توضیحات جالب درباره ادعای پرداخت وام ۱۷۶ هزار میلیاردی بانک‌ها به کارگزاری‌ها

به گزارش می‌متالز، محمدرضا دهقانی درخصوص ادعای پرداخت تسهیلات ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی بانک‌ها به کارگزاران طی سال ۹۹ به بورسان گفت: بین گردش و مانده تسهیلات تفاوتی وجود دارد. دریافت ۱۷۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات توسط کارگزاران در سال ۹۹ و کل تسهیلات اعطایی ۱.۳ هزار هزار میلیارد تومانی در ۱۰ ماه سال گذشته مربوط به گردش تسهیلات است.

طبق آمار بانک مرکزی، مانده تسهیلات ۲.۶ هزار هزار میلیارد تومان است و تفاوتی که میان مانده و گردش تسهیلات وجود دارد به این شکل است که بانک‌ها تسهیلات مسکن، اجاره به شرط تملیک یا فروش اقساطی ۵ یا ۱۰ ساله اعطا می‌کنند که این گردش از قبل بوده و سررسید می‌شود و دوباره وام ارائه می‌شود. همانند مضاربه ۶ ماهه که پس از گذشت این مدت دوباره تمدید می‌شود. به علاوه تسهیلات بلند مدتی که بیش از یک سال سررسید دارد و هر چقدر اقساط آن دریافت شود، مجدداً وام جدید ارائه می‌شود یا سپرده‌های جدیدی که در سال ۹۹ ایجاد شده و از این منبع تسهیلات جدید پرداخت می‌شود و حدود ۶۰ درصد از مانده تسهیلات را شامل می‌شود.

کارگزاری‌ها از بانک‌ها وام کوتاه مدت دریافت می‌کنند

اما تسهیلاتی که کارگزاری‌ها دریافت می‌کنند در ردیف تسهیلات کوتاه مدت قرار می‌گیرد که ماهانه یا چند ماه یکبار با بانک‌های ارائه دهنده خط اعتباری تسویه می‌شود بنابراین گردش تسهیلات کارگزاری‌ها رقم قابل توجهی است. بر این اساس با توجه به اطلاعات سامانه سکنا از ۲.۶ هزار هزار میلیارد تومان تسهیلات ارائه شده توسط بانک ها، جمع بدهی مشتریان به کارگزاری‌ها ۲۶ هزار میلیارد تومان است که با استخراج جمع بدهی تعدیل شده به رقم ۱۹ هزار میلیارد تومان می‌رسد.

مانده تسهیلات ۱۹ هزار میلیاردی کارگزاری‌ها در دوم اسفند

تفاوت بین بدهی و بدهی تعدیل شده در مدت t+۲ است. وقتی سرمایه گذار حقوقی سفارش خرید می‌گذارد و کارگزار هم خرید می‌کند در مدت t+۲ اجازه تسویه وجود دارد و در مانده بدهی می‌نشیند حتی اگر تسویه شود، ولی در مانده بدهی تعدیل شده که دقیق‌تر است، t+۲ حذف شده و عملا در دوم اسفند سال قبل، ۱۹ هزار میلیارد تومان مانده تسهیلات کارگزاری‌ها بوده است.

با مقایسه آمار مانده تسهیلات بانک مرکزی در ۳۰ دی ماه (۲.۶ هزار هزار میلیارد تومان) با یک تقسیم ساده، رقم ۰.۷۳ درصد به دست می‌آید یعنی کمتر از یک درصد تسهیلات اعطایی‌ها بانک‌ها در ترازنامه شرکت‌های کارگزاری خود را نشان داده است.

اگر بصورت خوشبینانه تسهیلات غیرجاری بانک‌ها شامل تسهیلات مشکوک الوصول و سررسید گذشته و معوق را ۱۰ درصد در نظر گرفت، رقم ۲۶۰ هزار میلیارد تومان بدست می‌آید که فقط ۱۹ هزار میلیارد تومان تسهیلات اعطا شده به کارگزاری‌ها است. حتی با مراجعه به صورت‌های مالی کارگزاری‌ها در ۳۰ اسفند ماه، مانده تسهیلات بزرگترین کارگزاری در این تاریخ حدود ۵۰۰ میلیارد تومان است که مشخص می‌شود گردش تسهیلات به جا مانده تسهیلات عملاً منتشر شده است.

بانک‌ها به کارگزاری‌ها که نهایتاً سرمایه ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومانی دارند چقدر می‌توانند تسهیلات ارائه دهند حتی اگر گردش سپرده‌های بالایی داشته باشند. بانک‌ها برای اعطای تسهیلات، کفایت سرمایه شرکت‌ها را هم بررسی می‌کنند.

نقش کارگزاری‌ها در دریافت تسهیلات از بانک‌ها

کارگزاری‌ها در گرفتن تسهیلات از بانک‌ها نقش واسط را ایفا و میان مشتری‌های مختلف توزیع می‌کنند و عیناً سود دریافتی از مشتری به بانک پرداخت می‌شود.

با توجه به قوانین و مقرراتی که وجود دارد به اشتباه اداره امور مالیاتی، اعتبارات اعطایی کارگزاری‌ها را مشمول مالیات بر ارزش افزوده کرده و برخی کارگزاری‌ها مالیات بر ارزش افزوده را از مشتری دریافت کردند. اگر این کارگزاری‌ها تسهیلات ۲۰ درصدی از بانک‌ها دریافت کرده باشند، میزان سود دریافتی از مشتری ۲۲ درصد و این دو درصد مالیات بر ارزش افزوده بوده است که پیگیری‌ها برای رفع این مورد در حال انجام است تا حداقل برای سال‌های آینده اتفاق نیفتد.

اداره امور مالیاتی اگر به درستی از این مالیات بر ارزش افزوده صرف نظر کند از مالیات دریافتی بابت گردش معاملات و معاملات بر درآمد کارگزاری‌ها بسیار بیشتر منتفع خواهد شد.

منبع: بورس پرس