چه عواملی باعث تغییرات آب و هوایی می‌شود؟

به گزارش می‌متالز، آب‌وهوای کره زمین از ۴.۵ سال پیش از همان زمان شکل‌گیری، در حال تغییر است. تا همین اواخر، عوامل طبیعی عامل این تغییرات بوده‌اند. تأثیرات طبیعی بر روی آب‌وهوا شامل فوران‌های آتشفشانی، تغییر در مدار زمین، و تغییر در پوسته زمین است. (به تکتونیک صفحه‌ای معروف است)
در طول یک میلیون سال گذشته، زمین مجموعه‌ای از عصر یخ‌بندان ("دوره یخ‌بندان") و دوره‌های گرم‌تر ("بین یخ‌بندان") را تجربه کرده است. دوره‌های یخ‌بندان و بین یخ‌بندان تقریباً هر ۱۰۰۰۰۰ سال رخ می‌دهد که ناشی از تغییر در مدار زمین به دور خورشید است.

طی چند هزار سال گذشته، زمین در یک دوره بین یخ‌بندان با دمای ثابت بوده است. با این حال از زمان انقلاب صنعتی در دهه ۱۸۰۰، دمای کره زمین با سرعت بسیار بیشتری افزایش پیدا کرده است. با سوزاندن سوخت‌های فسیلی و تغییر نحوه استفاده از زمین، فعالیت‌های انسانی به‌سرعت، به علل اصلی تغییرات در آب‌وهوا منجر شده است.

گاز‌های گلخانه‌ای و اثرات گلخانه‌ای

برخی از گاز‌های موجود در جو زمین گرما را به دام می‌اندازند و مانع از ورود آن به فضا می‌شوند. آن‌ها را گاز‌های گلخانه‌ای می‌نامیم. این گاز‌ها همانند یک پتو در اطراف زمین عمل می‌کنند که با عنوان اثر گلخانه‌ای یاد می‌شوند. گاز‌های گلخانه‌ای هم از منابع انسانی و هم از منابع طبیعی تأمین می‌شوند. گاز‌هایی مانند دی‌اکسیدکربن، متان و اکسید نیتروژن، به طور طبیعی در جو وجود دارند. موارد دیگر مانند کلروفلوئورکربن‌ها (CFC) فقط توسط فعالیت‌های انسانی تولید می‌شوند.

وقتی تابش موج‌کوتاه از خورشید به زمین می‌رسد، بیشتری مستقیماً از آن عبور کرده و به سطح برخورد می‌کند. زمین اکثر این تابش را جذب می‌کند، و تابش مادون‌قرمز با طول موج طولانی‌تر می‌دهد. گاز‌های گلخانه‌ای مقداری از این اشعه مادون‌قرمز را جذب می‌کنند، به‌جای این‌که مستقیماً به فضا فرستاده شوند. سپس جو از همه جهات تابش را انجام می‌دهد و مقداری از آن را به سطح زمین منتقل می‌کند و باعث گرم‌شدن سیاره می‌شود. این فرایند به‌عنوان "اثر گلخانه‌ای" شناخته می‌شود.

اثر گلخانه‌ای برای بقای ما حیاتی است. در حقیقت بدون گاز‌های گلخانه‌ای، زمین ۳۰ درجه سرد‌تر از امروز خواهد شد. بدون گاز‌های گلخانه‌ای و اثر گرم‌کننده آن‌ها نمی‌توانیم زنده بمانیم. با این حال از زمان انقلاب صنعتی ما بیشتر و بیشتر گاز‌های گلخانه‌ای را به هوا افزوده‌ایم و گرمای بیشتری را به دام می‌اندازیم. اثر گلخانه‌ای به‌جای این‌که زمین را در دمای گرم و پایدار نگه دارد، با سرعت بسیار بیشتری کره زمین را گرم می‌کند. ما این پدیده را "اثر گلخانه‌ای" پیشرفته می‌نامیم که علت اصلی تغییرات آب‌وهوایی است.

دلایل انسانی تغییر آب‌وهوایی

انسان با انتشار دی‌اکسیدکربن و سایر گاز‌های گلخانه‌ای در هوا باعث تغییرات آب‌وهوایی می‌شود. امروزه دی‌اکسیدکربن بیش از هر زمان دیگری در حداقل ۸۰۰۰۰۰ سال گذشته در جو وجود داشته است. در طول قرن ۲۰ و ۲۱، سطح دی‌اکسیدکربن ۴۰% افزایش یافته است.

سوزاندن سوخت‌های فسیلی: سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز و زغال‌سنگ حاوی دی‌اکسیدکربن است که برای هزاران سال در زمین‌گیر افتاده است. وقتی این‌ها را از زمین بیرون آورده و می‌سوزانیم، دی‌اکسیدکربن ذخیره شده را در هوا آزاد می‌کنیم.

جنگل‌زدایی: جنگل‌ها دی‌اکسیدکربن را از اتمسفر خارج و ذخیره می‌کنند. قطع آن‌ها به این معنی است که، دی‌اکسیدکربن سریع‌تر انباشته می‌شود، زیرا درختانی برای جذب آن وجود ندارد. نه‌تن‌ها فقط این مورد، بلکه درختان در زمان سوزانده شدن کربن ذخیره شده خود را آزاد می‌کنند.

کشاورزی: کاشت محصولات زراعی و پرورش حیوانات، انواع مختلفی از گاز‌های گلخانه‌ای را در هوا آزاد می‌کند. به‌عنوان‌مثال، حیوانات متان تولید می‌کنند که ۳۰ برابر دی‌اکسیدکربن به‌عنوان گاز گلخانه‌ای، قدرت بیشتری دارند. اکسید نیتروژن مورد استفاده برای کود ده برابر بدتر است و تقریباً ۳۰۰ برابر دی‌اکسیدکربن قوی‌تر است! سیمان: تولید سیمان یکی دیگر از عوامل ایجاد‌کننده تغییرات آب‌وهوایی است که باعث ایجاد ۲% از کل دی‌اکسیدکربن می‌شود.

تغییرات طبیعی در آب‌وهوا

علت اصلی تغییرات آب‌وهوایی فعالیت‌های انسان و انتشار گاز‌های گلخانه‌ای است. با این حال دلایل طبیعی زیادی وجود دارد که منجر به تغییر در سیستم آب‌وهوایی نیز می‌شود.

چرخه‌های طبیعی می‌توانند باعث تغییر در آب‌وهوا در گرم‌شدن و خنک شدن شوند. همچنین عوامل طبیعی وجود دارد که باعث تغییر اوضاع می‌شود که به "اجبار" معروف است. حتی اگر این عوامل طبیعی در تغییرات آب‌وهوایی دخیل باشند، بر اساس شواهد علمی، بر این موضوع واقف هستیم که آن‌ها دلیل اصلی نیستند.

برخی از این چرخه‌های طبیعی عبارتند از:

چرخه‌های میلانکوویچ: همان‌طور که زمین به دور خورشید می‌چرخد، مسیر و شیب محور آن می‌تواند تا حدودی تغییر پیدا کند. این تغییرات که چرخه‌های میلانکوویچ نامیده می‌شود، بر میزان تابش خورشید بر روی زمین اثر گذارند. این جریان می‌تواند باعث تغییر دمای زمین شود. با این حال این چرخه‌ها طی ده‌ها تا صد‌ها هزار سال اتفاق می‌افتد و بعید به نظر می‌رسد باعث تغییر در آب‌وهوا شود که امروزه شاهد آن هستیم.

نوسان جنوبی ال نینو: (ENSO) _ ENSO الگویی برای تغییر دمای آب در اقیانوس آرام است. در یک سال "ال نینو" دمای کره زمین گرم می‌شود و در یک سال "لانینا" سرد می‌شود. این الگو‌ها می‌توانند برای مدت‌زمان کوتاهی (ماه‌ها یا سال‌ها) دمای کره زمین را تحت تأثیر قرار دهند، اما نمی‌توانند گرم‌شدن مداوم را که امروزه شاهد آن هستیم، کنترل کنند.

اجبار‌های طبیعی که می‌توانند در تغییرات آب‌وهوایی دست داشته باشند:

تابش خورشیدی: تغییر انرژی از خورشید بر دمای زمین از گذشته تأثیر گذاشته است. با این حال ما موردی به‌اندازه کافی قوی برای تغییر آب‌وهوا مشاهده نکرده‌ایم. هرگونه افزایش انرژی خورشیدی، کل جو زمین را گرم می‌کند، اما ما فقط می‌توانیم در لایهٔ زیرین شاهد گرم‌شدن هوا باشیم.

فوران‌های آتشفشانی: آتشفشان‌ها تاثیر‌های متفاوتی بر آب‌وهوای ما دارند. فوران‌ها ذرات آئروسل تولید می‌کنند که باعث خنک شدن زمین می‌شوند و هم چنین باعث آزاد شدن دی‌اکسیدکربن می‌شوند که منجر به گرم‌شدن می‌شود. آتشفشان‌ها ۵۰ برابر کمتر از انسان دی‌اکسیدکربن تولید می‌کنند، بنابراین می‌دانیم که آن‌ها دلیل اصلی گرم کره زمین نیستند. علاوه بر این، گرم‌شدن اثر غالب فوران‌های آتشفشانی نیست، خنک شدن است.

آیا مسوول تغییرات آب‌وهوایی انسان‌ها هستند؟

هنگام بررسی تمام شواهد، اتفاق‌نظر مشترکی وجود دارد که انسان دلیل اصلی تغییرات آب‌وهوایی است. هیئت بین‌دولتی، در آخرین گزارش خود، با اطمینان بیش از ۹۵% اظهار داشت که فعالیت‌های انسانی عامل اصلی گرم‌شدن کره زمین است.

چرخه‌های آب‌وهوایی طبیعی می‌توانند دمای زمین را تغییر دهند، اما تغییراتی که مشاهده می‌کنیم در مقیاس و سرعتی اتفاق می‌افتند که چرخه‌های طبیعی در برابر آن‌ها پاسخ‌گو نیستند.

این چرخه‌ها برای سال‌ها یا گاهی اوقات فقط برای ماه‌ها، نه برای ۱۰۰ سالی که مشاهده کرده‌ایم، بر دمای کره زمین تأثیر می‌گذارند. در همین حال تغییرات طولانی‌مدت مانند چرخه‌های میلانکوویچ و تابش خورشید هزار‌ها و هزاران سال طول خواهد کشید.

موارد بسیاری وجود دارد که بر تغییرات آب‌وهوایی تأثیر گذارند، اما شواهد قابل‌انکار نیستند. فعالیت‌های انسانی، مانند سوزاندن سوخت‌های فسیلی و تغییر نحوه استفاده ما از زمین، علت اصلی تغییرات در آب‌وهوا هستند.

منبع: اقتصاد آنلاین