آخرین تاکتیک دفاعی لیر در برابر سقوط

به گزارش می‌متالز، بانک مرکزی ترکیه روز جمعه قوانین بازدارنده بانک‌ها برای نگهداری ارز‌های خارجی را وضع کرد. این اقدامات به‌دلیل تحت فشار بودن لیر ترکیه و حمایت از آن در برابر کاهش وضع شده است. این تصمیمات، قواعدی را که پیش از این برای افزایش نگهداری بیشتر لیر وضع شده بود، تقویت کرد.

هدایت مردم به افزایش نگهداری سپرده‌ها به‌صورت لیر و جلوگیری از تبدیل لیر به ارز‌های خارجی، یکی از ابزار‌هایی است که سیاستگذاران برای تثبیت پول محلی از آن استفاده کرده‌اند. اگر ۶۰درصد سپرده‌های یک بانک تجاری به لیر نباشد، باید ارز‌های بیشتری را در بانک مرکزی سپرده کند. این به آن معنی است که نسبت ذخیره قانونی برای سپرده‌های ارزی و وجوه مشارکت با سررسید یک‌ساله از ۲۵درصد به ۳۰درصد افزایش پیدا کرده است. قانون دوم می‌گوید اگر سطح سپرده‌های لیر وام‌دهندگان تجاری به زیر ۶۰درصد کاهش یابد، وام‌دهندگان باید هفت واحد درصد از اوراق قرضه دولتی اضافی را بخرند.

بر اساس مقررات منتشرشده در روزنامه رسمی کشور، وام‌دهندگانی که سطح سپرده‌های لیر آن‌ها ۶۰درصد یا بیشتر باشد از الزام نگهداری برخی از اوراق دولتی معاف می‌شوند. بر اساس داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط بلومبرگ بازده اوراق ۱۰ساله لیر ترکیه با ۳۵واحد کاهش به ۳۲/ ۱۰درصد در ساعت پانزده و دو دقیقه بعدازظهر رسید. افزایش نسبت لیر در سپرده‌های بانکی، سنگ بنای لیرازاسیون توسط بانک مرکزی است. داده‌های بانکی نشان می‌دهد تا ۳۱مارس ۳/ ۵۹درصد از سپرده‌ها در بانک‌ها به لیر بوده است. لیر در هفته‌های اخیر در برابر دلار تحت فشار نزولی قرار گرفته و بانک‌های بزرگی مانند HSBC و مورگان‌استنلی پیش‌بینی کرده‌اند که پس از انتخابات ماه مه لیر کاهش شدیدی را در برابر دلار تجربه کند.

معامله‌گران پیش‌بینی می‌کنند نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری، جهت سیاست‌های پولی و مالی ترکیه را مشخص خواهد کرد و در صورت پیروزی «کمال قلیچ‌دار اوغلو» نماینده اپوزیسیون و رقیب اصلی «رجب طیب اردوغان» سیاست‌های پولی و مالی ترکیه که چند سالی است که به‌صورت نامتعارف و با دخالت اردوغان تنظیم می‌شود، به شیوه متعارف برگردد و بانک مرکزی با وعده اپوزیسیون استقلال پیدا کند. اردوغان برخلاف آنچه علم اقتصاد تا کنون گفته است، نرخ بهره را دلیل تورم می‌داند و برای تحریک تولید در شرایطی که تورم کشور ترکیه پس از کرونا افزایش پیدا کرده بود، نرخ بهره را کاهش داد.

در ادامه با حمله روسیه به اوکراین وضعیت تورم با افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی بالا رفت، ولی اردوغان از موضع خود عقب‌نشینی نکرد و نرخ بهره را کاهش داد. رشد تورم باعث شد مردم ترکیه به خرید انواع دارایی‌ها برای حفظ قدرت خرید خود روی بیاورند؛ ولی بانک مرکزی ترکیه مانع از تعدیل ارزش لیر به اندازه تورم شد و با قوانین مختلف سعی کرد از لیر حمایت کند. اردوغان از طرح بیمه سپرده‌های لیر در برابر ارز‌های خارجی رونمایی و شرکت‌ها را تهدید کرد اگر ارز‌های خارجی خود را در بازار عرضه نکنند در دریافت وام دچار مشکل می‌شوند و آن‌ها را وادار به عرضه لیر کرد و ارزپاشی را افزایش داد. بر اساس تخمین بلومبرگ، بانک مرکزی ترکیه در سال قبل ۱۰۸میلیارد دلار برای تثبیت لیر و جلوگیری از سقوط آن در برابر دلار هزینه کرده است؛ ولی با توجه به تورم بالا در ترکیه و هزینه‌های ناشی از ویرانی‌های زلزله، تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند لیر پس از انتخابات ترکیه - صرف‌نظر از آنکه چه کسی پیروز شود - سقوط خواهد کرد.

منبع: دنیای اقتصاد