بهار پربار فملی در بورس: بازدهی 120 درصدی فملی در مقایسه با شاخص کل بورس

به گزارش می متالز، برای آگاهی از این دستاوردها به سراغ «بهروز رحمتی» مشاور مدیرعامل و مدیر امور سهام، سرمایه‌گذاری و مجامع شرکت مس رفتیم تا از او درباره این موفقیت‌ها بپرسیم. در ادامه این گفت‌وگو را بخوانید:

شرکت مس در بحبوحه تحولات سیاسی و اقتصادی داخلی و بین‌المللی سال ۹۷ چه دستاوردهای چشمگیری در حوزه بازار بورس و سهام در سه‌ماهه نخست سال جاری داشت؟

 از اواخر سال ۹۵ روند رو به رشد قیمت جهانی مس در بازارهای جهانی شروع شد و تاکنون این روند ادامه‌دار بوده است. با توجه به این تحولات و همچنین شرایط پس از برجام، سهام شرکت مس با اقبال بی‌نظیری ازسوی بازار سرمایه مواجه شد به‌طوری‌که در پایان سال ۹۶ بازدهی مثبت حدود 70 درصدی را برای سهامداران شرکت مس به ارمغان آورد. با خروج آمریکا از برجام در ماه می ۲۰۱۸ خیلی ها گمان می کردند که بازار بورس ایران با مشکلات عدیده روبه‌رو شود و سهام شرکت‌های صادرات محور با بازدهی منفی و کاهش قیمت روبه‌رو شود ولی نه‌تنها این اتفاق نیفتاد بلکه ما شاهد این هستیم که سهام فملی در پایان بهار ۹۷ بازدهی کم‌نظیری در حدود مثبت 30 درصد را برای سهامداران شرکت ایجاد کرده است. این مهم در حالی رخ داد که باوجود بازدهی 13 درصدی شاخص کل بورس اوراق بهادار در سه‌ماهه اول سال 1397، سهام شرکت ملی صنایع مس ایران در همین مدت بازدهی بیش از دو برابری؛ معادل بیش از 120 درصد؛ در مقایسه با شاخص کل بورس را داشته است. علاوه‌براین در پایان خردادماه سال 1397 ارزش بازار سهام شرکت به رقم 205.8 هزار میلیارد ریال رسید که بالاترین رقم تاریخی ارزش بازار شرکت است.

تا پایان خردادماه ۹۷ شرکت مس موفق به کسب چه رتبه‌ای در بازار بورس ایران شده است؟

آمار و ارقام منتشر شده از بورس نشان می‌دهد که رتبه شرکت مس در پایان سال 1396 در بین 50 شرکت فعال‌تر بورس با جهش خیره‌کننده‌ای از 30 به 4 ارتقاء یافته است و در پایان خردادماه سال جاری با ارتقاء یک رتبه‌ای نسبت به سه‌ماهه چهارم سال قبل به رتبه سوم ازلحاظ ارزش بازار دست‌یافته است. همچنین این شرکت ازلحاظ ارزش اسمی سهام (مبلغ سرمایه ثبت‌شده) دارای رتبه چهارم بورس است که بالاترین رتبه تاریخی این شرکت از بدو پذیرش سهام شرکت در بورس اوراق بهادار از بهمن 1385 به بعد بوده است.

همان‌طور که می‌دانید رتبه اطلاع‌رسانی شرکت‌های بورسی یکی از آیتم‌های مهم و تأثیرگذار بر تصمیم‌گیری فعالان بازار سرمایه در معاملات است. از این منظر هم‌اکنون رتبه اطلاع‌رسانی شرکت مس در بازار بورس چگونه است؟

این امتیاز و رتبه که هر سه‌ماه یک‌بار ازسوی سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر می‌شود، یکی از مهم‌ترین پارامترهایی است که سهام‌داران به‌ویژه سهام‌داران خرد با بررسی آن می‌توانند به شفاف بودن و قابل‌اتکا بودن اطلاعات منتشرشده برسند و بر این اساس برای معاملات خود در بورس برنامه‌ریزی کنند و از آن بهره ببرند. بر پایه آخرین رتبه انتشار یافته از بورس، رتبه اطلاع‌رسانی شرکت از رتبه 181 به 132 در سه‌ماهه چهارم سال ۱۳۹۶ ارتقا یافته است و هنوز آخرین رتبه‌های مذکور برای سه‌ماهه اول سال جاری توسط سازمان بورس منتشر نشده است که پیش‌بینی می‌شود رتبه مذکور در ادامه روند بهبود خود، باز هم ارتقا شایسته‌تری پیدا کند.

آیا می‌توان گفت که پیش‌بینی‌ناپذیری بازارهای جهانی و آیتم‌های تأثیرگذار بر قیمت مس که موجب اختلاف در بودجه و EPS شرکت می‌شود موجب پایین آمدن رتبه اطلاع‌رسانی شرکت مس شده است؟

بله «امتیاز اطلاع‌رسانی» با توجه به «امتیاز به‌موقع بودن» و «امتیاز قابلیت اتکای» اطلاعات منتشرشده ازسوی شرکت محاسبه می‌گردد. در دوره‌های اخیر امتیاز به‌موقع بودن انتشار اطلاعات برای شرکت مس در حد عالی بوده و در برخی دوره‌ها مثل دو دوره اخیر، حداکثر امتیاز ممکن را دریافت کرده‌ایم. لذا کاهش رتبه شرکت عمدتاً به کسب امتیاز پایین در مورد قابلیت اتکای اطلاعات منتشره مربوط می‌شود. در این زمینه می‌توان به اختلافات فاحش بین اولین EPS منتشره با EPS واقعی برای سال‌های مالی شرکت اشاره کرد که می‌تواند به‌عنوان مهم‌ترین عامل پایین بودن امتیاز قابلیت اتکای اطلاعات و نهایتاً پایین بودن رتبه اطلاع‌رسانی شرکت (رتبه شفافیت) تلقی شود. اختلاف مذکور برای سال مالی 1395 و 1396 به ترتیب به میزان مثبت 152 و 188 درصد بوده است.

بهترین رتبه شرکت در زمینه اطلاع‌رسانی چه سالی بوده است؟

رتبه 55 در آذرماه سال 1393.

آیا از بدو پذیرش شرکت مس در بورس، فملی موفق شده است اعتماد خوب و متقابلی بین سهامداران شرکت مس و فعالان بازار سرمایه ایجاد کند و تجربه شما در این زمینه به‌عنوان یکی از تحلیل‌گران بازار سرمایه چیست؟

سهام شرکت مس درمجموع طی ۱۲ سال گذشته بازدهی مثبت 1130 درصدی را داشته است و میانگین سالیانه بازدهی سهامدارانی که از بدو پذیرش سهام شرکت در بورس، سهامدار شرکت بوده‌اند، در حدود 94% در سال بوده است. توجه به این ارقام، خود دلیل گویایی است بر این‌که سهام شرکت مس همواره جزء سهام‌های پویا و قدرتمند بورس بوده است و طی این مدت همواره بطور میانگین بازدهی مثبت قابل‌توجهی را برای سهام‌داران به ارمغان آورده است. علاوه بر این از بعد استراتژیک فلز و صنعت مس در مقایسه با سایر فلزات پایه مانند آلومینیم، سرب، روی، نیکل، قلع و حتی فلزات گران‌بها مانند طلا، نقره، پلاتین و همچنین فولاد، از بیشترین مزیت برای سرمایه‌گذاری و توسعه در کشور برخوردار است و می‌تواند بهشت سرمایه‌گذاران معدنی در دنیا و ایران قلمداد شود. همچنین نگاهی به میزان تولید جهانی مس در سال 2017 (حدود 23 میلیون تن)، نشان می‌دهد که این فلز بعد از فولاد (تولید حدود 1691 میلیون تن) و آلومینیم (63.4 میلیون تن) سومین فلز استراتژیک و پرمصرف دنیا به شمار می‌رود. وجود این عوامل باعث شده است که خوشبختانه سهامداران شرکت مس و همچنین فعالان بازار سرمایه دید مثبتی به این سهم داشته باشند و در طی سال‌های گذشته به این سهم به‌عنوان یک سهم بنیادی و تأثیرگذار نگاه کنند. علاوه بر این، شرکت مس طی سال‌های گذشته به‌رغم وجود برخی مشکلات مقطعی همیشه روند توسعه پایدار را به‌عنوان یک عامل حیاتی برای اعتماد فعالان بازار سرمایه به یک بنگاه اقتصادی حفظ کرده است که این نیز خود عامل مهمی برای اعتماد سهامداران به سهام شرکت مس بوده است.

شما صحبت از توسعه پایدار به‌عنوان رکن حیاتی اعتماد بین یک شرکت بورسی و سهامداران و فعالان بازار سرمایه کردید. با توجه به این موضوع، شما به‌عنوان یک فعال باتجربه بازار سرمایه چه جایگاهی برای توسعه در صنعت مس قائل هستید؟

به‌نظر این‌جانب هر شرکتی برای این‌که بتواند در فضای بین‌المللی زنده بماند هیچ راهی به‌جز توسعه ندارد که شرکت مس نیز نه‌تنها از این قاعده مستثنی نیست بلکه با عنایت به شرایط خاص و ویژه این صنعت، این مهم در حوزه مس از اهمیت بیشتری نیز برخوردار است و البته این توسعه هم حتماً باید با مطالعه دقیق و توسعه با نگرش بلندمدت و پایدار باشد. در حوزه توسعه مس هرگونه توسعه‌ای که بر اساس Feasibility Study International Bankable انجام شود یعنی روی آن مطالعه فنی و اقتصادی بر اساس استانداردهای بین‌المللی رایج در دنیا شده باشد، 100 درصد اقتصادی است و هزینه انجام شده آن به سرمایه‌گذار برخواهد گشت. به‌جرئت می‌توان گفت که در حوزه‌های دیگر فلزات این تضمین را نمی‌توان به این راحتی به سهامداران شرکت‌ها داد ولی در صنعت مس سرمایه‌گذاران می‌توانند مطمئن باشند که سرمایه‌گذاری و انجام طرح‌های توسعه‌ای صنعت مس جای هیچ‌گونه نگرانی نخواهد داشت.

باوجود این اطمینان در توسعه صنعت مس پس چرا طی یک دهه گذشته سیاست‌گذاری‌های مختلفی در حوزه توسعه صنعت مس شده است. در حقیقت به نظر می‌رسد جمع‌بندی درستی از مفهوم توسعه در صنعت مس وجود ندارد؟

رویکرد توسعه در شرکت مس همیشه وجود داشته است ولی در خصوص چشم‌انداز و توسعه و تولید اختلاف‌نظر وجود داشته است. در این زمینه شرکت ملی صنایع مس به‌عنوان متولی صنعت بالادست مس، برنامه‌هایی را برای افزایش تولید و ارتقای جایگاه خود طی بیش از یک‌دهه گذشته در نظر گرفته است. در یک دهه اخیر سند چشم‌انداز در حوزه مس براى ظرفیتی که قرار بود ایجاد شود، چندین بار دچار تغییر و تحول شد. در این برنامه‌ریزی‌ها ظرفیت اولیه‌ای که در اواسط دهه 80 مدنظر قرار داشت، افزایش ظرفیت تولید از 200 هزار تن به حدود 400 هزار تن مس کاتدی بود. سپس در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 این برنامه تغییر کرد و ارتقا سطح تولید به ظرفیت تولید 700 هزار تن مس کاتدی به‌درستی هدف‌گذاری شد. مجدداً در سال‌های 92 و 93، به‌دلیل کاهش قیمت‌های جهانی مس طرح‌های توسعه شرکت موردبازنگری اساسی قرارگرفته و ظرفیت 700 هزار تن قبلی مجدداً به 400 هزار تن تغییر پیدا کرد. یکی از دلایل این تغییرات در حوزه توسعه صنعت مس دیدگاه مختلفی در کشور حاکم است که برخی بر این اعتقاد هستند فقط تا مرحله تولید کنسانتره پیش برویم و برخی اعتقاد دارند تا پایان زنجیره تولید (کاتد) و حتی صنایع پایین‌دستی پیش برویم.

در میان این دو دیدگاه چه تصمیمی باید گرفت؟

نظر من این است که یک حد واسط بین این دو گزینه را باید انتخاب کرد که هم بر اساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و همچنین فضای سیاسی حاکم بر جامعه باشد تا بتوانیم تا حدودی زنجیره تولید را تکمیل کنیم یعنی حداکثر ارزش‌افزوده را ایجاد کنیم. درست است که حدود 80 درصد حاشیه سود تا مرحله تغلیظ به دست می‌آید ولی هیچ منافاتی وجود ندارد که ما زنجیره تولید را تکمیل و ذوب و پالایش را هم ایجاد کنیم و 20 درصد بعدی سود را نیز نصیب سهامداران شرکت مس کنیم. علاوه بر این در شرایطی که کشور با مشکلات اقتصادی و فشارهای اقتصادی بین‌المللی روبه‌رو است و یکی از مشکلات اصلی کشور بحث اشتغال است، توسعه صنعت مس می‌تواند قسمتی از مشکلات مربوط به بیکاری را حل کند؛ بنابراین من موافق با این هستم که اولویت با حوزه معدن و تغلیظ باشد ولی نگاهی اساسی به حوزه ذوب و پالایش و صنایع پایین‌دستی هم داشته باشیم تا بتوانیم پورتفولیویی از محصولات زنجیره کامل تولید مس به بازارهای داخلی و بین المللی ارائه نماییم.

به نظر شما در شرایط کنونی شرکت مس این نگاه وجود دارد؟

هم‌اکنون با تغییراتی که در حوزه مدیریتی شرکت ملی مس رخ داده است و همچنین با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی مس به حدود 7000 دلار بر تن، باز هم بازنگری اساسی در اجرای طرح‌های توسعه شرکت با هدف ارتقا ظرفیت تولید و فعال کردن تعدادی از پروژه‌هایی که به دلایل مختلف ازجمله کاهش قیمت‌های جهانی مس طی چند سال گذشته متوقف شده بودند، مجدداً احیا و توسعه بلندمدت و پایدار شرکت در دستور کار قرار گرفته است و امید بسیار زیادی می‌رود تا روند افزایشی در میزان ظرفیت‌های تولیدی صنعت مس با سرعت بیشتری صورت گیرد؛ بنابراین با این تغییرات امیدواریم شاهد بازگشت جایگاه اصلی این شرکت در دنیا به‌صورت شایسته باشیم و سهم کشور ما از تولید مس محتوی معدنی و یا مس کاتدی دنیا افزایش یابد و به حتی حدود 3 تا 4 برابر میزان کنونی افزایش یابد که به نظر این‌جانب دستیابی به اعداد مذکور با عنایت به پتانسیل‌های غیرقابل‌انکار معدنی مس کشور، حاشیه سود بالای صنعت مس در دنیا، رشد مداوم مصرف مس دنیا و بازار پایدار آن، بسیار در دسترس خواهد بود و در این راستا شرکت ملی صنایع مس ایران به‌عنوان صنعت مادر و بالادست مس کشور که متولی توسعه و استخراج ماده معدنی و تولید مس کاتدی کشور است، عزم خود را جزم کرده است تا تولید و توسعه پایدار صنعت مس را با تمام توان به نتیجه برساند.

با توجه به این‌که در آستانه برگزاری مجمع عمومی شرکت مس هستیم و طبق روال سال‌های گذشته بحث افزایش سرمایه شرکت مس مطرح می‌شود آیا شرکت مس امسال هم سیاست افزایش سرمایه را دارد؟ و به نظر شما این سیاست تا چه حد برای تأمین مالی طرح‌های توسعه‌ای شرکت مس درست است؟

با توجه به این‌که در شرایط کنونی کشور به تأمین مالی با نرخ سود پایین در فضای بین‌المللی دسترسی نداریم معتقد هستم که افزایش سرمایه یکی از بهترین و سهل‌الوصول‌ترین و شاید ارزان‌ترین مدل‌های تأمین مالی پروژه‌های توسعه‌ای شرکت‌ها در ایران است. در همین راستا پیرو مصوبه هیئت‌مدیره شرکت مس به تاریخ 1397/02/10 قرارداد مشاوره عرضه با یکی از شرکت‌های تأمین منعقد شده است و با برگزاری جلسات هماهنگی و تبادل اطلاعات فی‌مابین این امور، مدیریت‌های مختلف شرکت و نمایندگان شرکت مذکور هم‌اکنون طرح توجیهی افزایش سرمایه در حال تهیه است که در صورت موافقت سهامداران محترم و سازمان بورس، افزایش سرمایه حدود 50 درصدی شرکت در دستور کار شرکت قرار خواهد گرفت.