تحلیل مدیر سازمان بورس از ۴ عامل جذب نقدینگی به بورس + ریسک ها

به گزارش می متالز،  زانیار احمدی با بیان اینکه از سال گذشته بازار سهام شاهد رشد بی سابقه ای بوده به طوری که شاخص کل با ۲۶۱ درصد رشد نسبت به ابتدای سال ۹۸ به کانال ۶۴۵ واحدی در ۲۷ فروردین ۹۹ رسیده به سنا گفت: میانگین روزانه ارزش معاملات سهام در بورس و فرابورس در اسفند گذشته نیز نسبت به ابتدای همین سال بیش از ۳۰۰ درصد رشد داشته است.

وی افزود: کاهش نرخ سود سپرده بانکی، اعمال محدودیت ها معاملاتی در بازار ارز و طلا، رکود مقطعی و کاهش قدرت خرید در بازار مسکن و همزمان با آن افزایش شاخص قیمت مصرف کننده (کاهش قدرت خرید و کاهش ارزش دارایی عموم) موجب حرکت جریان نقدینگی به سمت بازار سرمایه شد. سرازیر شدن حجم بالای نقدینگی که ارزش معاملات و بازار را بصورت قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار داده، پایین بودن تعداد سهام شناور آزاد برخی از شرکت های پذیرفته شده، استقبال بی سابقه اشخاص حقیقی بصورت مستقیم علی رغم پایین بودن سواد مالی که منجر به رفتارهای هیجانی و غیرعقلایی می شود، محدودیت در زیر ساخت ها از جمله سامانه معاملات و دستوری بودن نرخ بهره بانکی که باعث عدم جذابیت اوراق بدهی علی الخصوص اوراق تامین مالی ناشران خصوصی شده از جمله ریسک هایی هستند که بصورت همزمان می توانند فرصت و تهدیدی برای بازار سرمایه محسوب شوند.

این مقام مسئول ادامه داد: بدون شک لازم است هر کدام از ریسک های فوق در راستای حفظ حقوق سهامداران خرد کنترل شوند و اقدامات اصلاحی و اقتضایی همچون اصلاح ریزساختار بازار، توسعه بخش های مختلف بازار سرمایه از جمله بازار اوراق تأمین مالی یا ایجاد بازار جدید، تشویق شرکت ها به افزایش سهام شناور آزاد، تشویق شرکت‌ها به افزایش سرمایه از محل صرف سهام و همچنین تشویق افراد غیرحرفه‌ای و غیرمتخصص به سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری انجام شود.

احمدی با بیان اینکه تا به امروز تلاش بسیاری در این زمینه انجام شده و کماکان نیز در حال انجام است، عنوان کرد: در این زمینه دولت نیز با واگذاری شرکت های دولتی در تلاش است بصورت جدی از بازار سرمایه حمایت کند. این رخداد فرصت تاریخی برای بازار سرمایه است تا بتواند جایگاه اصلی را در اقتصاد بدست آورد.این بازار توانایی جذب بالای نقدینگی و هدایت آن به مسیر تولید را دارد. از همین رو شرکت ها می توانند از این فرصت استفاده کرده و از این منابع جهت تأمین مالی لازم در خصوص ادامه حیات کسب و کار از آن بهره مند شوند.

به گفته وی، از جمله نهادهای دیگر که می تواند از این فرصت بهره مند شود، بانک مرکزی است که به عنوان نهاد ناظر و تنظیم کننده بازار پول می تواند از فرصت پیش آمده استفاده کرده و با بهره گیری از زیرساخت های بازار سرمایه و همچنین فرصت پیش آمده در این بازار، فعالیت های اصلی و مهم را بصورت کارآ تری انجام دهد.

مدیرگروه آمار و تحلیل ریسک سازمان بورس توضیح داد: در حال حاضر بسیاری از بانک ها به علت عدم جذابیت سود سپرده و سیاست های محدودکننده بانک مرکزی از کمبود نقدینگی رنج می برند. از همین رو یکی از راه های مناسب، هدایت قسمتی از نقدینگی موجود در بازار سهام به سمت بازار پول با استفاده از ابزارهایی نظیر گواهی سپرده بانکی تنزیل شده جهت تأمین مالی کوتاه مدت است. در صورت انتشار این اوراق، بانک ها می توانند از بازار پول به جذب نقدینگی اقدام کنند. این مهم بانک ها را کمک می کند تا بصورت موثرتری به مدیریت دارایی و بدهی بپردازند و ریسک حاصل از شکاف نقدینگی را بصورت کارآ تری کنترل کنند.

احمدی عنوان کرد: در همین راستا صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می توانند در برابر سپرده گذاری در بانک ها در گواهی سپرده بانکی سرمایه گذاری کنند که از طرفی باعث ایجاد مدیریت نقدینگی در صندوق خواهد شد و از طرف دیگر باعث رشد گردش معاملات خواهد شد. در این زمینه لازم است بانک مرکزی مجوز فعالیت بانک ها در بازار سرمایه را هر چند بصورت محدود صادر کند تا بانک ها بتوانند از این ظرفیت به مدیریت دارایی و بدهی بپردازند.

وی با بیان اینکه بازارگردانی بانک مرکزی در بازار پول فرابورس می تواند راه مؤثری در کنترل نقدینگی و کنترل نرخ بهره در بازار باشد، گفت: بانک مرکزی می تواند با همکاری سازمان بورس از ظرفیت‌هایی مانند روش ثبت سفارش برای عرضه اوراق در بازار اولیه و همچنین مدیریت وثایق بهره مند شود و با بازارگردانی اوراق در بازار ثانویه (بازار پول) به مدیریت نرخ بهره بپردازد و در برابر نگه داشتن نرخ بهره بصورت دستوری یا با اعمال محدودیت با انجام عملیات بازارسازی بصورت آزاد نرخ را تعیین کند. این مهم باعث افزایش کارایی سیستم پولی خواهد شد و در نتیجه آن جریان تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نیز راحت تر صورت می گیرد.

این مقام مسئول ادامه داد: از طرف دیگر بانک مرکزی می تواند با اجازه فعالیت به بانک ها جهت بانکداری اختصاصی بصورت محدود، امکان سودآوری بانک ها را فراهم کند. در حال حاضر بسیاری از بانک ها تمایل دارند در بازار سرمایه فعالیت داشته باشند و برای مشتریانی که فقط به سود سپرده راضی نیستند در بازارهای دیگر بخصوص بورس سرمایه گذاری کنند که این موضوع ضمن جذب نقدینگی برای بانک، امکان سودآوری بیشتری را برای بانک ها فراهم می کند. راهکار دیگر را می توان اجازه فعالیت به صندوق های سرمایه گذاری بانکی دانست که مدتی است توسط بانک مرکزی محدود شده اند.

احمدی افزود: بازار سرمایه تا به امروز مقابل بسیاری از ریسک های سیاسی و اقتصادی ایستادگی کرده و در این زمان بسیاری از شرکت‌های تولیدی و خدماتی و همچنین نهادهای نظارتی مانند بانک و بیمه می توانند با استفاده از ظرفیت های موجود در این بازار مجددا فعالیت ها را احیا کنند.