به گزارش می متالز، شفافیت بهعنوان عامل اصلی سلامت اقتصاد هر کشور، باید روند اجرایی از جانب مسئولان به اقشار پایینتر داشته باشد تا تبدیل به فرهنگ شود و تاثیر خود را بر گروههای مختلف جامعه مانند خانواده نشان دهد.
هرقدر جامعهای سنتیتر باشد، درونگراتر بوده و بیشتر داخل چارچوب حرکت خواهد کرد. ایران نیز یکی از جوامعی است که بین مدرنیته و سنت گم شده است. متاسفانه عدمشفافیت هم بهطور فردی و هم اجتماعی در کشور ما وجود دارد و همین امر موجب محدود شدن مرزها و تعریف حریم خصوصی و رفتارهای خودسرانه در اقتصاد شده است. با توجه به اینکه بیشتر برنامههای اقتصادی کشور متمرکز بر فعالیتهای دولتی مانند درآمدهای نفتی و ثروتهای خدادادی دیگر است؛ عدمشفافیت بیش از پیش خود را عیان میکند و لزوم رسیدن به شفافیت، بیشتر احساس میشود.
نواقص و کاستیهای واقعی و اصلی اقتصاد ایران در زمینههای شفافسازی اطلاعات، آزادسازی و رقابتپذیری است. این 3موضوع کاملا به یکدیگر پیوسته بوده و نمیتوان اولویت خاصی را برای یکی از آنها در نظر گرفت؛ بدین صورت رفع مشکلات مربوط به هریک از این زمینهها بهتنهایی امکانپذیر نیست.
مشکلات در برخی بخشهای اقتصادی مانند شبکه بانکی به موضوع«عدمشفافیت» بازمیگردد. در صورت نبود شفافیت، هیچگاه نمیتوان اقتصادی آزاد و رقابتی داشت. بهعنوان نمونه، در موضوع قاچاق کالا، بهجای طرح همه خواستههای اقتصادی بهطور متراکم و متمرکز، باید روند آن را شفاف، رقابتی و آزاد کرد، تا مشکلات این حوزه برطرف شود. عدمشفافیت موجب افزایش رانت در کشور شده و تاثیرات منفی اجتماعی و سیاسی بر جامعه میگذارد.
متاسفانه بهدلیل درهمتنیدگی بیش از حد اقتصاد و سیاست در ایران و گرایش شدید از سمت سیاست به سمت اقتصاد، فعالیتهای اقتصادی در کشور ما بهسمت عدمشفافیت سوق پیدا کرده است؛ البته این درهمتنیدگی درسراسر دنیا وجود دارد اما در ایران شدت و جهت آن متفاوت است.
با بررسی تجربیات جهانی به این نتیجه میرسیم که با افزایش شفافیت اطلاعات و دادهها در حوزههای مختلف و از جمله اقتصاد، شاهد بهترشدن وضعیت کشور خواهیم بود.
ایندکسهای اقتصادی منتشر شده ازسوی سازمانهای بینالمللی، مهمترین عامل سرمایهگذاری خارجی در کشورهای مختلف هستند. اگر فردی تمایل به سرمایهگذاری در یک کشور داشته باشد، بدون توجه به ملیت، فرهنگ، دین و مذهب شروع به تحقیق درباره جایگاه آن کشور در ایندکسهای جهانی میکند. از منبعهای اصلی ایندکسهای اقتصاد میتوان به شاخص بهبود فرآیند کسبوکار(Doing Business) اشاره کرد که رتبه 3رقمی ایران در مجموع این ایندکس، حاکی از وضعیت نامناسب آن در مراودات تجاری و اقتصادی است.