احتمال تشدید رکود در آینده اقتصاد جهانی

به گزارش می‌متالز، بر این اساس می‌توان گفت، منحنی بازده اوراق قرضه بیانگر نرخ بازده اوراقی است که نرخ ریسک مشابه، اما سررسید متفاوت دارند؛ منحنی بازده تا سررسید اوراق متناسب با شرایط متفاوت اقتصادی در سه دسته: ۱) منحنی نرمال بازده تا سررسید اوراق قرضه normal yield curve (upward sloping curve) ۲) منحنی معکوس بازده تا سررسید اوراق قرضه inverted yield curve (downward sloping curve) ۳) منحنی فلت نرخ بازده تا سررسید اوراق‌قرضه yield curve flat طبقه‌بندی می‌شود.

در منحنی بازده تا سررسید‌اوراق قرضه در حالت نرمال و طبیعی انتظار این است که بالا رفتن سررسید نرخ بازده نیز بالاتر رود، برای همین نرخ بازده تا سررسید اوراق قرضه در حالت نرمال صعودی است، اما منحنی نرخ بازده تا سررسید اوراق قرضه در حالت معکوس به این‌صورت خواهد بود که برخلاف حالت نرمال نرخ بازده تا سررسید اوراق قرضه بلندمدت‌تر نسبت به نرخ بازده اوراق قرضه کوتاه‌مدت‌تر پایین‌تر و بالطبع این نمودار داری شیب نزولی خواهد بود. با نگاهی به آخرین آمار منتشرشده از نرخ بازده تا سرسید اوراق قرضه برای فدرال‌رزرو که به‌صورت روزانه اعلام می‌شود، نمایان است که در ایالات‌متحده نرخ بازده تا سررسید اوراق قرضه یکساله ۷۵/ ۴درصد بالاتر از اوراق قرضه با سررسید‌۱۰‌ساله ۰۷/ ۴درصد است، اما سوال اینجاست که پدیده فعلی اقتصاد ایالات‌متحده، نگرانی و توجه آقای پاول به نزولی‌شدن نرخ بازده اوراق قرضه بلندمدت‌تر نسبت به کوتاه‌مدت‌تر چه ارتباطی با رکود و وضعیت بد اقتصادی در آینده دارد؟

باید گفت در شرایطی که نسبت به میزان تولید و رشد اقتصادی آینده درخشانی را متصور نیستیم، یعنی انتظار رکود در آینده را داریم.

بر این اساس، تقاضا برای دارایی‌های کم‌ریسک در بلندمدت نظیر اوراق قرضه به‌شدت بالا می‌رود و بالا رفتن تقاضا برای اوراق باعث بالا رفتن قیمت اسمی این اوراق می‌شود و در نتیجه با بالا‌آمدن قیمت اسمی اوراق به قیمت در سررسید باعث نزولی شدن نرخ بازده اوراق قرضه و در نتیجه معکوس شدن نرخ بازده تا سررسید اوراق قرضه خواهد شد و بنابراین زمانی‌که انتظار رکود در اقتصاد را داشته باشیم با منحنی معکوس نرخ بازده تا سررسید اوراق قرضه مواجه هستیم.

این در حالی است که سرمایه‌گذاران به منحنی عایدی برای گرفتن تصمیمات صحیح اقتصادی توجه خاصی دارند، چراکه در شرایط تورمی سرمایه‌گذاران کمتری حاضرند سراغ اوراق قرضه بلندمدت‌تری بروند که بازده کمتری از میزان تورم را به آن‌ها می‌رساند، لذا در شرایط تورمی تقاضا برای خرید اوراق قرضه بلندمدت کمتر می‌شود، لذا قیمت اسمی اوراق قرضه به واسطه کاهش تقاضا کاهش می‌یابد. به دلیل اختلاف زیادتر قیمت خرید با قیمت در سررسید نرخ بازده تا سررسید اوراق قرضه افزایش خواهد یافت؛ یعنی در شرایطی که انتظارات تورمی قوی باشد منحنی نرمال نرخ بازده تا سررسید را داریم و هرقدر هم شیب این نمودار بیشتر باشد نشان از انتظارات تورمی بیشتر دارد. در مورد رکود هم تحلیل دقیقا به همین صورت است و شیب بیشتر منحنی معکوس بازدهی تا سررسید اوراق قرضه می‌تواند شرایط سخت‌تری از رکود آینده را شامل شود.

بر این اساس، اگر داده‌هایی که در ادامه منتشر شود، بیانگر غلبه رکود در اقتصاد ایالات‌متحده باشد فدرال‌رزرو دیگر نمی‌تواند برای رسیدن به تورم هدف دو‌درصدی مثل قبل تهاجمی‌گونه سیاست‌های انقباضی را ادامه دهد، چراکه افزایش رکود در اقتصاد می‌تواند تاثیر منفی بر روی قیمت کامودیتی و سودآوری بسیاری از شرکت‌ها در آینده داشته باشد، اما در مورد طلا داستان مقداری متفاوت است و اگر رکود عمیق شود طلا مجددا می‌تواند برای سرمایه‌گذاران با کاهش نرخ بازده اوراق قرضه به‌عنوان یک پناهگاه امن مطرح شود. افزایش رکود می‌تواند باعث افزایش تقاضا برای کریپتوکارنسی‌ها نیز شود، زیرا زمانی‌که فدرال‌رزرو نگران اثرات افزایش سریع نرخ بهره یعنی بروز رکود در اقتصاد باشد سعی خواهد کرد که با سرعت کمتری نرخ بهره را افزایش دهد. از طرفی کاهش سرعت افزایش نرخ بهره می‌تواند اثر جانشینی مثبتی بر روی دارایی‌های ریسکی مثل رمزارز‌ها داشته باشد که تا قبل از آن به واسطه افزایش نرخ بازده اوراق قرضه که اوراقی کاملا بدون‌ریسک بودند، تحت‌فشار کمتری در آینده قرار بگیرد. به این معنا که کمتر شدن نرخ بازده اوراق بدون‌ریسک از جذابیت سرمایه‌گذاری در این اوراق می‌کاهد و می‌تواند فضا را برای رشد قیمتی بیشتر دارایی‌های ریسکی‌تر مثل رمزارز‌ها آماده کند. در ارتباط با سرمایه‌گذاران بورس نیز تاثیر رکود اقتصادی بر قیمت کامودیتی‌ها باید در نظر گرفته شود. از آنجایی‌که سودآوری خیلی از شرکت‌های داخلی بورسی متاثر از نرخ جهانی کامودیتی‌هاست دانستن تحلیل دقیق تاثیر رکود اقتصادی بر روی نرخ‌های جهانی باید مد‌نظر سرمایه‌گذاران باشد؛ رکود اقتصادی شدید می‌تواند تاثیر منفی بر تقاضای کامودیتی داشته و از این طریق باعث فشار قیمتی و نزول کامودیتی‌ها شود، لذا سرمایه‌گذار موفق در این شرایط فردی است که بتواند با توجه به تحلیل دقیق داده‌های اقتصادی تصویری مناسبی از اقتصاد جهانی را درک کند و بتواند آینده اقتصاد را به‌درستی پیش‌بینی کند تا در چینش سبد سرمایه‌گذاری خود در دارایی‌های مختلف از ریسکی‌ترین سرمایه یعنی رمزارز و سهام و چه دارایی‌ها کم‌ریسک‌تری مثل اوراق و طلا به شیوه درستی وزن‌دهی کند تا با یک تنوع‌بخشی درست با کمترین ریسک به بازدهی‌های بالاتری دست‌یابد. البته برای تبیین دقیق رکود در اقتصاد باید داده‌های دقیق دیگری مثل اشتغال غیر‌کشاورزی NFP، نرخ بیکاری، شاخص مدیران خرید PMI را نیز به‌صورت دقیق بررسی کرد تا در مجموع بتوان آینده اقتصاد جهانی را بهتر درک و تصیم‌گیری کرد.

وحید نکویی/ کارشناس بازار‌های مالی

منبع: دنیای اقتصاد