تجهیزات ایمنی حلقه مفقوده معادن زغال‌سنگ

به گزارش می متالز، معدن‌کاران زغال‌سنگ در سال‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای مواجه بوده‌اند که ازجمله آن‌ها می‌توان به نبود روشی شفاف برای تعیین قیمت زغال‌سنگ، وجود خریدار انحصاری، مطالبات معوق معدن‌کاران زغال‌سنگ، هزینه‌های بالای استخراج معادن و استفاده از فنّاوری و ماشین‌آلات سنتی اشاره کرد.

علاوه بر این چالش‌ها، مسائل و مشکلات موجود در حوزه معدن‌کاری زغال‌سنگ ازجمله که تجهیزات و نوسازی و ایمنی، نیازمند سرمایه‌گذاری در این بخش است که این موضوع در سال‌های اخیر با دست‌اندازهای جدی مواجه است.

بنیه ضعیف مالی معادن

کارشناسان این حوزه بر این باورند که تجهیزات یک معدن نیازمند سرمایه‌گذاری‌های لازم است. در همین خصوص رئیس خانه معدن دراین‌باره معتقد است: برخی معادنی که به بخش خصوصی واگذارشده امروزه با چالش‌های مالی روبه‌رو هستند؛ تا جایی که بنیه مالی آن‌ها کاملاً تضعیف‌شده است.

محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران پیرامون تجهیزات ایمنی معادن کشور گفت: بخش خصوصی در بسیاری از فعالیت‌های معدنی توانسته موفق عمل کند اما به دلیل سنگینی تحریم‌ها و مسائل مالی در برخی معادن نتوانسته سیستم تجهیزات معدنکاری را به‌روز کند. بنابراین باید با نگاه توسعه‌ای چالش‌های فعالیت‌های معدنی را هر چه زودتر برطرف کرد.

وی افزود: اما نمی‌توان از این نکته هم به‌راحتی گذر که دیگر فعالان معدنی بخش خصوصی هم هستند که معادن زغال‌سنگ را با بهترین متد روز بهره‌برداری می‌کنند. بنابراین برای بهبود روند کلی معادن زغال‌سنگ و صنایع وابسته به آن بهتر است چه بخش دولتی و چه بخش خصوصی نگاه ویژه‌ای به این کار داشته باشند.

فرسودگی و قدیمی بودن بلای تجهیزات زغال‌سنگ

وی در ادامه بابیان اینکه اغلب تجهیزات و ماشین‌آلات به‌کاررفته در معادن زغال‌سنگ کشور فرسوده و قدیمی هستند و کاربرد خود را ازدست‌داده‌اند اضافه کرد: ماشین‌آلات معادن زغال‌سنگ با کمترین بهره‌وری مشغول فعالیت هستند، علاوه بر این موجب اتلاف وقت و توان نیروی انسانی مجرب و متخصص کشور نیز می‌شوند.

بهرامن ادامه داد: در گزارشی که چندی پیش از طرف کمیته زغال‌سنگ خانه معدن منتشر شد، همکاران به این نکته اشاره کردند که کیفیت ایمنی معادن زغال‌سنگ کشور تا چه اندازه پایین بوده و از استانداردهای مرسوم خارج است. اعضای کمیته زغال خانه معدن ایران به این نتیجه رسیده‌اند که وضعیت ایمنی و سلامت کارگران در معدن زغال‌سنگ کشور در بدترین حالت خود قرارگرفته است.

رئیس خانه معدن ایران گفت: هر حادثه‌ای که در معادن زغال کشور اتفاق بیفتد برابر است با به خطر افتادن جان ده‌ها کارگر و تکنسین و مهندس از یک‌سو و از بین رفتن سرمایه‌های دولت و بخش خصوصی از یک سوی دیگر که شاید هیچ‌وقت نتوان تلفات ناشی از این حوادث را جبران کرد و زخم آن تا ابد در تن نیرومند بخش معدن کشور باقی بماند.

وی با اشاره به آمار اشتغال در حوزه معادن به خبرنگار عصر اقتصاد گفت: بر اساس آمار وزارت صنعت، هم‌اکنون نزدیک به 10 هزار نفر در معادن زغال کشور مشغول به کار هستند که باید سالانه 2.5 میلیون تن کنسانتره زغال موردنیاز برای شرکت ذوب‌آهن اصفهان را به تولید برسانند. از طرف دیگر با توجه به افزایش ظرفیت این شرکت و طراحی شرکت‌های دیگر فولاد به روش کوره بلند پیش‌بینی می‌شود که نیاز کشور به زغال‌سنگ از گذشته بیشتر شود که لازمه آن سرمایه‌گذاری در معادن زغال کشور است.

وی پیشنهاد کرد: سیاست‌گذاران معدنی کشور به‌منظور تولید این ماده معدنی با کمترین حوادث و بالاترین بهره‌وری برای تجهیز و نوسازی معادن زغال‌سنگ اقدامات لازم را به عمل‌آورند و بازنده کردن مطالبات شرکت‌های زغال‌سنگ این امکان در اختیار آن‌ها قرار گیرد تا فعالیت‌های اکتشافی خود را گسترش داده و سطح استخراج خود را بالا ببرد.

بهرامن گفت: ما در خانه معدن ایران گزارش‌های متعددی در مورد معدن کاری زغال‌سنگ به وزارت صنعت ارائه کرده‌ایم اما باید منتظر ماند و دید سیاست‌گذاران معدنی کشور تا چه اندازه قادرند معادن زغال‌سنگ ایران را به خانه امن صنعت معدن کاری تبدیل کرده و آن را به محلی برای تولید مؤثر در رشد اقتصادی کشور تبدیل کنند.

معادن زغال‌سنگ ضعیف‌ترین در ایمنی

ایمنی در معادن چه در دنیا و چه در ایران جزء موضوعاتی خاص و ویژه محسوب می‌شود. به همین دلیل در بخش معدن کشور نیز باید با یک دیدگاه ویژه برای این موضوع برنامه‌ریزی شود و در صورت استفاده نکردن از امکانات لازم باید منتظر حوادث مختلف در بخش معدن باشیم.

توجه به سرمایه‌گذاری در بخش معدن جزو نکاتی است که می‌تواند در کاهش حوادث بخش معدن مؤثر واقع شود. نبود سرمایه‌گذاری کافی در معادن زیرزمینی به‌ویژه معادن زغال‌سنگ منجر به حوادثی در این معادن شده است. البته تنها با افزایش سرمایه‌گذاری در معادن نمی‌توان شاهد کاهش حوادث بود؛ بلکه عامل مهم دیگری به نام آموزش در این میان می‌تواند در کاهش وقوع این حوادث مؤثر واقع شود.

استفاده از تجهیزات جدید می‌تواند در کاهش حوادث اثرگذار باشد، اما نباید فراموش کرد تا زمانی که آموزش محور اصلی رعایت ایمنی نباشد امکان استفاده کارگران از تجهیزات جدید برای کاهش حوادث معدنی وجود نخواهد داشت.

مطالبات بی‌پاسخ معدن‌کاران

در راستای تمامی مشکلاتی که در به‌روزرسانی تجهیزات ایمنی معادن کشور وجود دارد درخواست‌های معدن‌کاران در خصوص تخصیص یارانه دولتی به معادن زغال‌سنگ به دلیل نداشتن سوددهی مناسب بدون پاسخ مانده است. همچنین معدن‌کاران درخواست اعطای تسهیلات حمایتی در جهت توسعه و نوسازی معادن و افزایش قیمت زغال‌سنگ به میزان 20 درصد را دارند. ضمن اینکه سال 91 افزایش قیمت زغال‌سنگ مصوب شده، اما صورت نگرفته و در مهرماه سال گذشته برای بار دوم مقرر شد به میزان 9 درصد قیمت این محصولات افزایش یابد که آن نیز همچنان مسکوت مانده است.

در پایان می‌توان به این نکته مهم اشاره کرد که زغال‌سنگ به‌عنوان یک منبع غنی انرژی همانند گاز طبیعی می‌تواند جایگاه مناسبی در سبد انرژی کشورمان داشته باشد. در شرایط مساوی در سطح جهانی قیمت زغال‌سنگ ۳۰ درصد قیمت گاز است و در کشور ما باید این موضوع برای مسئولین ذی‌ربط فرهنگ‌سازی شود که به‌جای مصرف سوخت لوکس و گران‌قیمت گاز، در برخی از صنایع به‌خصوص صنعت سیمان، تولید برق و فولاد و غیره به سمت استفاده از زغال‌سنگ حرکت کنند و در جهت تشویق مصرف‌کنندگان سود حاصله از این صرفه‌جویی را بین مصرف‌کنندگان زغال‌سنگ، تولیدکنندگان زغال‌سنگ و دولت تقسیم نماید.