شکوفایی غول‌های نفتی جدید چین در موج انرژی پاک

به گزارش می‌متالز به نقل از بلومبرگ، در حالی که این امر هنوز در محافل تجاری بین‌المللی چندان شناخته شده نیست، شرکت‌هایی مانند Jiangsu Eastern Shenghong Co و Hengli Petrochemical Co در حال حاضر آماده تاثیرگذاری بیشتر در بازار‌های جهانی هستند. آن‌ها مجتمع‌های پالایشگاهی وسیعی ساخته‌اند که بیشتر به محیط زیست توجه دارند و بر استفاده از نفت خام برای ساختن پلاستیک و مواد شیمیایی به جای سوخت‌های آلوده‌کننده‌تر مانند گازوئیل متمرکز شده‌اند. در نتیجه، برخی از افراد مزایای مالیاتی یا مجوز‌های واردات مقادیر بیشتر نفت خام را مستقیما از تولیدکنندگان بزرگ مانند عربستان سعودی دریافت می‌کنند. در ماه ژوئن، شنگونگ بزرگ‌ترین برج پالایش چین را نصب کرد و در صدمین سالگرد حزب کمونیست تسهیلات ۵/ ۱۰میلیارد دلاری را به آن اختصاص داد. سهام شرکت شنگونگ که زمانی تولیدکننده الیاف مصنوعی بود، از زمان آغاز پروژه در دو سال پیش تاکنون، بیش از چهار برابر افزایش یافته است. سهام شرکت هنگلی از اولین فرآیند پالایش خود در اواخر سال ۲۰۱۸، بیش از سه برابر شده است.

از طرف دیگر دولت شی با مشاغل خصوصی که تصور می‌شود بیش از حد قدرتمند شده‌اند یا کمتر همسو با چشم‌انداز آن هستند، برخورد کرده است. این برخورد در قالب اعمال کنترل‌های سخت‌گیرانه بر شرکت‌های خصوصی و بررسی خدمات شرکت حمل و نقل اینترنتی مانند دیدی گلوبال بوده است. در بخش انرژی، دولت در حال حاضر از شرکت‌ها در راستای اهداف خود حمایت می‌کند، در حالی که آلاینده‌ترین پالایشگاه‌های خصوصی نسل اول، به نام Teapot ۱.۰ را که ده‌ها سال است وجود دارد محدود می‌کند. میشال میدن، مدیر برنامه تحقیقات انرژی چین در موسسه مطالعات انرژی آکسفورد مستقر در بریتانیا، در این خصوص اظهار کرد: شرکت‌های تیپات نسل دوم دارای مدل تجاری و عملیاتی بسیار متفاوتی هستند که از لحاظ تئوری با چشم‌انداز‌های چین در بخش انرژی خود، یعنی ایجاد یک صنعت یکپارچه و کارآمد، همسوتر هستند. میدن در ادامه افزود: این شرکت‌های جدیدتر، دارای مزایای سیاسی نیز هستند، چرا که آن‌ها از نظر توسعه بازار و اولویت‌های آینده چین هماهنگی بیشتری را ارائه می‌دهند. پالایشگاه‌های خصوصی چین در اوایل دهه ۱۹۹۰ ایجاد شد و به دلیل شکل طرح‌های اولیه آن‌ها به تیپات یا قوری معروف شدند. آن‌ها به تدریج از کوره‌های خاک رس کوچکی که نفت میادینی مانند مناطق شرقی استان شاندونگ را پالایش می‌کردند، توسعه یافتند و بیش از آنچه پالایشگاه‌های دولتی نیاز داشتند، تولید می‌کردند. دولت امسال با بستن برخی حفره‌های مالیاتی، با تعدادی از پالایشگاه‌های قدیمی شاندونگ به شدت برخورد کرد. این اقدام که همزمان با بررسی‌های بیشتر دولت انجام شد، با کاهش شدید میزان نفت خام مورد نیاز آن‌ها تشدید شد. این امر موجب شد تا شرکت‌های جدیدتر دست بالا را داشته باشند. شرکت صنایع شیمیایی شمالی هویجین، یکی از معدود شرکت‌های ذکر شده تیپات نسل اول Teapot ۱.۰، از ماه ژوئیه شاهد افت ۱۴ درصدی سهام خود بوده است. این شرکت به درخواست رسانه‌ها برای اظهار نظر در این رابطه پاسخ نداد. این در حالی است که شرکت‌های جدیدتر مانند هنگلی و چجیانگ پترولیوم و کمیکال کو هنوز سهمیه قابل توجهی برای واردات نفت دارند، در حالی که شرکت شنگونگ برای مجوز واردات پالایشگاه جدید خود درخواست داده و در انتظار تایید دولت است.

شرکت‌های تیپات نسل دوم تاسیساتی در جزایر یا شبه جزیره‌های جداگانه ایجاد کرده اند که می‌توانند نفتکش‌ها را به تجهیزات خود متصل کنند، اما از مناطق شلوغ شهری که حزب کمونیست می‌خواهد آلودگی هوا را کاهش دهد فاصله زیادی دارند. لی کیچیانگ، نخست وزیر چین در جریان بازدید از پالایشگاه دالیان هنگلی در سال ۲۰۱۹ اظهار کرد: اینجا یک مکان مناسب برای تاسیسات پتروشیمی است. شرکت‌های جدید ممکن است در نهایت با بررسی‌های بیشتر در مورد انتشار کربن خود، با بازنگری مواجه شوند. سن‌جیک تی، تحلیلگر شرکت مشاوره‌ای SIA Energy در پکن گفت: اگر شرکت‌ها می‌گویند که در آینده می‌خواهند ظرفیت‌های خود را افزایش دهند، به طور بالقوه نیاز به جایگزینی پروژه‌های دارای انتشار کربن بیشتر با فعالیت‌های انتشار کربن کمتر دارند. با این حال، بسیاری از شرکت‌های تیپات نسل دوم دارای مزایای زیست محیطی دیگری نیز هستند، زیرا در جنبه‌هایی مانند مدیریت پسماند و آب نیز سیستم‌های خود را توسعه داده‌اند. شرکت هنگلی که به عنوان تولید‌کننده الیاف شیمیایی در جیانگ سو فعالیت می‌کرد، دو سال پیش تولید کامل اولین پروژه تیپات نسل دوم کشور را آغاز کرد. درآمد این شرکت از آن زمان به بعد افزایش یافته است و حدود۶۶درصد از درآمد سالانه ۵/ ۱۳میلیارد یوآنی (۱/ ۲میلیارد دلاری) آن از طریق پالایش تامین می‌شود. این در حالی است که شرکت‌های بزرگ دولتی مانند گروه سینوپک و شرکت پتروچاینا هنوز دو سوم پالایش نفت چین را در اختیار دارند. میدن می‌گوید، سرکوب پالایشگاه‌های خصوصی قدیمی به این معنی نیست که همه آن‌ها از بین می‌روند، اما شرکت‌های تیپات نسل دوم مزایای بیشتری دارند. آن‌ها دارای مزیت مقیاسی هستند و آن‌ها که در مناطق آزاد تجاری چین هستند از مالیات ترجیحی برخوردارند. همچنین آن‌ها دارای سیستم یکپارچه‌ای هستند که به آن‌ها انعطاف‌پذیری می‌دهد تا از فرآورده‌های نفتی به سمت محصولات پتروشیمی بیشتر حرکت کنند. همه شرکت‌های Teapots ۲.۰ تمرکز کمتری بر تولید گازوئیل دارند و بیشتر روی تولید پاراکسیلن، پتروشیمی که در نیاز‌های روزانه از بطری تا پوشاک ورزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد، متمرکز شده‌اند، جایی که تقاضا برای آن همزمان با رونق اقتصادی چین افزایش یافته است. این منطقه‌ای است که چین می‌خواهد خودکفایی بیشتری در آن داشته باشد.

شرکت شنگونگ در بیانیه‌ای اظهار کرد: فناوری‌های جدید به کارخانه آن کمک می‌کند تا بیش از ۷۰درصد نفت خام مورد استفاده خود را به محصولات شیمیایی تبدیل کند؛ بنابراین تنها یک سوم نفت خام آن در تولید سوخت‌هایی مانند دیزل استفاده می‌شود. در مقابل، گروه سینوپک و شرکت پتروچاینا بالغ بر ۶۰درصد نفت خام خود را به سوخت‌های جاده‌ای تبدیل می‌کنند و این نسبت برای پالایشگاه‌های خصوصی قدیمی‌در حدود ۸۵درصد است. سهام جیانگ سو شرق شنگانگ روز سه شنبه گذشته ۶/ ۶درصد افزایش یافت. شرکت‌های هنگلی و چجیانگ پترولیوم به درخواست اظهارنظر در این خصوص پاسخ ندادند. شرکت‌هایی مانند هنگلی در گذشته میلیارد‌ها دلار برای خرید مواد شیمیایی مانند پاراکسیلن در خارج از کشور برای تولید محصولات عظیم فیبر خود هزینه کردند؛ اما این شرایط تغییر می‌کند، زیرا شرکت‌های تیپات مواد شیمیایی بیشتری را برای چین تولید می‌کنند و به تامین‌کنندگان خارجی در کره جنوبی، سنگاپور و تایوان ضربه می‌زنند. همچنین در نیمه اول سال جاری، واردات پاراکسیلن چین از کره‌جنوبی، بزرگ‌ترین تامین‌کننده آن، ۱۳درصد کمتر از مدت مشابه در سال ۲۰۱۹ بود.

منبع: دنیای اقتصاد