بخش خصوصی راهگشای معادن طلا خواهد بود

به گزارش می متالز، از سویی با حرکت از فلز کم‌بها مانند آهن به‌سمت فلز گرانبها مانند طلا و پلاتین اکتشاف سخت‌تر، هزینه اکتشاف بالاتر و دانش فنی بیشتری لازم است. کشف ذخایر طلا همچنان در دنیا در صف اول است و در طول زمان قیمت این فلز روند صعودی داشته است. ایران نیز می‌تواند جایگاه مناسبی در تولید این فلز داشته باشد. در حال حاضر کشور ما رتبه 62 را داراست.

هنگامی که قیمت مواد معدنی مانند سنگ آهن به اوج خود رسید، حتی افراد عادی و غیر متخصص نیز که مختصر شناختی از سنگ آهن داشتند، به‌دنبال اکتشاف معدن رفتند و تعداد معادن سنگ آهن از 5 تا 10 عدد، به بیش از 200 ذخیره رسید و به تقریب تمامی آن‌ها فعال شدند. ضمن اینکه نیازی به تکنولوژی برتر نداشتند و تنها با نصب یک سنگ‌شکن، امکان استخراج وجود داشت. اما در مورد طلا هر سه فرآیند اکتشاف، استخراج و استحصال مشکل است. این یعنی اگر امروزه معادن طلا در کشور رونق ندارند، به‌علت عدم وجود این ذخایر نیست؛ بلکه باید برای هر سه فرآیند استراتژی کوتاه‌مدت و بلندمدت طراحی و اجرا کرد تا بتوان ذخایر طلای کشور را اکتشاف و مورد بهره‌برداری قرار داد.

نکته دیگر این است که در سال‌های اخیر به تیپ ذخایر بیشتر توجه شده است و همین موضوع باعث شد که راهنماهای اکتشافی خوبی برای اکتشاف ذخایر به‌دست آید. به‌طور مثال کلید‌های اکتشافی برای مس پورفیری، ماسیو سولفید و مس رسوبی با هم متفاوت است. با توجه به بالا رفتن دانش فنی در ایران، تیپ‌های مختلف ذخایر طلا مورد توجه و شناسایی قرار گرفتند. به‌طور مثال در زمان‌های قبل کمتر کسی سنگ مادر طلا را سنگ آهک یا دولومیت می‌دانست در صورتی که در ذخایر طلای تیپ کارلین سنگ مادر کربناته است و به‌عنوان مثال معدن طلای اخترچی در سنگ دلومیت و آهک شکل گرفته است. در حالی که ذخایر طلا را معمولاً با رگه‌های سیلیس همراه می‌دانستند. همین موضوع باعث شد که در چند سال اخیر ذخایر طلا شناسایی شوند. به‌طور کلی سرمایه‌گذاری در بخش اکتشاف، افزایش دانش فنی در ارتباط با ذخایر طلا و صعود قیمت جهانی طلا باعث شد که ذخایر طلا در ایران بهتر شناسایی شوند.

باور غلط جامعه در مورد ذخایر طلا

در کشور به‌علت نداشتن دانش فنی و عدم شناخت انواع تیپ‌های ذخایر طلا، عملیات نامناسب در اکتشافات سیستماتیک، حضور نداشتن شرکت‌های خصوصی و نبود دلایل مناسب برای توجیه اقتصادی، اکتشافات مدون بر روی ذخایر طلا صورت نگرفته است؛ اگر هم شناختی در این زمینه وجود داشت، اغلب معرفی ذخایر طلا به‌صورت ذخایر سطحی یا به‌صورت گزارشات دفتری بودند. اما در چند سال گذشته با حضور سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، ایمیدرو و شرکت‌های مشاور اکتشافات سیستماتیک از قبیل اکتشافات ژئوشیمی در رسوبات آبراهه‌ای و پردازش تصاویر ماهواره‌ای در تمام کشور صورت گرفت. اطلاعات ژئوفیزیک هوابرد در بخشی از مناطق انجام شد و در همان زمان تعدادی از ذخایر شناخته شد همچنین تعدادی از کارشناسان با تلفیق داده‌ها مناطق امید بخش طلا را معرفی و منجر به شناخت اندیس‌های طلا شد. البته باید به این نکته اشاره کرد که مناطقی در ایران با پسوند‌های زر، قزل، سارای نامگذاری شده بودند و سبقه تاریخی داشتند. با اکتشافات سیستماتیک مشخص شد که این مناطق حاوی اندیس‌های طلا هستند که از جمله می‌توان به مناطق کوه زرد یزد، کوه زر دامغان، قزل اوزن، ماه‌نشان و سارای‌گونای اشاره کرد. به‌عنوان نمونه در محلات روستایی به اسم خوراوند است که در نزدیکی معدن طلای اخترچی قرار دارد. باستان‌شناسان انتخاب اسم خوراوند را به معنای محل طلاکاری می‌دانند و اخترچی را به دو بخش اختر به‌معنای ستاره و چی به‌معنی انجام دهنده و تلفیق این دو یعنی معدنکاری طلا. در اصل در معدن اخترچی سنگ طلا در قدیم استخراج و به خوراوند برای استحصال و ضرب سکه برده می‌شد. به تمامی این نام ها اسامی باستانی معنی‌‌دار می‌‌گویند؛ در نتیجه اکتشافات سیستماتیک، دانش تاریخی طلا و شناسایی اندیس‌ها تا کنون بیش از 300 اندیس و محدوده طلادار معرفی شده است. در این راستا روی برخی از این اندیس‌ها اکتشافات مقدماتی و نیمه تفصیلی و تفصیلی صورت گرفته است.