گرانی "سیمان" رمز احیای رانت و فساد

به گزارش می‌متالز، مدت‌ها بود که تولیدکنندگان سیمان به دنبال حذف قیمت‌گذاری دستوری سیمان بودند و عقیده داشتند قیمت‌گذاری دستوری در هر کالا و صنعتی، آثار و تبعات منفی به همراه دارد و این موضوع موجب شده تا این صنعت دچار مشکلات عدیده‌ای شود و حتی مصرف‌کنندگان نیز دراین‌بین متضرر می‌شوند.

عبدالرضا شیخان دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان دراین‌باره گفت: در سال‌های گذشته همواره رشد قیمت سیمان از نرخ تورم جاری کشور کمتر بوده، است، این در حالی است که قیمت سیمان، از محصولات مشابهی مانند مصالح ساختمانی، فولاد و محصولات فولادی نیز کمتر بوده است.

به گفته وی، درحالی‌که نسبت قیمت سیمان به فولاد در بازار‌های جهانی یک‌به‌هفت است این نسبت در ایران به یک به ۵۰ می‌رسد.

شیخان درباره تبعات منفی قیمت‌گذاری دستوری سیمان گفت: تعیین دستوری قیمت برای سیمان باعث شده تا بهای سیمان نسبت به سایر کالاها، ارزان‌تر بوده و به دلیل پایین بودن قیمت، فشار زیادی به این صنعت وارد آید.


حتی محمدعلی دهقان دهنوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نامه‌ای به علیرضا رزم حسینی وزیر صنعت، معدن و تجارت به چالش‌های صنعت سیمان اشاره و بر لزوم خروج این محصول از شمول قیمت‌گذاری و عرضه در بورس کالای ایران تاکید کرد که در پاسخ وزارت صمت به این نامه به‌صراحت اعلام‌شده است که سیمان مشمول قیمت‌گذاری دولتی و نظام سهمیه‌بندی نیست و موافقت وزارت صمت با واقعی سازی قیمت سیمان بر پایه نظام عرضه و تقاضا در بورس کالا اعلام شد.

پس از مدت‌ها کش‌وقوس و بایدونباید‌هایی که برای عرضه سیمان در بورس کالا مطرح بود سرانجام خردادماه سال جاری برای نخستین بار سیمان در بورس کالا عرضه شد.

چرایی گرانی سیمان

به گفته سید جواد جهرمی معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا؛ معاملات سیمان در بورس کالا از خردادماه سال جاری آغاز و ۲.۶ میلیون تن سیمان نیز عرضه شد که از این میزان ۱.۸ میلیون تن مورد معامله قرار گرفت.

وی گفت: به‌طورکلی ۳۷ شرکت سیمانی موردپذیرش در بورس کالا قرار گرفتند که ۳۴ شرکت اقدام به عرضه کردند. از سوی دیگر ۱۳۹۱ مشتری اقدام به خرید سیمان از طریق بورس کالا کردند که تعداد مشتریان نیز در حال افزایش است.

جهرمی با اشاره به روند عرضه و تقاضا در بورس کالا اظهار کرد: روند عرضه و تقاضای سیمان در بورس کالا مناسب بود به‌طوری‌که قیمت سیمان به‌طور متوسط کیلویی ۳۸۰ تومان بود که در تاریخ ۲۵ تیرماه به ۴۷۷ تومان رسید. البته در هفته منتهی به ۲۵ تیرماه کاهش عرضه باعث افزایش قیمت شد.

معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالا ادامه داد: علت افزایش قیمت کنونی نیز به دلیل شوک در سمت عرضه است که دلیل آن نیز به خارج از بورس کالا مربوط می‌شود. البته در این راستا بورس کالا سعی کرد برنامه مشخصی در مورد عرضه از سوی عرضه‌کننده‌ها بگیرد.

درحالی‌که قیمت هر پاکت سیمان تا حدود ۱۰۰ هزار تومان رسیده مجدداً بازگشت قیمت‌گذاری دستوری در صدر خبر‌ها قرارگرفته البته درزمانی که هنوز قیمت سیمان تا این حد در بازار رشد نکرده بود رئیس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان درباره بازگشت قیمت‌گذاری سیمان واکنش نشان داده بود.

مرعوب فضاسازی‌ها نمی‌شویم!

رضا جمارانیان که مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تأمین شستا را نیز بر عهده دارد گفت: حتی یک گرم از سیمان تولیدی در این مجموعه خارج از بورس کالا به فروش نمی‌رود و تمام محصولات را در بورس کالا عرضه می‌کنیم.

وی بابیان اینکه مرعوب فضاسازی‌ها نمی‌شویم گفت: عده‌ای با بزرگ‌نمایی می‌گویند به دلیل افزایش قیمت سیمان و اثر آن در قیمت تمام‌شده مسکن مجبور به خروج از صنعت ساخت‌وساز شده‌اند.

یک بام و دوهوا در وزارت صمت

افزایش قیمت سیمان از یک طرف و اظهارنظر‌های متناقض مسوولان وزارت صمت فضای مبهمی را پیش روی صنعت و بازار سیمان قرار داده است.

در حالی که پیش‌تر وزارت صمت در پاسخ به نامه رئیس سازمان بورس از موافقت این وزارتخانه برای عرضه سیمان در بورس کالا خبر داده بود، اما فرهاد رحمانی، معاون غیر فلزی دفتر صنایع معدنی این وزارتخانه در اظهاراتی عجیب اعلام کرد: وزارت صمت مخالف ورود سیمان به بورس کالا است و تا زمانی که ساز و کار آن نهایی نشود مخالف این عرضه هستیم.

وی گفت: مشکل در افرادی است که با کد بورسی خرید سیمان را انجام می‌دهند و رصد نمی‌شوند چرا با این عجله سیمان در بورس کالا عرضه شد بلکه باید اول سازوکار را تعریف می‌کردیم بعد سیمان را در بورس کالا عرضه می‌کردیم.

سیمانی‌های شستا یکی به نعل یکی به میخ

البته این دوگانگی فقط مربوط به وزارت صمت نیست و شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تأمین شستا که بزرگ‌ترین هلدینگ سیمانی کشور است علی‌رغم تاکید مدیران این شرکت مبنی بر حمایت از عرضه سیمان در بورس، اما برخی از زیرمجموعه‌های این شرکت زیاد اعتقادی به این اقدام ندارند و از شفافیت به وجود آمده استقبال نمی‌کنند.

به‌عنوان نمونه شرکت سیمان آبیک یکی از زیرمجموعه‌های شرکت سرمایه‌گذاری سیمان تأمین شستا است که علی‌رغم تولید روزانه ۱۳ هزار تن سیمان، اما در آخرین روز معاملاتی در بورس کالا فقط ۱۰۰ تن سیمان عرضه کرده است، البته این رویه فقط مختص سیمان آبیک نیست و شرکت‌های سیمان ساوه و خوزستان نیز همین رویه را دنبال می‌کنند.

تلاش دلالان و همراهی وزارت صمت!

ظاهراً به حدی شفافیت معاملات در بورس برای برخی‌ها گران آمده که از هر طریقی به دنبال بازگشت قیمت‌گذاری دستوری سیمان هستند و حتی کار به‌جایی رسیده که صداوسیما اعلام کرد، فشار دلالان موجب شده تا وزارت صمت در روز جاری به دنبال برگزاری جلسه برای خروج سیمان از بورس کالا باشد.

درحالی‌که تلاش‌های زیادی برای عرضه سیمان در بورس صورت گرفته به نظر می‌رسد دلالان و ذی‌نفعان قیمت‌گذاری دستوری، به بهانه افزایش قیمت سیمان که عواملی خارج از بورس در آن دخیل هستند سعی می‌کنند مجدد زمینه را برای استفاده از مجدد از رانت سال‌های گذشته مهیا کنند.

منبع: بورس نیوز