به گزارش میمتالز، سابقه همکاری ایران و روسیه به حدود ۵۰۰ سال پیش باز میگردد. در این مدت علاوه بر همکاریهای سیاسی، توجه به توسعه مبادلات اقتصادی نیز در دستور کار بوده و دو کشور تلاش کردهاند تا با توجه به زمینههای مشترک همکاری، بیشترین سهم را در جهان داشته باشند.
با اکتشاف نفت در ایران و همچنین روسیه این تعاملات شکل دیگری به خود گرفت و حتی در مواردی برای توسعه میادین نفت و گاز ایران، با روسیه تفاهمنامههای همکاری به امضا رسید.
اهمیت این موضوع آنجا است که این دو کشور جزو بزرگترین دارندگان منابع هیدروکربوری در جهان هستند.
ایران و روسیه در مجموع بیش از ۳۷درصد از منابع گازی جهان را در اختیار دارند.
روسیه با ۳۵ تریلیون متر مکعب گاز بیش از ۱۹ درصد از ذخایر گازی دنیا را در اختیار دارد. ذخایری که حدود ۶۵ درصد از آن در منطقه سیبری واقع شده است.
بعد از روسیه ایران با ۳۳ تریلیون ذخایر گازی کشف شده و سهمی ۱۷.۱ درصدی در رتبه دوم جای گرفته است.
در ذخایر نفتی نیز این دو کشور وضعیت خوبی دارند و ایران با سهمی ۹.۱ درصدی در ذخایر نفتی و روسیه با سهمی ۶.۲ درصدی در مجموع ۱۵.۳ درصد از منابع نفتی جهان را به خود اختصاص دادهاند.
به عبارت میتوان گفت بیش از یک چهارم ذخایر نفت و گاز جهان در اختیار ایران و روسیه است و پیوند استراتژیک آنها میتواند قدرت آنها در بازارهای بینالمللی نفت و گاز را تقویت کند.
با این حال، تا کنون به دلیل غفلت از این فرصت، همکاری جدی بین ایران و روسیه در صنعت نفت و گاز اتفاق نیافتاده است.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم توجه به توسعه همکاریهای دو جانبه و منطقهای در دستور کار قرار گرفت. در اولین گام ایران، سوآپ گاز ترکمنستان به جمهوری آذربایجان را آغاز کرد. این در شرایطی بود که خرید گاز از ترکمنستان در ۵ سال گذشته به دلیل برخی بیتدبیریها متوقف بود.
همچنین ایران توانست با تکیه بر دیپلماسی نفتی خود در این مدت، صادرات نفت را نیز افزایش دهد.
حالا همزمان با سفر رئیس جمهوری به روسیه که البته وزیر نفت نیز آیتالله رئیسی را در این سفر همراهی میکند، ایران و روسیه به دنبال توسعه همکاریها در صنعت نفت هستند.
به گفته «جواد اوجی» وزیر نفت ایران که روز گذشته به مسکو رفته است و در این مدت با وزیر انرژی روسیه و معاون نخست وزیر این کشور دیدار داشته، تصمیمهای خوبی در زمینه تجارت گاز گرفته شده است که میتواند سبب تحول در منطقه شود.
اوجی به انتخاب وزارت نفت بهعنوان ریاست کمیسیون مشترک اقتصادی در دولت اشاره کرد و گفت: از یک ماه گذشته زمینههای همکاری در بخشهای مختلف از جمله انرژی با شرکتها و دولت روسیه بررسی شد.
وزیر نفت ادامه داد: در حوزه انرژی نیز در بخش بالادست، توسعه میدانهای نفت و گاز و بخش پاییندست در توسعه پترو پالایشگاهها و پتروشیمی و انتقال تجهیزات و فناوری که در صنعت نفت و گاز ایران راهبردی است، تصمیمهای خوبی گرفته شد.
اوجی به نشست با «الکساندر نواک»، معاون نخستوزیر روسیه هم اشاره و با بیان اینکه در این نشست نیز درباره محورهای جدید همکاری با روسیه تبادل نظر شد، اظهار داشت: دو کشور دارای ظرفیتهای خوبی در حوزه انرژی هستند و امیدواریم با تفاهمها و توافقهایی که در این نشستهایی که با وزارت انرژی روسیه، معاون نخستوزیر روسیه و شرکتهای مختلف و بزرگ روسیه انجام شد، بهزودی این موارد به امضای قرارداد منجر شود.
وی با بیان اینکه در نشست با شرکتهای بزرگ روسیه در موضوع انتقال فناوری و تجهیزات راهبردی مورد نیاز و راهبردی صنعت نفت توافقهای خوبی انجام شده است، تصریحکرد: نقشه جامع و کامل همکاری با روسیه تدوین شده که در اختیار این کشور قرار گرفته است و امیدواریم در چارچوب این نقشه به توافق و قراردادهای جدیدی دست یابیم.
وزیر نفت درباره گسترش همکاری ایران و روسیه از جایگاه بزرگترین دارندگان ذخایر نفت و گاز جهان هم اظهار کرد: دیدگاههای ایران و روسیه در ائتلاف اوپک پلاس بسیار به هم نزدیک است و در توافقهای اخیری که اوپک پلاس داشته، همنظر بودیم.
وی با اشاره به اینکه ایران و روسیه به عنوان بزرگترین دارندگان ذخایر گاز جهان میتوانند با هم در این بخش (گاز) همکاری کنند و امروز پیشنهادهای خوبی در این زمینه ارائه شد، ادامه داد: ایران با توجه به زیرساختهای موجود آمادگی خود را برای تجارت و سوآپ گاز از روسیه به ایران و دیگر کشورهای همسایه اعلام کرده است.
وزیر نفت با بیان اینکه همچنین پیشنهادهایی در زمینه تبدیل گاز به الانجی و صادرات در قالب آن هم ارائه شد، گفت: تصمیمهای خوبی در زمینه تجارت گاز اتخاذ شده است که میتواند سبب تحول در منطقه شود.
اوجی با اشاره به اینکه هر دو کشور ایران و روسیه تحریم هستند که میتوانند از این فرصت استفاده کنند و آن دسته از شرکتهای روسی که با شرکتهای اروپایی و آمریکا همکاری ندارند میتوانند با ایران همکاری داشته باشند، تصریح کرد: مقرر شد از توان شرکتهای روس در بخش بالادست و توسعه میدانهای نفتی و ساخت تجهیزات و انتقال فناوری استفاده کنیم، همچنین شرکتهای دو کشور میتوانند با تأسیس کارخانه مشترک در ایران و تولید تجهیزات افزون بر استفاده در ایران، آن را صادر کنند.
رئیس ایرانی کمیسیون مشترک ایران و روسیه ابراز امیدواری کرد: مذاکره با شرکتهای روسی به امضای قرارداد و تأمین منابع مالی در بخشهای مختلف اقتصادی کشور منجر شود.
تقویت همکاری ایران و روسیه در قالب اوپک-پلاس با هدف تامین منافع و تنظیم بازار انرژی، تامین نیازمندیهای متقابل، همکاری منطقهای در انتقال گاز ایران به پاکستان و هند با مشارکت شرکتهای روسی، بومی سازی تجهیزات نفت در ایران، همکاری در حوزه الانجی، انتقال فناوری و سرمایه گذاری مشترک، از مهمترین محورهای رایزنی وزیر نفت کشورمان با معاون نخست وزیر روسیه در مسکو بود.
کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه تاکنون ۱۵ دور در تهران و مسکو برگزار شده است. کارگروههای زیرمجموعه کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، از جمله کارگروههای بانکی و مالی، حمل و نقل، تجارت و بازرگانی، صنایع، کشاورزی، فناوری، بهداشت، مسکن و گمرک طی دو سال اخیر، نشستهای مشترکی را بصورت برخط برگزار و پیشنویس سند شانزدهمین اجلاس را آماده کردهاند.