بورس کالا؛ سدی محکم مقابل قیمت‌گذاری دستوری/ تحقق شعار «معدن به جای نفت» ضروری است

به گزارش می‌متالز، عضو هیات مدیره شرکت سرمایه‌گذاری «مدیریت سرمایه مدار» با بیان مطلب بالا گفت: قیمت‌گذاری دستوری طی سال‌های گذشته همیشه بلای جان بازار بوده و مورد اعتراض فعالان بازار سرمایه و حتی مسولان قرار گرفته است، چراکه این معضل از هر نوعی، چه با تعیین سقف و چه با تعیین کف قیمتی سبب ایجاد فضای غیرشفاف و رانتی در اقتصاد می‌شود، موضوعی که در نهایت به کاهش انگیزه تولیدکنندگان و تضعیف رقابت منجر می‌شود.

علی جبل عاملی افزود: این موضوع به خصوص در بخش معدن و صنایع معدنی پُر‎رنگ‌تر است. عرضه محصولات معدنی و فلزی در بورس کالا، در کنار حذف واسطه‌ها به منطقی شدن قیمت‌ها کمک می‌کند، موضوعی که در نهایت به تقویت بخش واقعی اقتصاد کمک کرده و می‌تواند در اشتغال کشور نقش موثری داشته باشد.

وی تصریح کرد: با توجه به وجود پتانسیل کافی در صنایع و عرصه‌های معدنی و نیز تنوع بی نظیر مواد معدنی و کانی‌های فلزی و غیرفلزی در سراسر کشور، انتظار می‌رفت که شعار «معدن به جای نفت» به معنای واقعی تحقق پیدا کند، تا در سال‌هایی که با محور ارجحیت تولید و اقتصاد نامگذاری شده، شاهد سرمایه‌گذاری بیشتری در این حوزه باشیم. شایان ذکر است، با وجود تمام تلاش‌های انجام شده در این حوزه هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم.

۳۰ درصد از بازار مختص شرکت‌های معدنی است

این کارشناس بازارسرمایه بیان کرد: در حال حاضر حدود ۸۵ شرکت معدنی و مرتبط با صنایع معدنی در بورس حضور دارند، این شرکت‌ها نزدیک به ۲۸ درصد یعنی بیش از یک چهارم بازار را به خود اختصاص داده اند. موضوعی که نشان از اهمیت این بخش برای بازارسرمایه و سرمایه‌گذارانی است که چشم به رشد و سودآوری این شرکت‌ها دارند.

جبل عاملی ادامه داد: چه بسا شرکت‌های معدنی که در صف عرضه و پذیرش در بازار قرار دارند که در کنار سایر شرکت‌های خصوصی سهم عمده‌ای در کسب درآمد‌های غیر نفتی کشور ایجاد می‌کنند.

سهم بزرگ شرکت‌های فعال در زنجیره فولاد

عضو هیات مدیره شرکت سرمایه‌گذاری «مدیریت سرمایه مدار» گفت: در این میان سهم شرکت‌های فعال در زنجیره فولاد بیش از بقیه شرکت‌های مرتبط با معدن و صنایع معدنی است و بر این اساس، تحولات آن بیشتر از سایر بخش‌های صنعت مورد توجه قرار می‌گیرد.

جبل عاملی اشاره کرد: بخشنامه اخیر وزارت صمت در خصوص اجبار به عرضه تمامی محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا یکی از مواردی است که نشان‌دهنده اهمیت بخش فولاد نسبت به بقیه بخش‌های معدنی است؛ البته در نظر داشته باشید، برخی شرکت‌های تولیدکننده کنسانتره و گندله به طور داوطلبانه از ابتدای سال اقدام به عرضه در بورس کرده بودند و بقیه نیز بعد از این بخشنامه ملزم به رعایت قوانین شدند.

وی در ادامه با مثبت دانستن انجام عرضه‌های معدنی در بورس کالا، گفت: البته چند نکته در این خصوص باید مورد توجه قرار گیرد؛ نخست اینکه با وجود مخالفت همه فعالان با خام فروشی، عرضه در بورس کالا نباید به نحوی باشد که فرصت‌های صادراتی برای برای زنجیره فولاد از بین رفته و بازار‌های منطقه‌ای و به خصوص چین که با تلاش‌های گسترده بدست آمده بودند از دست برود، براین اساس تدبیر در مورد صادرات محصولات زنجیره فولاد علاوه بر محصولات نهایی با رعایت نیاز داخلی ضروری به نظر می‌رسد.

قیمت‌گذاری محصولات میانی زنجیره فولاد

این کارشناس بازارسرمایه افزود: نکته دیگر، در خصوص قیمت‌گذاری محصولات میانی زنجیره بوده که ضروری است با اهداف توارن در زنجیره فولاد و ایجاد تعادل در سود تولیدکنندگان مواد اولیه تولید فولاد همراستا شود. در نظر داشته باشید که هرچه به انتهای زنجیره نزدیک می‌شویم، رقابت بیشتر شده و قیمت‌ها به سطح جهانی نزدیک‌تر و واقعی‌تر می‌شود.

وی افزود: هرچه به سمت ابتدای زنجیره فولاد حرکت می‌کنیم فرصت‌های رقابتی کمتر شده و در صورت عدم ایجاد تعادل در قیمت و کاهش غیرموجه ضرایب موجبات کاهش انگیزه به خصوص در تولیدکنندگان سنگ آهن دانه‌بندی شده، معدن‌داران و تولید کنندگان کنسانتره سنگ آهن فراهم می‌شود.

تعادل قیمتی خللی در سودآوری ایجاد نمی‌کند

جبل عاملی توضیح داد: نکته دیگر اینکه اکثر فولادسازان خود دارای معادن و زنجیره کامل تولید هستند و تعادل قیمتی خللی در سودآوری آن‌ها ایجاد نمی‌کند، بنابراین فرمول قیمت‌گذاری محصولات میانی می‌تواند به واقعیت‌های قیمت‌های جهانی نزدیک شود تا توازن به معنای واقعی نیز در زنجیره فولاد بر قرار شده و انگیزه لازم برای تولیدکنندگان سنگ آهن، کنسانتره و گندله نیز تقویت شود.

وی تاکید کرد: بنابر اذعان کارشناسان، با توجه به اهداف صنعت فولاد در سال ۱۴۰۴ برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام، حدود ۲۲ میلیون تن کمبود سنگ آهن و ۱۲ میلیون تن کنسانتره وجود دارد. براین اساس، با توجه به حجم ریالی و ارزی سرمایه‌گذاری بسیار زیاد در انتهای زنجیره فولاد، باید برای تأمین این مقدار سنگ آهن و کنسانتره، تولید در بخش معادن کوچک و متوسط و نیز تولید سنگ آهن دانه‌یندی، کنسانتره و گندله بخش خصوصی تقویت و حمایت شود.

عضو هیات مدیره شرکت سرمایه‌گذاری «مدیریت سرمایه مدار» افزود: بورس کالا و وزارت صمت می‌توانند نقش مهمی در این خصوص ایفا کند و زمینه توسعه فعالیت‌های اکتشافی و افزایش عمق اکتشاف را در کنار افزایش تولید محصولات میانی فراهم کنند.

جبل عاملی بیان کرد: در نظر داشته باشد که توجه به فرآوری سنگ‌های کم عیار، باطله، هماتیت موجود در معادن کشور، در کنار سرمایه‌گذاری و خرید معادن جدید در سایر کشور‌های جهان و فعال سازی معادن کوچک مقیاس داخلی از طریق ایجاد توجیه اقتصادی برای استخراج و فرآوری می‌تواند به تحقق اهداف ۱۴۰۴ کمک کند؛ اگرچه چالش‌هایی از جنس تأمین برق، تأمین گاز، آب و حمل نقل نیز موانع مهم، اما قابل حلی هستند که در پیش روی رنجیره فولاد قرار دارند.

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)