشینا افزود: اکنون ۳۴ منطقه مختلف عضو اتاق‌های بازرگانی ایران در زمینه گوهی نامه مبدا در حال فعالیت هستند و اینکه بتوانیم به صورت فیزیکی کاغذهای سربرگ دار را تبادل کنیم، برای ما اهمیت دارد تا مبدا کالا تعیین و تائید شود.

این مقام مسوول با اشاره به اهمیت تبادل اطلاعات بین اتحادیه و تجار گفت: به جز کاهش تعرفه و کاهش قیمت‌ها در بخش های مختلف، مسائل دیگری وجود دارد که از نظر قانونی باید آن‌ها را آماده کنیم.

وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا معتقد است پس از سه سال می‌توان به تجارت آزاد دسترسی یافت.

توقف کالاها در گمرکات به حداقل رسید

در عین حال رئیس کل گمرک با تاکید بر اینکه به ازای هر یک روز توقف کالا در گمرک یک درصد به قیمت نهایی آن اضافه می‌شود، گفت: با همکاری وزارت گمرک اوراسیا تصمیماتی اتخاذ می‌کنیم که توقف کالا را به حداقل برسانیم.

مهدی میراشرفی در این همایش با بیان اینکه در حال حاضر کل تولید ناخالص دنیا ۸۵ هزار میلیارد دلار است، اظهار کرد: از این میزان بیش از ۲۰ هزار میلیارد دلار حجم تجارت دنیا است که ۲۵ درصد کل تولید دنیا در قالب تجارت را تشکیل می‌دهد.

او ادامه داد: با توجه به حجم بالای تجاری، توجه به توسعه تجارت می‌تواند موجب ارتقای رفاه در کشورهای دنیا شود.

میراشرفی با پیش‌ بینی اینکه در آینده اقتصاد دنیا چند قطبی خواهد شد، افزود: پیش‌ بینی می‌شود که رشد اقتصادی در سال‌های آینده با سختی انجام می‌شود که در این شرایط کشورها برای کاهش زیان باید آماده باشند.

رئیس کل گمرک یکی از اقدامات برای کاهش زیان کشورهای دنیا در آینده را پیمان‌های تجاری منطقه‌ای عنوان کرد و گفت: برای ایران پیمان تجاری با اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌تواند ظرفیت بالایی برای توسعه تجارت و کاهش زیان در آینده باشد.

او با تاکید بر اینکه پیش‌ بینی‌ها نشان می‌دهد که مراکز تجاری از کشورهای غربی و وال‌ استریت در حال حرکت به سمت شرق دنیا از جمله چین و هند است، افزود: قابلیتی که حضور در اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای ما ایجاد می‌کند زمانی بیشتر قابل درک است که بدانیم ایران در تقاطع تجاری شمال به جنوب (سن‌ پترزبورگ و بمبئی) و شرق به غرب (شانگهای و اروپا) قرار دارد.

چقدر از کالاهای اوراسیا وارد ایران شد؟

میراشرفی با تاکید بر اینکه در یک ماهه گذشته بیش از ۱٫۵ میلیون دلار از کالاهای وارداتی کشورهای عضو اوراسیا از تخفیفات ترجیحی کالایی برخوردار شده‌اند، اظهار کرد: براساس توافقنامه بین طرفین، ما به تعهدات تخفیفات ترجیحی گمرکی خود در یک ماه گذشته عمل کرده‌ایم اما کشورهای طرف این مزیت را برای تجار ما قائل نشدند.

او گفت: برای برخورداری تجار ما از تخفیفات ترجیحی نیاز به ۳۴ مهر گواهی مبدأ بر اسناد بوده که اخیرا اجرایی شده و امیدواریم با توجه به مدت‌زمان توافقنامه ۱۲ ماهه، تخفیفات ترجیحی برای تجار ما نیز در یک ماهه گذشته اجرایی و هزینه‌های مربوطه به آنها برگردانده شود.