سهم پررنگ بازار سرمایه در واگذاری های دولتی

به گزارش می متالز، علیرضا صالح در نخستین نشست هم اندیشی برنامه های سازمان خصوصی سازی در سال ۱۳۹۹ که با حضور برخی از صاحبنظران اقتصادی و اساتید اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی با هدف تشریح و تدوین برنامه واگذاری های دولت در سال آینده در محل این سازمان برگزار شد، گفت: در چند ماه گذشته واگذاری های صورت گرفته توسط سازمان خصوصی سازی در سال‌های گذشته را آسیب شناسی کردیم تا بر این اساس بتوانیم با رفع مشکلات و موانع موجود، روند خصوصی‌سازی را با شتاب بیشتر و در مسیر درست‌تری دنبال کنیم.

رئیس کل سازمان خصوصی سازی افزود: زمانی که روند خصوصی سازی را در کشور آسیب شناسی می کنیم متوجه این موضوع میشویم که در برخی موارد زنجیره تولید با واگذاری های صورت گرفته از میان رفته است. در این راستا راهکارهایی را دنبال می کنیم که به جای فروش یکی از شرکت ها، شرکت مادر تخصصی آن را در بازار سرمایه پذیرش و واگذار کنیم.

وی اضافه کرد: با عرضه اولیه ۵ درصد سهام یک شرکت مادر تخصصی با حجم زیادی از دارایی ها، هم کشف قیمت صورت می‌گیرد و هم این که مردم را در مدیریت و ترکیب سهامداری این شرکت سهیم می کنیم. ضمن این که با عرضه سهام این شرکت در بورس، مدیران آن ملزم به ارائه گزارش های دوره ای می شوند که این کار به شفافیت بیشتر شرکتها نیز کمک خواهد کرد.

صالح با اشاره به اینکه یکی دیگر از اقداماتی که برای سال آینده در راستای واگذاری ها مدنظر داریم این است که به جای واگذاری شرکت های زیرمجموعه، شرکت مادر تخصصی را واگذار کنیم.

رئیس کل سازمان خصوصی سازی ادامه داد: با این کار مقاومت های موجود بر سر راه واگذاری ها را از بین خواهیم برد و حتی با این کار می توان برخی از شرکت های گروه ۳ واگذاری ها را نیز عرضه و واگذار کرد، گفت: اگر شرکت های بزرگ را به بورس ببریم، ۵ درصد سهام این شرکت ها را جهت کشف قیمت عرضه خواهیم کرد و ۵ درصد دیگر را نیز به سهام آزاد شناور اختصاص خواهیم داد.

وی ادامه داد: نباید به بهانه حاکمیتی بودن یک شرکت، مقابل امر واگذاریها و خصوصی سازی قرار گرفت و از واگذاری برخی شرکت ها ممانعت کرد. ضمن این که اگر به موضوع اهلیت در واگذاری‌ها نیز توجه کنیم، این موضوع یکی از موارد تضمین کننده موفقیت در امر خصوصی‌سازی به شمار خواهد آمد.

صالح همچنین با تاکید بر این که در صورت اقبال بازار سرمایه این آمادگی وجود دارد که نسبت به عرضه سهام شرکتهای دولتی در بورس اقدام کنیم، افزود: در حال حاضر آگهی واگذاری سهام ۵ شرکت دولتی توسط سازمان خصوصی سازی منتشر شده است که قصد داریم سهام آنها را تا پایان بهمن ماه در بورس و فرابورس عرضه کنیم.

رئیس کل سازمان خصوصی سازی ادامه داد: این که آیا سازمان خصوصی سازی باید سهام خود را به صورت تدریجی در بورس و فرابورس عرضه کند، نیازمند کارشناسی و بررسی دقیقی است؛ چرا که نباید با این کار موجب شویم تا وضعیت بازار سرمایه منفی شود و واگذاری های این سازمان اثر منفی بر معاملات این بازار داشته باشد.

وی گفت: در این راستا جلسات متعددی با سازمان بورس و اوراق بهادار داشته ایم و در این زمینه باید مدلی طراحی شود تا عرضه های سازمان خصوصی سازی به بهبود شرایط وضعیت معاملات بازار سرمایه منجر شود.

صالح همچنین با اشاره به این که اگر بخواهیم یک شرکت دولتی را بدون زیانها و بدهی هایش به بخش خصوصی واگذار کرده، و این زیانها را به شرکت مادر تخصصی و دولت منتقل کنیم کار درستی نیست، گفت: بر این اساس باید سازوکاری تعریف کنیم تا پیش از واگذاری ها، اصلاح ساختار و بهبود شرایط شرکتها صورت گرفته و آنها را سودآور کرده و پس از آن اقدام به واگذاری آنها کنیم. وی اذعان داشت: یکی دیگر از مشکلات موجود در راستای واگذار ها این است که برخی افراد بابت از دست دادن پست ها و منافع خود نگرانی دارند و از این جهت در امر واگذاریها مقاومت کرده و خصوصی سازی را با مانع مواجه می کنند.

رئیس کل سازمان خصوصی سازی اضافه کرد: از سال ۱۳۸۰ تا کنون حدود ۱۶۰ هزار میلیارد تومان از سهام و دارایی های دولت واگذار شده است که بخش قابل توجهی از این واگذاریها از طریق بازار سرمایه صورت گرفته است که این موضوع بیانگر این مطلب است که سازمان خصوصی سازی و عرضه های دولتی، سهم زیادی در توسعه این بازار داشته است؛ چرا که پیش از واگذاری های دولت در بازار سرمایه سهام شرکتهایی همچون پالایشی، بانک ها، بیمه ها و ... به گستردگی امروز نبوده است.

وی گفت: همچنین از مجموع واگذاری‌های انجام شده از سال ۸۰ تا کنون تنها ۴ درصد واگذاری ها با چالش مواجه بوده است، اما متاسفانه تصور درستی از فعالیت های این سازمان در جامعه وجود ندارد. این موضوع از یک سو ظلم به سازمان خصوصی‌سازی و زحمتهایی است که طی این سالها در راستای واگذاریهای دولت کشیده شده و هم این که در مجموع به زیان واگذاریها است.

همچنین در این نشست عباس عرب مازار، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به این که موضوع اهلیت در واگذاری از جمله مواردی است که می تواند به شفافیت بیشتر واگذاریها و نیز بهبود شرایط شرکتها پس از واگذاری کمک کند، اذعان داشت: عرضه سهام شرکتها از طریق بازار سرمایه یکی از راهکارهای قانونی برای خصوصی سازی در کشور است که باید بسته به شرایط کلی این بازار این عرضه ها انجام شود.

وی گفت: خصوصی سازی فرآیندی زمانبر است که البته در راستای اجرای این فرآیند نباید واگذاری صرف و فروش سهام و دارایی های دولت مدنظر باشد، بلکه باید بهبود کارایی و تولید نیز در این واگذاری ها اتفاق بیفتد، به همین دلیل اصلاح ساختار شرکتها پیش از واگذاری برای رسیدن به این هدف بسیار مهم می باشد.

این گزارش می‌افزاید: سایر صاحبنظران اقتصادی و اساتید اقتصاد نیز در ادامه این نشست به ارائه نطقه نظرات خود در خصوص نحوه اجرای خصوصی سازی و واگذاری سهام شرکت‌های دولتی پرداختند و در این زمینه پیشنهاداتی ارائه کردند.