مشکلات عدیده ایی برای کنترل بازار داریم

‌می‌متالز - زهرا ترابی: محسن زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفتگو با می‌متالز، درباره اینکه "دولت باید چه کمک‌های معیشتی را اختصاص دهد که دچار هرج و مرج و تنش‌های بازاری نشویم؟" گفت: در حال حاضر ارز ترجیحی فقط برای نان، گندم، نهاده‌های دامی و دارویی است. در مورد دارو، دولت قطعا باید شرایط بیمه‌ها را به گونه‌ای قرار دهد که در صورت افزایش قیمت دارو از طریق تقویت بیمه‌ها شاهد افزایش قیمت دارو نباشیم. به دلیل اینکه بیشترین نگرانی ما در حوزه دارو است بر خلاف آنکه ما فکر می‌کنیم ممکن است بیشتر در نهاده‌های دامی و کالا‌های اساسی مشکل داشته باشیم.

وی ادامه داد: به نظر من، بخش دارو مهم‌تر است. دولت از طریق تقویت بیمه‌ها و همین طور نسخه الکترونیکی که در بسیاری از استان‌ها ترویج پیدا کرده می‌تواند به راحتی مدیریت کند. نکته دوم، در خصوص نهاده‌های دامی که به تبع قیمت نهاده‌ها افزایش پیدا کند و اولین مشکلی که پیش می‌آید برای صنف دامدار و مرغدار است که برای این هم دولت باید تدابیری بیاندیشد. از طریق اعطای تسهیلات ارزان قیمت و مدت دار به این صنف (دامداران و مرغداران) به آن‌ها کمک کند که بتوانند نهاده‌های دامی خود را با قیمت جدید تامین کنند تا این دو صنعت دچار مشکل نشوند.

زنگنه تصریح کرد: نکته سوم، کنترل قیمت در بازار است که روش‌های متفاوتی دارد؛ هم می‌شود این را به صورت یارانه نقدی به مردم پرداخت کنیم که از نظر من این روش باید در اولویت دوم باشد، چون بالا رفتن قیمت کالا‌های اساسی پشت شیشه مغازه‌ها می‌تواند باعث یک انتظار تورمی شود و سایر کالا‌ها را هم دچار افزایش قیمت کند، اما روش دوم این است که بتواند در زنجیره‌های پایانی تولید و قبل از مصرف کننده از طریق ریالی بخشی از هزینه‌هایی که افزایش پیدا کرده را تامین کند. در زمینه گندم نیز روشی که دولت دارد یعنی آرد را با قیمت مشخص به نانوایی‌ها بدهد که می‌تواند روش مناسبی باشد.

نماینده تربت حیدریه در پاسخ به این پرسش، "با حذف ارز ترجیحی دولت دچار مشکل خواهد شد. دولت چگونه می‌تواند این تبعاتی که به وجود می‌آید را از بین ببرد؟" گفت: ما در کنترل بازار و شیوه‌ها و روش‌هایی که می‌شود قیمت را در بازار مدیریت کرد مقداری دچار مشکل هستیم، چون ظرف ۷-۸ ماه گذشته در قیمت ارز تغییراتی نبوده حتی قیمت تا ۳۰ هزار تومان بالا رفت، اما مجددا تا سطح ۲۴ الی ۲۵ هزار تومان پایین آمد و الان هم در محدوده ۲۸ الی ۲۹ هزار تومان است. آمار یک سال گذشته گمرک را نگاه می کردم تقریبا کالا‌هایی مثل جو یا کنجاله یا گندم مقام اول را در واردات دارند، بعد از تلفن‌های همراه که بیشترین واردات را دارند. از لحاظ ارزشی بیش از ۴ میلیارد دلار گندم، جو و دانه‌های روغنی هستند و واردات همه این‌ها طی یک سال گذشته رشد بالایی داشته است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در ادامه افزود: ما از ۳۰ درصد تا نزدیک به ۷۰-۸۰ درصد رشد واردات این کالا‌ها را داشتیم. پس از یک طرف قیمت ارز تغییر نکرده و از این طرف افزایش قیمت نهاده‌ها و افزایش واردات نهاده‌ها را هم داشتیم و ارز هم با همان قیمت ۴۲۰۰ بود. برخی بر این باورند، نهاده‌ها در دنیا گران شده، اما گران شدن آن با توجه به اینکه ما داریم ارز ۴۲۰۰ می‌دهیم خیلی تاثیری در قیمت کالا در داخل ندارد، اما وقتی نگاه می‌کنیم می‌بینیم همه کالا‌هایی که مشمول ارز ۴۲۰۰ می‌شدند طی یک سال گذشته افزایش قیمتی از ۳۰ درصد تا ۶۰ درصد داشتند پس این نشان می‌دهد که مشکل را در جای دیگر غیر از ارز ترجیحی باید پیدا کنیم یعنی مشکل در کنترل بازار و کنترل شاخص‌های اصلی حوزه بازار است که از نظر من دولت و مخصوصا وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی باید در این قضیه یک ورود جدی داشته باشند.

زنگنه خاطرنشان کرد: در توزیع ارز ۴۲۰۰ شما هر کاری هم که کنید، بهترین سیستم نظارتی را هم داشته باشید، چون اختلاف بین ۴۲۰۰ تا ۲۹ هزار تومان خیلی زیاد است بالاخره آنقدر منافع دارد که حتما راه‌هایی برای دور زدن پیدا می‌شود و واقعا امکان نظارت در این حلقه طولانی، پیچیده و گسترده وجود ندارد ضمن اینکه نظارت، اقدام آخر یک دولت برای تنظیم بازار است. اینکه ما بازار را رها کنیم و به آن نقطه آخر بچسبیم و بگوییم باید در مغازه نظارت کنیم که این قیمت باشد، باور غلطی است.