عقب نشینی چین از سرمایه‌گذاری در ایران / پای روسیه به ایران باز شد

به گزارش می‌متالز، چین بالاتر از امارات، ترکیه و عراق اولین شریک تجاری ایران در ۱۰ ماهه نخست امسال و همچنان مقصد اول صادرات ایران در سال‌های اخیر بوده است؛ این اظهارات سیدروح‌الله لطیفی، عضو کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صمت ایران، در آستانه سفر رئیس جمهوری به چین بود.

طبق آماری که وی رسانه‌ای کرده است، چین با مجموع تجارت (جمع واردات و صادرات) ۲۹.۲ میلیون تن کالا به ارزش ۲۵.۳ میلیارد دلار بیشترین میزان تبادل تجاری با ایران را در ۱۰ ماهه امسال داشته و جلوتر از امارات با ۱۹.۸ میلیارد دلار، ترکیه با ۱۱.۷ میلیارد دلار و عراق با ۹ میلیارد دلار قرار دارد.

در بین ۱۴۳ مقصد صادراتی کشور، چین با خرید ۱۲ میلیارد و ۸۰۶ میلیون دلار، بیشترین خرید کالا از ایران را در این مدت داشته که با رشد ۱۰ درصدی نسبت به مدت مشابه همراه بوده است.

در حالی از چین به عنوان شریک اول تجاری ایران در ۱۰ ماهه نخست سال جاری نام برده می‌شود که چندی پیش علی فکری، رئیس کل سازمان سرمایه‌گذاری ایران عنوان کرده بود: روسیه با ۲.۷ میلیون دلار بزرگترین سرمایه‌گذار خارجی در ایران است. این در حالی است که چین به عنوان اصلی‌ترین شریک تجاری ایران برخلاف روسیه از سرمایه‌گذاری در ایران دست کشیده است.

تحلیلگران اقتصادی عنوان می‌کنند که چین بعد از عدم احیای برجام به هیچ عنوان حاضر نشدند برای ارتباط با ایران پا روی قوانین بین‌المللی بگذارند و از همین رو روابط اقتصادی خود با ایران را کاهش دادند.

از سوی دیگر کارشناسان عنوان می‌کنند روسیه به دلیل تحریم‌ها برای تامین بخشی از نیاز‌های خود اقدام به سرمایه‌گذاری در ایران کرده و این سرمایه‌گذاری در راستای انتقال تکنولوژی و سود بردن از مزایای اقتصادی ایران نبوده است.

چرا چین پا پس کشید؟

مهدی پورقاضی، عضو اتاق ایران و روسیه، به دلایل افزایش سرمایه‌گذاری روس‌ها در ایران و از سوی دیگر عقب‌نشینی چین از ایران پرداخت و توضیح داد: در این رابطه دو موضوع حائز اهمیت است؛ اول اینکه باید گفت چینی‌ها خود را کنار کشیده‌اند و دوم اینکه روس‌ها جلو آمده‌اند.

وی ادامه داد: در واقع می‌توان گفت که چینی‌ها متوجه شده‌اند که ایران در معادلات تجاری بین‌المللی از موقعیت مناسبی برخوردار نیست. چینی‌ها به دلیل تحریم حتی تمایلی برای سرمایه‌گذاری در حوزه نفت و انرژی در ایران ندارند، چرا که با ریسک بسیار کمتر مشابه این سرمایه‌گذاری را می‌توانند در کشوری دیگری انجام دهند.

او خاطرنشان کرد: چینی‌ها بر خلاف آنچه تصور می‌شد که ارتباط نزدیکی با ایران دارند و می‌توانند تحریم‌ها را دور بزنند، اما دیدیم که حاضر به عدول از قوانین بین‌المللی در ارتباط با ایران نشدند.

پورقاضی تصریح کرد: بر همین اساس می‌توان گفت که انگیزه چینی‌ها برای سرمایه‌گذاری در ایران کاهش یافته و ترجیح می‌دهند که با کشور‌های دیگر در منطقه ارتباط بگیرند. سفر رئیس جمهوری چین به عربستان و ملاقات با کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس نیز در راستای همین سیاست بود.

تحریم روس‌ها را به سمت ایران سوق داد

بنا به گفته او، روس‌ها بعد از اینکه مورد تحریم قرار گرفتند، احساس کردند که برای تامین نیاز‌های خود با سایر کشور‌ها ارتباط بگیرند؛ مهمترین آن کشور چین بود و پس از آن به کشور‌های سی آی اس نزدیک شدند؛ در همین رابطه نیز احساس کردند که بخشی از نیاز‌های خود را می‌توانند از طریق ایران تامین کنند.

این کارشناس اقتصادی بیان کرد: در نتیجه روس‌ها تصمیم گرفتند در بخش‌هایی که نیاز به محصول و تولید دارند، در ایران سرمایه‌گذاری کنند و آن را به روسیه صادر کنند.

او تاکید کرد: روسیه به فکر اینکه از ایران سودی ببرند یا تکنولوزی منتقل کند، نبود. در واقع روسیه به دنبال تامین نیاز‌های خود در داخل ایران بود و در همین راستا بازرگانان روسیه در بخش‌های مختلف اقتصادی در ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

عضو اتاق بازرگانی ایران و روسیه عنوان کرد: در شرایط فعلی که راه‌های ارتباط اقتصادی با کشور‌های دیگر سخت شده، ایران ناچار شد تا تمام تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد بچیند.

پورقاضی در انتها گفت: او این شرایط را در نتیجه سیاست انزواطلبی ایران برشمرد که همچنان نیز برخی از افراد تبلیغ می‌کنند که ما نیازی برای ارتباط با دنیا نداریم.

بر اساس این گزارش، محور اصلی سفر رئیس‌جمهوری به چین اجرایی کردن توافق ۲۵ ساله راهبردی ایران و چین با تمرکز با مسائل اقتصادی است. حال باید دید که در راستای این توافق شاهد افزایش سرمایه‌گذاری خارجی در ایران خواهیم بود یا خیر.

منبع: تجارت نیوز