نگاهی به عملکرد برخی از شرکت‌های تولیدکننده کک سوزنی

به گزارش می متالز، در سال جاری شرکت HEG هندوستان، قیمت میانگین فروش الکترود گرافیتی خود را 11 هزار دلار برای هر تن برای سال بعد پیش‌بینی کرده است. با تمدید قرارداد الکترودهای گرافیتی این شرکت، انتظار می‌رود که تمام فروش آن در 3 ماهه اول سال 2019 را برمبنای قیمت قراردادهای پیشین، انجام گیرد. با این حال، شرکت HEG چیزی در حدود 15 تا 20 درصد از فروش الکترودهای گرافیتی خود را از الکترودهای پرتوان حاصل می‌کند؛ بخشی که با تولیدات چینی در رقابتی تنگاتنگ به سر می‌برد.

 در گزارشات قبلی بیان شد که کاهش شدید صادرات الکترود گرافیتی چین به‌عنوان محرکی برای رشد قیمت‌ عمل کرده و این کاهش در سال 2018 نیز ادامه‌دار بوده است. در ماه ژانویه – آوریل، حجم صادرات فولادی چین با 20 درصد کاهش به حدود  21.6 میلیون تن رسید که این امر منجر به افزایش تولید فولاد در سایر مناطقی شده است که از کوره قوس الکتریکی استفاده می‌کنند. بنا به نظر تحلیل‌گران انتظار می‌رود که تولید فولاد چین با استفاده از کوره قوس الکتریکی با رشد 3 برابری نسبت به سال 2016 به عدد 160 میلیون تن در سال 2020 برسد. درمجموع انتظار می‌رود که در سال میلادی جدید چیزی در حدود 51 میلیون تن به حجم تولیدات فولاد با استفاده از کوره قوس الکتریکی در چین افزوده شود.

نکته جالب توجه آنکه رسیدن به تولید 160 میلیون تن فولاد با استفاده از کوره قوس توسط چین تا سال 2020 به معنای رسیدن به تولید یک سوم از کل فولاد تولید شده با این روش در جهان است. نا گفته پیدا است که این تغییر روند باعث سودآوری بیش‌ از پیش برای  واحدهای تولید الکترود گرافیتی می‌شود که باید مواد اولیه و تجهیزات لازم برای این حجم از فولاد را تأمین کنند. اما در این میان عدم وجود طرح احداث واحدهای جدید الکترود گرافیتی (مانند طرح الکترود گرافیتی ایران که از سال 1380 تاکنون مسکوت مانده) مزیدی بر علت سودآوری بیشتر واحدهای فعال خواهد بود.

کسری در عرضه کک سوزنی، مشکل بزرگ صنعت الکترود گرافیتی

در حال حاضر عرضه محدود کک سوزنی (ماده اولیه تولید الکترود) به‌عنوان عامل محدودکننده بهره‌وری ظرفیت‌های نصب شده عمل می‌کند. در حالی‌که شرکت HEG درخصوص دستیابی به استفاده از 85 تا 90 درصد ظرفیت‌های نصب شده تولید الکترود گرافیتی خوش‌بین است به نظر می‌رسد که در شرایط کنونی امکان تأمین کامل نیاز بازارهای این کالا وجود نداشته باشد.

با این حال، Graphtech تنها شرکتی است که اعلام کرده طرحی برای عبور از تنگناهای موجود و بهینه‌سازی شرایط (Debottlenecking) برای رسیدن به ظرفیت 35 هزار تن در دست اجرا دارد. این شرکت، واحدهای تأمین مواد اولیه و توزیع محصول را به تملک خود درآورده است تا از طریق ادغام عمودی (Vertical Integration) دست بازتری در کنترل تولیدات خود داشته باشد. در این راستا تولید کک سوزنی را توسط شرکت‌های زیر مجموعه خود به انجام می‌رساند، اما محدودیت‌های جهانی، رسیدن به تولید با نهایت ظرفیت را با ابهاماتی مواجه کرده است.

در این بین پیشرفت‌های اخیر در زمینه عرضه کک سوزنی توسط شرکت Conoco Phillips نیز قابل توجه است. امروز طرح این شرکت برای افزایش ظرفیت 50 هزار تنی تولید کک سوزنی در دستور کار قرار گرفته است. این کار می‌تواند به تثبیت قیمت‌های جهانی الکترود تا حدودی کمک کند. اما نکته دیگری که نباید از آن غافل شد، رشد روز افزون صنعت باتری‌ها است؛ چرا که در تولید باتری‌ها نیز از کک سوزنی استفاده می‌شود. طبق برآوردها باتری‌ها چیزی در حدود 15 درصد از مصرف کک سوزنی را به خود اختصاص می‌دهند و این عامل مهم نیز بر بازار الکترود گرافیتی تأثیر خود را خواهد داشت و محدودیت در حجم عرضه کک سوزنی، به جلوگیری از توسعه بخش الکترودهای گرافیتی منجر می‌شود. نمودار 1 ظرفیت کک سوزنی را توسط شرکت‌های مختلف در سال 2018 نشان می‌دهد.