همه‌چیز در مسیر توسعه لیتیوم

به گزارش می متالز، به نقل از مارکت‌اینسایدر، محبوبیت وسایل نقلیه الکتریکی برقی به سرعت در حال افزایش است و لیتیوم به عنوان فلز کاربردی در باتری‌های آنها نقشی مهم در این بین ایفا می‌کند، در نتیجه پیش‌بینی می‌شود این عنصر در سال‌های پیش‌رو یکی از عناصر اساسی در تولید وسایل الکتریکی به شمار رود. در چند سال گذشته، شرکت خودروساز امریکایی تِسلا که تولیدکننده خودروهای برقی و قطعات موردنیاز ترن‌های برقی است، در زمینه لیتیوم و باتری‌های لیتیومی تاثیر چشمگیری داشته است. نزدیک به یک سال پیش، تولید باتری در این شرکت مستقر در ایالت نِوادای امریکا آغاز شد و انتظار می‌رود تا سال آینده میلادی تولید سالانه باتری‌های لیتیوم-یون در شرکت تسلا به میزان وسیعی رشد کند. در همین زمینه اِلون ماسک، مدیرعامل شرکت هوافضای «اِسپِیس‌ایکس» در امریکا نیز اعلام کرده که تا پایان امسال میلادی طرح‌هایی برای توسعه بیشتر این باتری‌ها دارد؛ بسیاری از تحلیلگران نیز بر این باورند که شرکت تسلا تنها یک نمونه از شرکت‌هایی است که با اقدام به تولید خودروهای الکتریکی به توسعه لیتیوم کمک کرده است.
پیش‌بینی می‌شود که فروش وسایل نقلیه الکتریکی در جهان در سال ۲۰۲۱ میلادی(۱۴۰۰ خورشیدی) به ۳/۱ میلیون دستگاه و تا سال ۲۰۲۵ میلادی (۱۴۰۴ خورشیدی) به ۱۴/۲ میلیون دستگاه افزایش یابد و در نهایت این تمایل شدید به توسعه وسایل نقلیه الکتریکی موجب رشد تقاضا برای باتری‌های لیتیوم‌یونی با ذخیره الکتریکی بالا تا سال ۲۰۲۵ میلادی شود؛ به این معنی که عرضه لیتیوم، به عنوان عنصر کلیدی در باتری‌های شارژی تا این سال به حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن برسد. جان کانلیتس، معاون شرکت کانادایی «لیتیوم‌امریکاز» اوایل امسال میلادی در این باره گفته بود: در زمینه افزایش تقاضا برای ماشین‌آلات حمل‌ونقلی برقی نیاز به ارائه شواهد و مستندات بیشتری نیست؛ در واقع دیگر درباره ایجاد تقاضا و بازار مصرف صحبت نمی‌کنیم، بلکه در شرایط کنونی، تولیدکنندگان ماشین‌آلات برقی باید به دنبال روش‌هایی باشند که عرضه محصولات را در بازاری که متقاضی آن روبه‌رشد است توسعه دهند.
بیشتر تحلیلگران بر این باورند که لیتیوم آینده بسیار امیدوارکننده‌ای پیش رو دارد. این در حالی است که کشورهای سه‌گانه تولیدکننده لیتیوم در جهان، آرژانتین، بولیوی و شیلی، بیش از ۵۴ درصد از منابع لیتیوم جهان را دارند که حجم آن درحال‌حاضر در مجموع ۱۴ میلیون تن پیش‌بینی شده است، اما با وجود ذخایر عظیم، پیاده‌سازی طرح‌ها و پروژه‌ها و ورود به بازار لیتیوم آسان نیست؛ در کنار این عوامل، باید توجه کرد که چندین سال زمان می‌برد تا یک ذخیره جدید کشف شود و به مرحله تولید برسد. به طور کلی فناوری‌های مربوط به توسعه لیتیوم هنوز گام‌های نخستین خود را طی می‌کنند و مسیر برای بهره‌برداری از ذخایر آن چندان هموار نیست.
در این میان چین، همچنان بازیگر کلیدی عرصه وسایل نقلیه الکتریکی به شمار می‌آید، این کشور انتظار دارد دستکم یک‌پنجم از وسایل نقلیه که تولید می‌کند را تا سال ۲۰۲۵ میلادی به صورت باتری‌دار یا هیبریدی به فروش برساند. درحال‌حاضر چین ۵۵ درصد از باتری‌های لیتیوم‌یون را در سطح جهان تولید می‌کند و سهم این کشور نیز مداوم در حال افزایش است. این کشور همچنین یکی از مراکز اصلی جهان در زمینه بازیافت زباله‌های الکتریکی و دستیابی به عناصر معدنی موجود در آن است.
در چند سال گذشته، ارزش لیتیوم کربنات و لیتیوم هیدروکساید به عنوان مهم‌ترین پیش‌ماده‌هایی که برای تولید کاتد لیتیومی در باتری‌ها موردنیاز است، رو به رشد بوده؛ روشی که انتظار می‌رود تا سال‌های پیش رو نیز ادامه داشته باشد. هر چند تولید لیتیوم در آرژانتین، بولیوی و شیلی بیش از سایر جهان توسعه یافته است، اما استرالیا را هم می‌توان از سرآمدان تولید جهانی لیتیوم برشمرد. در سال گذشته میلادی این کشور ۱۴ هزار و ۳۰۰ تن لیتیوم تولید کرد که نسبت به سال پیش از آن ۲۰۰ تن افزایش داشت. این در حالی است که شیلی در سال گذشته میلادی ۱۲ هزار تن تولید داشت و در همان سال تولید چین ۲هزار تن، زیمباوه ۹۰۰ تن، پرتغال و برزیل نیز هر یک ۲۰۰ تن بوده است.
در همین حال ایالات متحده امریکا را هم می‌توان در زمره تولیدکنندگان لیتیوم جهان قرار داد، هر چند تاکنون رقم دقیقی از حجم تولید آن به‌دست نیامده و البته گفته می‌شود یکی از دلایلی که باعث شده این کشور به سرمایه‌گذاری در منابع معدنی بکر و دست‌نخورده ولی پرچالش افغانستان متمرکز باشد، دستیابی به منابع لیتیوم آن است. در نهایت لازم به یادآوری است که در بخش معدن ایران هنوز اقدامی برای بهره‌برداری از ذخایر احتمالی در کشور انجام نشده است.