وضع عوارض صادراتی تنها از حاشیه سود فولادی‌ها/ مشوق‌های صادراتی به دانش‌بنیان‌ها و حمایت از آنها/ اهمیت فعال شدن کریدور‌ها و ایجاد فرصت‌های تجارت خارجی

به گزارش می‌متالز، علیرضا پیمان پاک با اشاره به میزان تجارت سال گذشته اظهار کرد: سال گذشته گزارش‌های مختلفی از رشد حجم صادرات غیر نفتی ارائه شد که بیش از ۴۸ میلیارد دلار بود و ۵۳ میلیارد دلار واردات صورت گرفته است. بر این اساس تراز تجاری به بیش از ۱۰۳ میلیارد دلار رسید.

وی تاکید کرد: نسبت به بازار‌های جدید و کشور‌های همسایه رشد خوب داشتیم. میزان صادرات کشور به عمان رشد ۶۵ درصدی، به ترکیه رشد ۱۴۰ درصدی، به کشور اندونزی ۷۰ درصدی، به غنا رشد ۱۵۰ درصدی و به آفریقای جنوبی ۵۰۰ درصدی رشد داشته است و در آفریقا بازار‌های جدید داشتیم.

پیمان پاک با اشاره به موضوع صادرات خدمات فنی و مهندسی گفت: در بحت صادرات خدمات فنی و مهندسی رشد خوبی داشتیم و در ۱۴۰۰ به ۲.۳ میلیارد دلار رسیدیم. این شیب رشد در یک ماه امسال نیز حفظ شده و قرارداد‌های خوبی با عراق و… داشتیم. بیش از ۲۰ میلیارد دلار برای صادرات خدمات فنی و مهندسی هدف گذاری صورت گرفته که اگر منابع صندوق توسعه ملی و همراهی سایر دستگاه‌ها لحاظ شود، امسال ۵ تا ۶ میلیارد دلار صادرات از این بخش خواهیم داشت. همچنین طبق برنامه ریزی‌های انجام شده کشور عراق می‌تواند میزبان ۱۰ میلیارد دلار از این ۲۰ میلیارد دلارِ هدف گذاری شده، باشد.

وی اضافه کرد: کریدور‌ها بحث خوبی است که از سال گذشته شروع شده و کریدور‌ها شمال به جنوب و شرق به غرب نقش مهمی در میزان تجارت دارند، اما عدد آن بسیار پایین است. به واسطه فعال شدن این کریدور‌ها و ایجاد فرصت‌های تجارت خارجی، درآمد کشور از این بخش در سال گذشته ۲.۵ برابر شد که لازم است همچنان افزایش یابد.

پیمان پاک با اشاره به اقدامات صورت گرفته، اظهار کرد: برنامه ریزی‌هایی برای مانع زدایی‌های تجاری انجام شده است که شامل تغییر در روند برگشت ارز صادراتی، تسهیلات گمرکی، حمایت‌ها در خارج از کشور، تسهیل روادید، ایجاد پشتیبانی و امضای موافقت‌نامه می‌شود. البته برخی چالش‌ها همچنان باقی است و نمی‌توان یک شبه آن را حل کرد.

وی همچنین با اشاره به فرصت‌های تجاری بیان کرد: در بحث تجارت خارجی فرصت‌های خوبی پیش روی ما قرار دارد. اما یکی از مسائل ارزش افزوده است و باید از خام فروشی فاصله گرفت، زیرا این سیاست کلی نظام است.

اما بحث دیگر آن است که در صادرات ادبیات خود را تغییر دهیم، اینکه ما امروز در چین مشغول به کار هستیم تا وارد شبکه‌های توزیع شویم به این دلیل است که ارزش افزوده بیشتری را به ایجاد کنیم.

معاون وزیر صمت با اشاره به موضوع عوارض صادراتی، افزود: این تصمیم را ستاد تنظیم بازار اتخاذ کرده است و این تصمیم بر اساس جهش قیمت صادراتی کالا‌های خام و نیمه خام گرفته شد و این جهش صادراتی سود بیشتری را نصیب شرکت‌های صادرکننده می‌کرد، اما این نگرانی وجود داشت که به واسطه این افزایش صادرات بازار داخلی از کالا تهی شود.

پیمان پاک اظهار کرد: دولت قول داده که برای کالا‌ها ممنوعیتی صادرات ایجاد نمی‌کند بلکه با عوارض محدودیت صادراتی ایجاد می‌کند و با توجه به شرایط پیش آمده عوارض صادراتی تعیین شد و عوارض سهمی از سود مضاعف آن مجموعه بود. اما ما با برخی از عوارض مثل عوارض آب مجازی مخالف هستیم بلکه باید عوارض به صورتی مدیریت شود که صنعت را به سمت ایده‌ال ما هدایت کند و به همین دلیل فرمولی تعیین شد تا بخشی از سود صادراتی به عنوان عوارض دریافت شود البته برخی از حوزه‌ها در زمینه عوارض صادراتی نیازمند اصلاح است، اما در خصوص عوارض صادراتی خام فروش‌ها به نظر می‌رسد این عوارض برای جلوگیری از خام فروشی وجود داشته باشد و دولت بر حاشیه سود عوارض صادراتی تعیین کرده است.

وی همچنین گفت: امروز بخشی از صادرات ما فروش در کارخانه است، به این کار صادرات نمی‌گویند اگرچه باعث ارزآوری می‌شود و لذا باید این رویه را تغییر داد. ما در بعضی از حوزه‌ها محصول برای صادرات تولید می‌کنیم، اما در بعضی از حوزه‌ها که در آن مزیت داریم باید رویکردمان صادرات محور باشد مانند لبنیات، خشکبار، صنایع غذایی، دانش بنیان، تجهیزات پزشکی و در این حوزه‌ها نباید مازاد تولید فقط صادر شود بلکه باید به دیدگاه صادراتی این محصولات را تولید کنیم.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران گفت: در این فرآیند به استفاده از کشور‌های اطراف توجه می‌کنیم و فرصت خوبی در حوزه اوراسیا برای ما به وجود آمده است و در حوزه ریاست جمهوری و معاونت اول متمرکز شده‌ایم تا جهش صادراتی در کشور‌های حوزه اوراسیا ایجاد کنیم و همچنین با توجه به وجود آمدن فرصت‌های سیاسی توسعه صادرات به کشور‌های حوزه خلیج فارس را افزایش دهیم.

به گفته پیمان پاک، برخی محصولات در کشور بازار ندارد و اما در کشور‌های دیگر استراتژیک هستند. تغییر رویکرد یکی از اولویت‌های ماست.

وی همچنین با اشاره به استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی گفت: از ابتدای کار در سیاست گذاری‌ها از همه نمایندگان و فعالان استفاده کردیم که برخی به نتیجه رسیده است و برخی در مراحل انجام کار قرار دارد. در ۱۴۰۱ به این‌همکاری نظام می‌دهیم. استفاده از ظرفیت‌های اتاق مشترک در دستور کار است که همکاری با اتاق مشترک عمان یکی از بهترین تجربیات در این بخش بود. همین موضوع با الگوی مشابه در قطر دنبال می‌شود. اتاق مشترک چین نیز در دستور کار قرار گزفته است.

معاون وزیر صمت اظهار کزد: اقدام دیگر در تحقق شعار سال، حمایت از دانش بنیان‌ها است و موضوع دیگر حمایت از محصولات دانش بنیان است. البته صادرات دانش بنیان زمان بر خواهد بود. در گام اول اقدام ما مشوق‌های صادراتی است که برای دانش بنیان‌ها در اولویت قرار داده ایم، اما در حوزه تجارت خارجی باید تجارت سنتی را به تجارتی جدید و به روز انتقال دهیم.

وی تاکید کرد: هدف امسال ما با توجه به افزایش نیاز داخل آن است که ساز و کاری ایجاد کنیم که رشد صادرات را داشته و حضور پایدار در بازار داشته باشیم.

پیمان پاک با اشاره به بحران روسیه و اوکراین بیان کرد: در بحث بحران روسیه و اوکراین در گام اول مشکلات فرابخشی داریم، ما سریعا کارگروه توسعه روابط با اوراسیا را تشکیل دادیم و برنامه ریزی‌هایی صورت گرفت. با توجه به اینکه پیش بینی می‌شود مسائل بین روسیه و اوکراین طولانی شود در نتیجه با کمک وزارت جهاد در خصوص تأمین اقلامی مانند روغن، گندم و جو توافقات خوبی با روسیه برای تأمین این محصولات از کشور روسیه انجام شد. همچنین برای تسریع در تجارت آزاد با اوراسیا توافقات خوبی انجام شد تا پیش از پایان سال ۲۰۲۰ توافقنامه تجارت آزاد با اوراسیا امضا شود.