بازار داغ برداشت بی‌رویه شن ماسه از رودخانه‌های مازندران

به گزارش می‌متالز، منابع طبیعی مازندران سال هاست مورد تعدی و دست درازی انسان‌ها قرار گرفته، از کوه خواری و جنگل خواری گرفته تا این روز‌ها که دریاخواری و زمین خواری به آن اضافه شده است؛ اما در این میان بازار برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه‌های مازندران داغ است و دستگاه‌های نظارتی برداشت بدون مجوز را غیر قانونی می‌دانند امادر هر صورت پس از اینکه جلوی تخلفات گرفته می‌شود افراد اقدام به دریافت مجوز می‌کنند و دوباره فرایند برداشت طی می‌شود و اینگونه به نظر می‌رسد که حتی صدور مجوز هم مانع جدی در حفظ منابع طبیعی تلقی نمی‌شود و باید بفکر جایگزینی مصالح بود.

میزان برداشت ماسه بیش از توان واقعی رودخانه هاست

منصور رضایی با اشاره به مقوله ماسه خواری و ترویج آن در استان اظهار کرد: ماسه مهم‌ترین مصالح استراتژیکی است که در پروژه‌های عمرانی مورد بهره برداری قرار می‌گیرد.

وی خاطرنشان کرد: ساخت و ساز‌های و پروژه‌های عمرانی در مازندران زیاد است در نتیجه استفاده از ماسه بیشتر می‌شود، اما به دلیل وجود پوشش گیاهی بالا در استان به ما اجازه استخراج شن و ماسه از معادن سنگی و کوهی را نمی‌دهد.

این کارشناس منابع آب ادامه داد: از سویی، چون تقاضا برای دریافت ماسه زیاد است و میزان تولید ماسه در بستر رودخانه‌ها به سرعت اتفاق نمی‌افتد دچار چالش می‌شویم نبود عرضه و تقاضای مناسب بیش از توان رودخانه‌ها اسیب زننده است.

رضایی گفت: بر طبق برآوردی که از طریق استانداری، صنعت و معدن و حقوق حفظ بیت المال انجام شده نابرابری بین عرضه و تقاضا مسلم است، در نتیجه از آنجایی که میزان برداشت بیش از توان واقعی رودخانه هاست تخریب دیواره هاو تاسیسات رودخانه، آسیب به شیب طولی و عرضی رودخانه‌ها و پس روی جدی را به دنبال دارد.

وی گفت: در سال‌های گذشته اقدامات زیادی از طریق استانداری کمیته حقوق بیت‌المال و ... انجام شده هرچند این برداشت‌ها کنترل شده است، اما هنوز به حد مطلوب نرسیده و و با استاندارد‌ها فاصله دارد.

لزوم نظارت بر برداشت ماسه‌ها از رودخانه

این کارشناس منابع آبی با تاکید بر اهمیت موضوع نظارت بر برداشت‌ها اظهار کرد: کم کاری و ضعف در نظارت صورت گرفته که به طوریکه در مجوز‌های صادرشده حجم کمتری از شن و ماسه درج شده، اما برداشت‌ها چند برابر مجوز‌های صادر شده انجام می‌شود و این مهم کمبود نظارت‌ها را نشان می‌دهد به طور مثال در منطقه سنگتراشان ساری مجوز برداشت به میزان کمتری بود، اما برداشت ۳ برابری اتفاق افتاد که با پیگیری استانداری، دادستانی از ادامه فعالیت ان‌ها جلوگیری کرد.

رضایی در پاسخ به اینکه راهکار جدی برای حفظ منابع طبیعی چیست، گفت: عوامل بازدارنده در نظر گرفته شده به طوری که گفته شده افرادی که مصالح را از رودخانه‌ها خارج می‌کنند با پول بدست آمده از محل فروش آن باید برای پوشش ساماندهی رودخانه‌ها نیز آن را هزینه کنند به طوری که هزینه دیوار سازی و سد سازی بر روی رودخانه در منطقه‌ای که برداشت انجام شده صورت بگیرد، اما این موضوع نیز تهاتری را به دنبال داشت به طوری که مصالحی که از بستر رودخانه برای بازسازی دیواره‌ها توسط افراد فروخته شد تنها بخشی از آن پول صرفاً صرف دیوار سازی شد.

وی ادامه داد: آب منطقه ای، صنعت و معدن و تجارت و کمیته حقوق بیت‌المال ناظر بر این امر است و در نهایت نظارت نهایی به آب منطقه‌ای برمی‌گردد و باید گفت در حوزه نظارت بسیار ضعیف عمل کردیم.

این کارشناس منابع آبی در بخش دیگری از سخنان خود به آسیب برداشت‌ها به اکوسیستم رودخانه‌ای اشاره کرد و گفت: اکوسیستم آبی نیز در اثر برداشت‌های بی‌رویه دچار آسیب شده و حیات آبزیان نیز دچار مخاطره می‌شود.

برداشت از رودخانه‌ها در حال رصد شدن است

رضایی افزود: برداشت از رودخانه‌ها در حال رصد شدن است، اما کسانی که منافعی دارند به این راحتی عقب نشینی نمی‌کند و از تمام توان خود استفاده می‌کنند.

وی در پاسخ به اینکه آیا نمی‌توان مصالح جایگزینی به جای شن و ماسه در نظر گرفت، گفت: این موضوع بسیار کارشناسی است و باید در مصالح ساختمان سازی تغییرات ایجاد شود و در حال حاضر می‌توان به عنوان گزینه جایگزین از مناطق کویری که پوشش گیاهی کمتری دارند با برداشت از کوه‌هایی که سنگ‌های آهکی دارند مصالح را را فرآوری کنند و این موضوع به عنوان یک گزینه جایگزین می‌تواند مطرح باشد تا برداشت شن وماسه از رودخانه‌ها را کاهش دهد.

منبع: ایسنا