آلومینیوم‏‏‌سازان بورس زیر ذره‏‏‌بین

به گزارش می‌متالز، به‌رغم اینکه این فلز در طبیعت فراوان است، اما نحوه استخراج آن بسیار دشوار است و انرژی زیادی صرف تولید این فلز می‌شود. به‌منظور استخراج آلومینیوم، سنگ بوکسیت که نوعی سنگ رسوبی است و مقادیر نسبتا زیادی آلومینیوم دارد و در عین حال، مهم‌ترین منبع این فلز است، طی فرآیندی به آلومینیوم اکسید تبدیل می‌شود. همچنین جداسازی آلومینیوم از اکسیدش در کانی‌های اکسیدی که پیش‌تر بسیار دشوار بود، با استفاده از ماده معدنی کریولیت برای حل‌کردن کانی‌های اکسیدی سهولت یافت. کریولیت در طول تاریخ به‌عنوان کانی آلومینیوم شناخته می‌شد و بعد‌ها در فرآیند جداسازی آلومینیوم از اکسیدش مورد استفاده قرار گرفت. امروزه آلومینیوم به صورت ورق، مفتول، تسمه، فویل، میلگرد، لوله و پروفیل‌های ساختمانی و اکسترودشده در بازار موجود است. یکی از مهم‌ترین مزایای آلومینیوم، میزان بازیابی بالای آن است. از آنجا که آلومینیوم می‌تواند بار‌ها بازیافت شود، در مقایسه با هزینه‌های تولید اولیه تا ۹۵‌درصد صرفه‌جویی در مصرف انرژی دارد.

آلومینیوم در بازار جهانی

براساس اطلاعات موجود در سایت Investing، آمریکا در سال ۲۰۱۸ فلز آلومینیوم را به‌عنوان یکی از فلزات حیاتی اعلام کرد؛ اما به دلیل عرضه کمتر از نیاز، این کشور برای تامین مازاد آلومینیوم خود به واردات روی آورد. از طرفی چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم در جهان شناخته می‌شود؛ اما به دلیل وجود اختلاف بین این دو ابرقدرت، ایالات‌متحده نتوانست چندان به واردات آلومینیوم از این کشور اتکا کند. براساس آخرین داده‌های سازمان زمین‌شناسی ایالات‌متحده در مورد آلومینیوم، پنج‌کشور برتر تولیدکننده این فلز به ترتیب ذیل اعلام شده‌اند:

چین: این کشور بیش از نیمی از آلومینیوم جهان را تولید می‌کند. چین تا سال ۲۰۲۱ میلادی، ۳۹ میلیون تن آلومینیوم تولید کرد.

هند: این کشور در سال ۲۰۲۱ در مجموع با تولید ۹/ ۳ میلیون تن آلومینیوم و کسب جایگاه دوم از روسیه پیشی گرفت.

روسیه: در سال ۲۰۲۱ روسیه ۷/ ۳ میلیون تن آلومینیوم تولید کرد که نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش داشت. در سال ۲۰۲۱ میلادی، ۶‌درصد واردات آلومینیوم آمریکا از روسیه بود. در سال جاری، به دلیل جنگ این کشور با اوکراین، عرضه آلومینیوم روسیه به ایالات‌متحده و بازار جهانی محدودتر شده است.

کانادا: این کشور به‌عنوان چهارمین تولیدکننده بزرگ آلومینیوم در سال گذشته، ۱/ ۳ میلیون تن از این فلز تولید کرد. کانادا در سال ۲۰۲۱ پیشروترین تامین‌کننده آلومینیوم ایالات‌متحده بود که نیمی از کل واردات آمریکا را به خود اختصاص داد.

امارات متحده عربی: این کشور پنجمین تولیدکننده بزرگ آلومینیوم جهان است. تولید آلومینیوم در امارات طی چند سال گذشته ثابت مانده و حدود ۶/ ۲ میلیون تن است. «آلومینیوم‌گلوبال» امارات بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم در خاورمیانه است و تقریبا ۴‌درصد کل آلومینیوم جهان را تامین می‌کند. امارات متحده عربی منبع ۹‌درصد واردات آلومینیوم آمریکا در سال ۲۰۲۱ بود.

بهای آلومینیوم نیز مانند سایر کامودیتی‌ها و بازار‌های جهانی متاثر از گسترش پاندمی کرونا با کاهش قیمت همراه بود. اما در سال ۲۰۲۱ قیمت‌ها به طور پیوسته افزایش یافت که دلیل آن بهبود صنعتی چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده جهان و خوش‌بینی نسبت به رشد تقاضای جهانی با بازگشایی اقتصاد‌ها و رفع محدودیت‌های قرنطینه کرونایی بود. این افزایش قیمت به دنبال جنگ روسیه با اوکراین تشدید شد؛ تا جایی که این فلز در ماه مارس ۲۰۲۲ تا نزدیک ۴‌هزار دلار نیز معامله شد. در حال حاضر آلومینیوم در بازار لندن به قیمت ۲۸۹۴ دلار معامله می‌شود.

نگاهی به بازار آلومینیوم در ایران

با وجود اینکه کاربرد آلومینیوم از دیرباز بر عموم مشخص بود، اما استفاده از آلومینیوم در ایران همزمان با تاسیس شرکت آلومینیوم ایران یا «ایرالکو» در سال ۱۳۴۶ به‌عنوان اولین تولیدکننده آلومینیوم در ایران رواج بیشتری پیدا کرد. پس از انقلاب و با افزایش تقاضا برای این فلز، خطوط تولید آلومینیوم افزایش یافت؛ به طوری که سال گذشته در داخل کشور ۵۶۱‌هزار تن شمش آلومینیوم تولید شد. علاوه بر شرکت ایرالکو، شرکت‌های آلومینیوم المهدی و آلومینیوم هرمزگان به همراه آلومینای ایران و سالکو تولیدکنندگان شمش آلومینیوم در کشور محسوب می‌شوند.

صنعت آلومینیوم در بورس

در حال حاضر چهار شرکت «فایرا»، «فمراد»، «فنوال» و «فالوم» در بازار سهام ایران به‌عنوان زیرگروه صنعت آلومینیوم معامله می‌شوند. به جز نماد «فالوم» که در بازار پایه زرد فرابورس معامله می‌شود، سه نماد «فایرا»، «فمراد» و «فنوال» در بازار‌های (بورس) فعالیت دارند که در ادامه به بررسی عملکرد این سه نماد بورسی پرداخته شده است.

آلومینیوم ایران : این شرکت با نماد «فایرا» در حال حاضر در بازار دوم بورس با ارزش بازار ۴/ ۱۸‌هزار میلیارد تومان به قیمت هر سهم ۱۹ هزار و ۱۶۰ ریال معامله می‌شود. P/ E (TTM) این سهم برابر با ۷۹/ ۵ و ارزان‌ترین نماد حاضر در صنعت آلومینیوم است. این شرکت به‌عنوان اولین تولیدکننده شمش آلومینیوم ایران در سال ۱۳۴۶ در استان مرکزی تاسیس شد. در حال حاضر شرکت آلومینیوم ایران با ظرفیت تولید ۵/ ۱۷۷‌هزار تن شمش در سال فعالیت می‌کند. در سال ۱۴۰۰ این شرکت با تولید ۱۷۵‌هزار تن سهم ۳۱ درصدی از کل تولیدات کشور را به خود اختصاص داد. لازم به توضیح است که در حال حاضر حدود ۷۴‌درصد از سهام آن در اختیار شرکت سرمایه‌گذاری مهر اقتصاد ایرانیان است.

آلو مراد: شرکت آلومراد با نماد «فمراد» در حال حاضر در بازار دوم بورس معامله می‌شود. معاملات بورسی این نماد در حال حاضر به دلیل برگزاری مجمع عادی سالانه به منظور تصویب صورت‌های مالی متوقف شده است. این نماد طی چند ماه اخیر بسیار مورد توجه اهالی بازار سهام قرار گرفته بود، به طوری که از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان روز شنبه (۷ خردادماه) حدود ۱۸۴‌درصد بازدهی داشته است. لازم به توضیح است که در حال حاضر، حدود ۴۸‌درصد از سهام شرکت در اختیار شرکت آلومتک به‌عنوان سهامدار عمده است. شرکت آلومتک برای تامین مفتول آلومینیومی موردنیاز خود اقدام به تاسیس شرکت آلومراد در سال ۱۳۵۶ کرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شرکت آلومتک در سال ۱۳۵۸ به دولت واگذار شد و به‌عنوان یکی از شرکت‌های اقماری تحت پوشش وزارت نیرو قرار گرفت. «فمراد» در حال حاضر در زمینه ذوب فلزات فعالیت دارد. فعالیت اصلی شرکت در زمینه تولید و فروش انواع میلگرد آلومینیومی و سایر فلزات غیر‌آهنی است.

گروه کارخانه‌های تولیدی نورد آلومینیوم: این گروه با نماد «فنوال» در حال حاضر در بازار اول (تابلوی فرعی) بورس با ارزش بازار ۱۲/ ۲‌هزار میلیارد تومان به قیمت ۳۱ هزار و ۲۹۰ ریال معامله می‌شود. P/ E (TTM) این سهم برابر با ۳۳/ ۸ است. این شرکت در سال ۱۳۵۱ در استان تهران تاسیس شد و در سال ۱۳۶۴ به بهره برداری رسید. تولیدی نورد آلومینیوم در سال ۷۱ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد. کارخانه شرکت در شهرستان اراک واقع شده است. «فنوال» این شرکت در زمینه ساخت ورق آلومینیوم و هر نوع فرآورده دیگر آلومینیومی فعالیت دارد. در حال حاضر، شرکت آلومینیوم تابنده اراک و پیشران سرمایه پردیس (هر یک با سهم ۳۳ درصدی) سهامداران عمده شرکت هستند. ظرفیت اسمی کارخانه بر حسب ترکیب محصول ۵/ ۳۶‌هزار تن در سال و ظرفیت عملی آن ۲۰‌هزار تن محصول است.

منبع: دنیای اقتصاد