دیده‌بان بورس یک‌شنبه (22 مهر)

به گزارش می متالز، ریزش قیمتی سهام روز شنبه نیز ادامه یافت. همچنان رفتار گله‌ای در کل بازار مشاهده می‌شود. هیجان منفی به تمامی نمادها سرایت کرده است و این موضوع دلیلی جز فضای هیجانی صعود ممتد قیمتی سهام در هفته‌های پیشین ندارد. نقدینگی تازه‌وارد بدون هیچ شناختی به سمت بازار سهام حرکت کرد. منابع غیرمعتبر تحلیلی در فضای مجازی نیز این نقدینگی را به سمت نمادهایی سوق داد که پشتوانه بنیادی در حمایت از آن‌ها وجود ندارد. بر این اساس عمده نمادهایی که در سبد تازه‌واردان بورسی مشاهده می‌شود اغلب حامی بنیادی کوتاه‌مدت که بتواند به بهبود سودآوری و جریان نقدی آتی منجر شود، مشاهده نمی‌شود.

البته تفکیک این موضوع برای تازه‌واردان تا حد زیادی مشکل است و حتی بسیاری از قدیمی‌ترهای بازار نیز بعضا اشتباهاتی را در این مسیر تکرار می‌کنند. برای مثال گرچه شناسایی احتمالی سود تسعیر در صورت‌های مالی بانک‌ها (پیش از این اشاره شد که احتمالا در کوتاه‌مدت و عملکرد نیمه نخست انتظار تسعیر با ارز 4200 تومانی و خبری از سودهای رویایی برای بانک‌ها بر اساس ارز ثانویه نخواهد بود) عامل مثبت تلقی می‌شود اما به نظر می‌رسد عمده فعالان بازار که به سهام شرکت‌های بانکی علاقه نشان می‌دهند از وضعیت نامناسب کنونی بانک‌ها آگاه نیستند. بر این اساس افزایش بار مطالبات مشکوک‌الوصول یکی از مشکلات اصلی بانک‌ها است که در شرایط کنونی و احتمالا با تعمیق رکود در اقتصاد کشور این وضعیت برای بانک‌ها وخیم‌تر از گذشته خواهد شد. در این شرایط عمده سود شناسایی‌شده از تسعیر ارز بانک‌ها مانند بانک ملت از محل جهش مبلغ تسهیلات اعطایی به شرکت‌هایی است که در سال‌های گذشته وام ارزی دریافت کرده‌اند. این موضوع بار هزینه‌های مشکوک‌الوصول را بر این بانک افزایش می‌دهد. مطالبات مشکوک‌الوصول تنها بخشی از مشکلات سیستم بانکی است و احتمالا فعالان بازار وضعیت سهام بانکی را در سال‌های نه‌چندان فراموش نکرده‌اند. با تمامی این تفاسیر همچنان عده‌ای بر ارزنده بودن سهام برخی بانک‌ها به دنبال سودهای رویایی تسعیر ارز تاکید دارند و چشم به افزایش سرمایه‌های سنگین بسته‌اند. فارغ از درست یا غلط بودن تحلیل این خریداران، نکته اصلی وجود ریسک‌های سنگینی است که بعضا بازار از توجه به آن غافل مانده است.

زمانی‌که برای یک گروه بزرگ مانند بانک‌ها چنین غفلتی مشاهده می‌شود در خصوص دیگر گروه‌ها به خصوص کوچکتر‌های بازار با کاهش هر چه بیشتر عمق تحلیل، خریداران سهام در هفته‌های قبل حضور خود در سمت تقاضا را با ابزار مختلف توجیه می‌کردند. در شرایط کنونی نیز همین وضعیت در مسیر منفی وجود دارد. بر این اساس باید اعتراف کرد ناآگاهی عمیق از علت خرید در نمادهای مختلف عامل جهش قمیتی بود که در شرایط کنونی در مسیر معکوس به خروج نقدینگی از سهام دامن زده است.  همچنان تاکید می‌شود بازی سهام پیچیده‌تر از دلالی در دیگر بازارها است و تعدد متغیرها بعضا بسیاری از افراد که با عنوان کارشناس نیز شناخته می‌شوند را به مسیر اشتباه سوق می‌دهد. در نتیجه این افراد از تریبونی که در اختیار استفاده کرده و با توهم از ارزندگی سهامی که در اختیار دارند و به دنبال استرس سنگین ناشی از ریزش ارزش دارایی سبد تحت اختیار، روایت‌های هیجانی . غیرمنطقی را برای ریزش سهام مطرح می‌کنند.

بر این اساس همچنان تاکید می‌شود که سهام با پشتوانه بنیادی مانند چشم‌انداز مثبت سودآوری و بهبود جریان‌های نقدی آتی شرکت گرچه ممکن است در کوتاه‌مدت مسیر یکسانی را با بازار در پیش بگیرد اما در میان مدت انتظار راه خود را از دیگر نمادها جدا خواهد کرد. با این حال تشخیص صحیح عوامل حمایتی و تفکیک آن از ابزارهای توجیهی برای معامله‌گر تازه‌وارد کاری دشوار است.

رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»

الف) کلان: آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد صادرات نفت ایران در ماه سپتامبر به ۱.۶۳ میلیون بشکه در روز رسید. این در حالی است که هند اعلام قطع واردات نفت ایران غیرممکن است و اروپا هم به دنبال ایجاد مکانیزم انتقال پول به تهران برای فروش نفت است. در این میان بیش‌تر بازارها همچون بازار خودرو در شرایطی در ماه‌های گذشته دچار نوسان‌های شدیدی شدند که دلیل این وضعیت را از دید ناظران سیاسی می‌توان در بازگشت تحریم‌ها از سوی ایالات‌متحده آمریکا جست‌وجو کرد.

در رویدادهای کلان داخل نیز شاپور محمدی؛ رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اعلام نحوه دستکاری در بورس تهران و کمک‌های دولت گزارشی از سوال‌های دادستان تهران و پاسخ آن‌ها را ارایه داد و تاکید کرد: ۷۵ پرونده مصادیق جرم در سازمان پیگیری و تقدیم دستگاه قضایی شد.

ب) صنایع: اختیارات بانک مرکزی برای اجرای برنامه اصلاح نظام بانکی در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا تصویب شد. در همین حال رضا اردکانیان؛ وزیر نیرو از هماهنگی بانک مرکزی با وزارت نیرو برای تهاتر بدهی پیمانکاران، تولیدکنندگان و سازندگان شرکت‌های خصوصی خبر داد و اظهار امیدواری کرد که به زودی این امر اجرایی شود.

همزمان با توسعه فازهای پارس جنوبی درحالی ایران در تولید خوراک اصلی مورد نیاز صنایع پتروشیمی از عربستان سبقت می‌گیرد که بعد از سال‌ها تراز تولید و مصرف اتیلن در صنعت پتروشیمی مثبت شد؛ در این میان ظرفیت تولید اتان به عنوان خوراک استراتژیک صنایع پتروشیمی با افزایشی قابل توجه همراه شد. این در حالی است که منابع مطلع می‌گویند پنجمین کشتی صادراتی پتروشیمی مرجان با ظرفیت ٣٢٠٠٠ تن هفته گذشته با کمک مهندسی حمل و نقل پتروشیمی در عسلویه بارگیری و مجوز خروج برای کشتی full star صادر شد.

محمدرضا پورابراهیمی؛ رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در نامه‌ای به قاضی سراج؛ رییس سازمان بازرسی کل کشور خواستار رسیدگی به تخلف‌های صورت گرفته در واگذاری سهام متعلق به صندوق بازنشستگی فولاد شد. در همین حال خبرهای رسمی حکایت از این دارد مسئولان وزارت بهداشت با تایید افزایش هزینه‌های تولید و مواد اولیه متناسب با نوسان نرخ ارز معتقدند سناریوی تغییر قیمت‌ داروها محتمل است.

صادرات سیمان ایران به افغانستان در حالی با ضربآهنگ کاهشی دنبال می‌شود که اخذ دلاری عوارض جاده‌ای و یورویی مابه‌التفاوت سوخت در کنار اجراشدن بخشنامه پیمان سپاری ارزی و صرفه نبودن هزینه‌های حمل و نقل از دلایل کاهش صادرات عنوان شده است.

ج) شرکت‌ها: تعداد 32 میلیون و 534 هزار سهم معادل 10 درصد از سهام شرکت ملی کشت و صنعت و دامپروری پارس روز دوشنبه هفته جاری عرضه می‌شود؛ براین اساس قرار است به هر فرد حقیقی یا حقوقی 300 سهم «زپارس» در محدوده قیمتی 320 تا 350 تومان داده شود. در همین حال خبر رسیده سه استراتژی فولاد خوزستان، تکمیل زنجیره ارزش در صنایع بالادستی و پایین دستی و پیگیری طرح‌های توسعه است.