نفوذ متقلب‏‏‏‏‏‌ها به معادن

به گزارش می‌متالز،‌ها راه‌حل آن است که ماشین‌آلات معدنی بیشتری وارد شوند و خود معدن‌کار نیز باتوجه به نیاز خود، واردکننده باشد؛ چراکه افرادی که مقررات واردات را تنظیم می‌کنند با نیاز‌های معدن‌کاران آشنا نیستند.

در حال‌حاضر ماشین‌آلات بی‌کیفیت چینی وارد می‌شود که نه‌تن‌ها گره‌ای از مشکلات معدن‌کاران باز نکرده که بر مشکلات آن‌ها نیز افزوده است. از سمتی دیگر کشور گرفتار واردکنندگان متقلب شده‌است. واردکنندگانی که از چین ماشین‌های بی کیفیت وارد می‌کنند و معدن‌کاران داخل نیز چاره‌ای جز استفاده از این ماشین‌های بی کیفیت ندارند.

سرنخ آغاز بحران ماشین‌آلات

مساله ماشین‌آلات معدنی از سال‌۹۹ آغاز شد. سال‌۹۹ براساس دستورالعملی واردات ماشین‌آلات معدنی متوقف شد، اما مشکلات این دستورالعمل سبب شد تا مجددا واردات این ماشین‌آلات از سال‌گذشته در دستور کار قرار گیرد، چراکه ماشین‌آلات کشور فرسوده بودند و در نتیجه فرسودگی ماشین‌آلات داخلی، نیاز معادن برای استخراج رفع نمی‌شد؛ در واقع معادن مجبور بودند برای تعمیرات مدتی تعطیل شوند و مشکلات این‌چنینی معضلات بسیاری بر سر راه معدن‌کاران قرار داده بود. حالا، اما معدن‌کاران همچنان معتقدند که وارداتی که انجام می‌شود، بسیار محدود بوده و نیاز‌های آن‌ها را پاسخگو نیست. به عقیده آنان، تنها راه خروج از این بحران، واردات بدون محدودیت ماشین‌آلات معدنی است و هیچ راه دیگری وجود ندارد. البته چند روز پیش رضا محتشمی پور معاون معادن و فرآوری مواد وزارت صمت اظهار گفته بود: «برنامه وزارت صمت درخصوص تامین ماشین‌آلات معدنی آغاز شده‌است. در سال‌گذشته محدودیت‌هایی در این زمینه وجود داشت که از سال‌۱۳۹۹ اعمال‌شده بود و این محدودیت‌ها برای ماشین‌آلات ساخت خارج کامل برداشته شد. در حال‌حاضر برای واردات ماشین‌آلات زیر ۵سال هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد و معدن‌کاران می‌توانند این ماشین‌آلات را وارد کنند.

از سویی دیگر در ماشین‌آلات بالای ۵سال‌شرایط کاملا تغییر کرد، حتی برای رفع بوروکراسی‌های اداری موضوع به استان‌ها واگذار شد و در شهر تهران به‌صورت سیستمیک مجوز‌ها دنبال می‌شود.

آمار‌های منتشرشده از سوی خانه معدن به‌دنبال اجرایی‌شدن این تصمیمات نشان داد که در ۴‌ماه نخست سال‌جاری جهش بسیاری در بخش واردات داشتیم و قیمت ماشین‌آلات در بازار داخلی افت محسوسی داشته است. وزارت صمت برنامه‌هایی برای تامین مطلوب ماشین‌آلات معدنی در داخل کشور دارد که با حمایت از تامین‌مالی قرارداد‌های ساخت داخل می‌توانیم حجم تامین ماشین‌آلات از داخل را افزایش دهیم.»

۲۰هزار تن ماشین معدنی فرسوده

حسن حسینقلی، فعال معدنی، گفت: مشکل اصلی ما از ۴سال پیش آغاز شده‌است. در دولت قبل، بنابه دلایلی ورود ماشین‌آلات معدنی ممنوع شد. در معادن ما حدود ۲۰هزار‌تن ماشین معدنی وجود دارد که متوسط عمر آن‌ها حدود ۱۸سال است. این ماشین‌ها نیاز‌هایی من‌جمله جایگزینی، تعمیر و نگهداری و... دارند، اما متاسفانه ما در همه این موارد مشکل داریم و نمی‌توانیم نیاز‌های ماشین‌آلات معدنی در هیچ‌یک از حوزه‌های جایگزینی، تعمیر و... را رفع کنیم. ماشین‌آلات معدنی قبل از انقلاب آمریکایی بودند و اگر خراب می‌شدند یا نیاز به تعمیر داشتند، مشکلشان در کشور رفع می‌شد. شرکت‌هایی سرویس می‌دادند و به هرحال در این زمینه مشکلی نداشتیم، اما اکنون اینطور نیست.

او ادامه داد: متاسفانه در حال‌حاضر، گرفتار واردکنندگان متقلب شده ایم. واردکنندگانی که از چین ماشین‌های بی کیفیت وارد می‌کنند و ما هم چاره‌ای جز استفاده از این خودرو‌ها نداریم، زیرا ماشین دیگری وجود ندارد و ماشین‌آلات موجود در کشور، فرسوده هستند، بنابراین در یک دور باطل گرفتار شده ایم. نه ماشین‌آلاتی که در داخل داریم، بدون مشکل هستند و نیاز‌های ما را پاسخ می‌دهند و نه ماشین‌هایی که وارد می‌شوند، کیفیت دارند و ما مجبوریم بین این دو یکی را انتخاب کنیم.

حسینقلی گفت: اگر یک ماشین سواری خراب شود، مشکل خاصی برای شما ایجاد نخواهد شد. نهایتا چند روز ماشین خود را به تعمیرگاه می‌برید و از سایر روش‌ها برای حمل‌ونقل و... استفاده خواهید کرد، اما داستان ماشین‌آلات معدنی متفاوت است. شما نمی‌توانید ماشین‌آلات معدنی را به‌راحتی چند روز برای تعمیر در تعمیرگاه بخوابانید، زیرا ماشین‌آلات معدنی ابزار کار هستند. اگر ابزار کار نداشته باشیم، کار هم تعطیل خواهد شد. در نتیجه خراب‌شدن ماشین‌آلات معدنی مساوی است با خوابیدن کار در یک معدن یا ممکن است کل خط‌تولید برای چند روز بخوابد و این مساله معضلی بزرگ برای معادن کوچک و متوسط است و هم تولید را با مشکل مواجه می‌کند و هم بازدهی معادن را کاهش می‌دهد. با بیل و کلنگ که نمی‌شود معدن استخراج کرد. معادن برای کار نیاز به ماشین‌آلات دارند و این ماشین‌آلات هم باید وارد شوند.

او اضافه کرد: برخی شعار می‌دهند که در داخل تولید داریم. شاید مسوولان ندانند، اما تولیدکنندگان دروغ می‌گویند که ماشین‌های تولید داخلی داریم. ما موتور داخلی نداریم. گیربکس داخلی نداریم. هیدرولیک و... در داخل کشور نداریم. چطور محصول ما تولید داخل است؟ از خارج از کشور برخی مارک‌های بدون استاندارد وارد می‌شود و بعد برخی می‌گویند محصول تولید داخل است. ماشین‌آلات معدنی گندم نیست که بگوییم می‌خواهیم در تولید آن خودکفا شویم. همه دنیا دارند وارد می‌کنند. چرا ما می‌خواهیم راهی جدا از سایر دنیا برویم؟ مگر دنیا چند تولیدکننده بزرگ در حوزه ماشین‌آلات معدنی دارد؟ هیتاچی در ژاپن تولید می‌کند و به همه کشور‌هایی که نیاز دارند، صادر می‌کند. وقتی تکنولوژی نداریم، شعار تولید داخل بی معناست.

او در مورد واردات ماشین‌آلات در دولت جدید گفت: آقای محتشمی پور از ابتدا پیگیر این موضوع بودند و در این راستا تلاش‌های زیادی نیز انجام دادند. پارسال هم حدود ۲۳۰ ماشین معدنی وارد شد. سپس گفتند می‌توانیم ۱۲۵۰ ماشین دیگر وارد کنیم، اما مساله این است که این تعداد کافی نیست و ما نیازمند واردات حدود ۲۰هزار ماشین معدنی هستیم. من پیشنهاد می‌کنم به‌جای واردات ماشین سواری که سودی هم ندارد، ارزآوری برای کشور ندارد و صادرات را افزایش نمی‌دهد، ۲۰‌هزار ماشین معدنی وارد شود. اصلا هم نیازی به واردات ماشین نو نیست و ما به واردات ماشین با عمر ۱۵سال هم راضی هستیم.

حسینقلی اظهار کرد: الان وقت آن نیست که بگویند باید ماشین نو وارد کنیم. ما به‌عنوان بخش‌خصوصی اصلا پول وارد‌کردن ماشین نو را هم نداریم و همان ماشین با عمر ۱۵سال هم نیاز‌های ما را پاسخگو است. البته اجازه دهند خودمان وارد کنیم. من به‌عنوان معدن‌کار بهتر از هر فرد دیگری می‌دانم که چه ماشینی به‌کارم می‌آید. من بهتر از هرکس دیگری دلم برای پول و سرمایه خودم می‌سوزد و نیاز خود را می‌دانم. ایجاد محدودیت در واردات با نگاشتن قوانین مضر، برای ما سم است و در کارمان اخلال ایجاد می‌کند. او گفت: برای اینکه بهتر بفهمید واردات بدین شکل محدود چه مشکلی ایجاد‌کرده قیمت لودر امسال را با پارسال مقایسه کنید. لودر ۲میلیارد و ۵۰۰میلیون‌تومانی پارسال امسال به ۵میلیارد و ۲۰۰میلیون‌تومان رسیده است. دلیل آن‌هم ساده است. عرضه کم است و تقاضا زیاد. در نتیجه افزایش قیمت داریم. بهترین کار واردات بدون محدودیت است.

به گفته حسینقلی، معدن‌کاران مشکلات زیادی دارند. قبلا معافیت مالیاتی داشتند. الان ندارند. باید عوارض صادرات دهند و‌هزاران مشکل دیگر که مشکلات زیادی برای معادن کوچک و متوسط ایجاد‌کرده‌است.

او گفت: واحد‌های بزرگ هم حتی محدودیت دارند. به‌خاطر برق، گاز و... تعطیل می‌شوند و این تعطیلی، خوابیدن خط‌تولید و کاهش تولید را به‌دنبال دارد که در نهایت به ضرر کشور است و حالا وارد نشدن ماشین‌آلات معدنی نیز مشکلی بر دیگر مشکلات افزوده است که می‌تواند برای آینده این صنعت خطرناک باشد.

منبع: دنیای اقتصاد