پاسخ کوتاه وزارت صنعت به پیشنهادات رئیس سازمان بورس درباره صنعت سیمان

وزارت صنعت به نامه ماه گذشته رییس سازمان بورس در مورد پیشنهاداتی برای رونق صنعت سیمان، پاسخی کوتاه داد و اعلام کرد این محصول مشمول قیمت‌گذاری دولتی و سهمیه بندی نیست.

به گزارش می‌متالز، وزارت صنعت به نامه چهار تیر اخیر محمدعلی دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس به علیرضا رزم حسینی درباره چالش‌های صنعت سیمان و تاکید بر لزوم خروج این محصول از شمول قیمت گذاری و عرضه در بورس کالا، پاسخی کوتا داد و اعلام کرد: سیمان مشمول قیمت گذاری دولتی نیست و فروش آن نیز در داخل کشور کاملا آزاد و خارج از نظام سهمیه بندی است. در مورد بند‌های ج و د نیز بطور اصول موافقت وجود دارد، ساز و کار آن باید طراحی شود.

متن نامه رئیس سازمان بورس:

امروزه مصرف سیمان در نقش نهاده ساختمانی و عمرانی می‌تواند به عنوان یکی از شاخص‌های پیشرفت کشور‌ها در نظر گرفته شود. در ایران حدود ۷۵ شرکت تولیدکننده سیمان با ظرفیت ۸۵.۳ میلیون تن وجود دارد که از نظر ظرفیت چهارمین رتبه را در کشور‌های جهان بعد از چین، هند و آمریکا در اختیار دارد.

رکود در ساخت و ساز داخلی و کاهش بودجه عمرانی دولت و محدودیت‌های بوجود آمده در صادرات باعث شد تا ایران نتواند از بخش عمده‌ای از ظرفیت تولید سیمان خود استفاده نماید، با این حال پیش بینی می‌شود ظرفیت تولید، به دلیل تکمیل کارخانجات در دست احداث تا پایان سال ۱۴۰۰ به حدود ۹۵ میلیون تن بالغ شود. ظرفیت تولید سیمان کشور در سال ۹۸ از مرز ۸۰ میلیون تن گذشت (با توجه به چشم انداز برنامه پنجم توسعه ظرفیت تولید این صنعت باید به ۱۱۰ میلیون تن برسد).

از اوایل سال ۸۷ که طرح‌های توسعه سیمان شروع و به بهره برداری رسید و برخی کارخانجات جدید راه اندازی شدند، ظرفیت تولید به طور چشم گیر افزایش یافت. البته این افزایش تولید با افزایش مصرف ناشی از طرح‌هایی همچون مسکن مهر همراه شد و سرمایه گذاری در صنعت سیمان به طور چشمگیر رشد کرد.

هم اکنون در بازار سرمایه ایران ۳۳ شرکت در گروه صنعت سیمان پذیرفته شده است (۳۱ شرکت در بورس تهران و ۲ شرکت در بازار فرابورس)

چالش‌های صنعت سیمان:

براساس مکاتبات دریافتی از شماری از شرکت‌های تولیدکننده سیمان، صنعت سیمان کشور با چالش‌های مهمی به شرح ذیر مواجه است:

مشکلات مربوط به حمل و نقل جاده‌ای و هزینه بالای حمل و نقل ریلی (افزایش تا ۶۰ درصد در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸)
افزایش قیمت ماشین آلات و تجهیزات بیش از ۱۰۰ درصد به دلیل نوسانات نرخ ارز
افزایش قیمت آجر نسوز بیش از ۲۰۰ درصد به دلیل نوسانات نرخ ارز
افزایش قیمت پاکت سیمان بیش از ۲۵۰ درصد
عدم تامین پایدار انرژی مورد نیاز شرکت‌های سیمان، قطعی مکرر برق و گاز باعث خسارت‌های هنگفتی شده است
مشکلات متعدد در استفاده از سوخت مازوت از نظر زیست محیطی و حمل
افزایش نرخ انرژی در سال ۹۹ و همچنین افزایش آن در بودجه سال ۱۴۰۰
عدم استفاده کامل از ظرفیت تولید و هزینه‌های جذب نشده در تولید
مشکلات نقدینگی و عدم تناسب بین افزایش در نرخ فروش سیمان با میزان افزایش در هزینه‌ها که عمدتا ناشی از قیمت گذاری می‌باشد
وابستگی صادراتی به کشور عراق و به دنبال آن کاهش میزان صادرات به این کشور طی سنوات اخیر
شرایط دشوار فروش و مازاد عرضه بر تقاضا به دلیل رکود اقتصادی و کاهش بودجه عمرانی
افزایش بی رویه واحد‌های تولید سیمان بدون عدم برآورد صحیح و منطقی از میزان ظرفیت و کشش مصرف سیمان
رقابت ناسالم و منفی مانند اعمال تخفیفات نامتعارف ضمن ورود به بازار‌های غیرمشترک و تاثیر منفی بر فروش سایر کارخانجات سیمانی
ارزآوری نسبتا کم در برخی از شرکت‌های صادراتی به دلیل مشکلات ناشی از تحریم‌های بین المللی جهت انتقال ارز

نتیجه گیری و پیشنهاد:

علیرغم روند رشد قابل توجه صنعت سیمان در داخل کشور، متاسفانه در سال‌های اخیر این صنعت مهم و استراتژیک به دلیل نداشتن تقاضا، کمتر از ظرفیت اسمی تولید می‌کند و با موانع و چالش‌هایی در حوزه داخلی و خارجی روبرو شده است که در حوزه داخلی رکود در ساخت و ساز، نوسان نرخ ارز و ... و از سوی دیگر در حوزه خارجی، از دست دادن بزرگترین بازار صادراتی سیمان به کشور عراق است که متاسفانه این صنعت را با مشکل روبرو کرده است.

راهکار‌های پیشنهادی جهت رونق صنعت سیمان و برون رفت از مسکلات فعلی:

خرج سیمان از فهرست کالا‌های تعزیراتی (شمول قیمت گذاری واقعی)
آزادسازی قیمت فروش سیمان در داخل کشور به موازات سایر نهاده‌های ساختمانی (ازجمله فولاد و آهن، مصنوعات چوبی، تاسیساتی و ...)
پذیرش و عرضه انواع سیمان در بورس کالای ایران و تعیین قیمت براساس عرضه و تقاضای بازار
هموار کردن فرآیند صادرات سیمان و تسهیل مقررات مربوط به برگشت ارز حاصل از فروش
ضرورت انجام افزایش سرمایه شرکت‌های سیمانی از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها

منبع: بورس پرس