سیگنا‏‏‌ل‏‏‌های متناقض در معاملات پتروشیمی

به گزارش می‌متالز، حال با جهش ارز به کانال ۴۵هزار تومانی، تولید کنندگان ترجیح می‌دهند خرید خود را افزایش دهند. این درحالی است که با تداوم برودت هوا، قطعی برق و گاز علاوه بر صنایع بالادستی به شهرک‌های صنعتی نیز رسیده است که می‌تواند عاملی بازدارنده در فرآیند تولید باشد. پیش‌بینی می‌شود که درصورت تداوم افت دما شدت قطعی گاز نیز بیشتر شود. با این حال با وجود سیگنال‌های متناقض تاکنون وزن افزایش بهای آزاد ارز در تاثیرگذاری بر میزان تقاضا بیشتر بوده است.

کاهش نقدینگی؛ محرک افت تقاضا

پس از چند هفته رقابت سنگین در رینگ داخلی پتروشیمی، هیجان خریداران برای معامله محصولات پلیمری و شیمیایی طی هفته پایانی دی‌ماه و هفته گذشته فرونشست. در حالی که جهش بهای ارز آزاد در دی‌ماه به کانال ۴۰‌هزار تومانی موجب شد تا تقاضا برای این محصولات، آن هم در شرایطی که بحران گازی به شهرک‌های صنعتی نیز رسیده است افزایش چشمگیری پیدا کند، توقف نرخ نیما در سطح قیمتی ۲۸ هزار تومانی و نرخ آزاد در کانال ۴۰‌هزار تومانی از هیجان رقابت‌ها کاست. در دوهفته گذشته خریداران به طور متوسط تقاضایی معادل ۱۸۸‌هزار تن را به ثبت رساندند. این درحالی است که تقاضا در هفته میانی دی به سطح بیش از ۲۲۰‌هزار تن نیز رسیده بود که نشان دهنده کاهش حدود ۱۵ درصدی است. عقب‌نشینی خریداران و کم‌شدن رقابت به کاهش حجم معاملات نیز انجامید و از طرفی موجب کاهشی‌شدن قیمت‌ها شد. به نظر می‌رسد خریداران در هفته‌های پیش به دلیل انتظارات تورمی خرید‌هایی در حجم بالا انجام داده و با کاهش نقدینگی مواجه شده اند.

بررسی روند معاملات نشان می‌دهد در هر برهه که بازار با جهش‌های ارزی مواجه می‌شود، خریداران از نگهداری نقدینگی پرهیز کرده و ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به کالا تبدیل کنند تا از زیان‌های بیشتر در امان بمانند. با این حال نمی‌توان تا ابد این چرخه را ادامه داد و کاهش منابع مالی تولید کنندگان پس از مدتی آن‌ها را مجبور به عقب‌نشینی خواهد کرد؛ مساله‌ای که در دوهفته گذشته شاهد آن بوده ایم. البته به طور سنتی خرید محصولات در رینگ داخلی بورس‌کالا در هفته‌های پایانی هرماه با کاهش رونق نیز رو به‌روست. خریداران و فروشندگان در این بستر ملزم به رعایت سهمیه بهین یاب هستند که میزان مشخصی را برای خرید و فروش تعیین می‌کند. معمولا در هفته‌های اول ماه حجم معاملات بیشتری صورت می‌گیرد و در هفته‌های پایانی سهمیه کمتری برای دادوستد باقی می‌ماند. البته این مساله نسبت به سایر عوامل، تاثیر گذاری کمتری بر کاهش تقاضا دارد.

معاملات در هفته جاری

رکوردشکنی بهای ارز در هفته جاری دوباره انگیزه‌ای جدید به خریداران برای رقابت‌های قیمتی در معاملات پتروشیمی داده است. بررسی میزان دادوستد در رینگ داخلی بورس‌کالا از برتری تقاضا برای اکثر کالا‌های عرضه‌شده به خصوص در زیرگروه پلیمری‌ها حکایت دارد. این درحالی است که امکان افزایش عرضه در هفته جاری به دلیل جبران عدم‌عرضه برخی محصولات پتروشیمی در هفته پایانی دی‌ماه نیز وجود دارد. با این حال آمار و ارقام نشان می‌دهد که در روز‌های یکشنبه و دوشنبه هفته جاری میزان معاملات نسبت به عرضه به ترتیب به ۹۶ درصد و ۹۹‌درصد رسیده است. این درحالی است که در محاسبه جدول قیمت‌های پایه منتشرشده در ۲ بهمن‌ماه با وجود سبزپوشی قیمت‌ها، تغییرات نرخ نیمایی تقریبا صفر در نظر گرفته شده و عمده افزایش قیمت مربوط به رشد نرخ‌های جهانی بوده است. با این حال به نظر می‌رسد فتح قله‌های جدید بهای آزاد ارز تولید کنندگان را بیش از قبل نسبت به آینده نگران کرده است و آن‌ها ترجیح می‌دهند با وجود خرید‌های سنگین در هفته‌های گذشته همچنان به رقابت قیمتی در این بستر بپردازند.

ثبات عرضه برخلاف تقاضا

برخلاف روند تقاضا که از افت و خیز فراوانی طی ماه‌های گذشته برخوردار بود، بررسی میزان عرضه محصولات پتروشیمی در رینگ داخلی بورس‌کالا نشان می‌دهد که در حال حاضر تصمیم بر حفظ عرضه محصولات پلیمری و شیمیایی در سطح نزدیک به ۱۴۰‌هزار تن است که رشد در محدوده ۱۵ درصدی را نسبت به فصل گرم سال نشان می‌دهد. این مساله نیز موجب اطمینان خاطر خریداران شده و ذهنیت وفور محصولات را برای متقاضیان به وجود آورده است که خود می‌تواند از عوامل کاهش تقاضا باشد. البته میزان عرضه‌ها در هفته گذشته با کاهش ۷۰۰۰‌هزار تنی مواجه شد. عدم‌عرضه پتروشیمی‌های گروه باختر از دلایل کاهش عرضه در هفته گذشته بود. این شرکت هفته گذشته اعلام کرد که به دلیل فرارسیدن انتهای سال و لزوم جمع‌آوری اطلاعات مالی در هفته پایانی دی ماه عرضه‌ای در بورس‌کالا نخواهد داشت؛ اما در هفته جاری این عدم‌عرضه جبران می‌شود.

در حالی که در هفته‌های پیشین معاملات تحت‌تاثیر کاهش تقاضا قرار داشت، در روز‌های اخیر بازار سیگنال‌های متناقضی دریافت کرد. با افزایش تنش‌های سیاسی بین ایران و اروپا، بهای آزاد ارز رکورد ۴۵‌هزار تومان را نیز شکست؛ مساله‌ای که می‌تواند خریداران را به خرید‌های هیجانی به دلیل واهمه از افزایش قیمت‌ها در آینده نزدیک ترغیب کند. از طرفی خبر‌ها حاکی از آن است که ترکش‌های تداوم دمای پایین در فصل سرد سال علاوه بر صنایع بالادست، در حال اصابت بر بدنه شهرک‌های صنعتی نیز است. روند قطعی گاز و برق در این شهرک‌ها نسبت به صنایع بالادست پتروشیمی کمتر است؛ اما احتمال اینکه با تداوم افت دما، شهرک‌های صنعتی مشمول خاموشی بیشتری شوند تا بتوان گاز بخش خانگی را تامین کرد افزایش یافته است. طبیعتا کاهش گاز و برق صنایع پایین دست بر میزان تولید و خرید آن‌ها اثر سوء داشته و می‌تواند تولید را با ضرر‌های بیشتری همراه کند؛ آن هم در شرایطی که بنگاه‌های صنعتی در داخل با مشکلاتی دیگر همچون تحریم، تورم مزمن و قیمت‌گذاری دستوری دست و پنجه نرم می‌کنند.

منبع: دنیای اقتصاد