چرا ایران واردکننده گازوئیل شد؟

‌می‌متالز - برخی اخبار از واردات گازوئیل به کشور حکایت دارند. این در حالی است که ماه پیش ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، از بهره‌برداری فاز ۲ پالایشگاه آبادان و تولید گازوئیل از ۱۶ میلیون به ۲۰ میلیون لیتر خبر داد. حال مشخص نیست چرا ایران به‌رغم دارا بودن منابع عظیم انرژی با مساله کمبود گازوئیل دست و پنجه نرم می‌کند؟

به گزارش می‌متالز، در زمان کرونا به تبع کاهش تردد‌ها و سفرها، مصرف گازوئیل هم کاهش پیدا کرد و حتی در بازه‌ای ایران به صادرکننده این سوخت تبدیل شد. اما با پایان یافتن ایام قرنطینه و از سرگیری تردد خودرو‌های سنگین، مصرف گازوئیل بار دیگر روند صعودی گرفت. تا جایی که شنیده‌ها حاکی از واردات گازوئیل به کشور است.

در همین زمینه مرتضی بهروزی فرد، کارشناس انرژی، گفت: واردات گازوئیل و حتی بنزین قابل پیش‌بینی بود. چراکه پس از کرونا تدبیری برای افزایش تولید گازوئیل اندیشیده نشد و مصرف آن بدون اینکه تولید متناسب شود، به روال عادی بازگشت.

چرا مصرف گازوئیل افزایش پیدا کرد؟

بهروزی‌فرد در تشریح اینکه چرا مصرف افزایش پیدا کرده است؟ توضیح داد: پس از عبور از پیک کرونا و رفع محدودیت‌ها، مصرف گازوئیل اتوبوس‌ها و وسایل نقلیه بیشتر شد. ضمن آنکه خودرو‌ها فرسوده هستند و افزایش مصرف گازوئیل در خودرو‌های سگنین شدت گرفت.

او ادامه داد: همچنین در زمستان با توجه به اینکه گاز بسیاری از صنایع قطع شد، بسیاری از واحد‌های تولیدی مجبور به استفاده از سوخت مایع شدند که شامل نفت کوره و گازوئیل بود.

این کارشناس انرژی تصریح کرد: در حالی که مصرف روند صعودی را طی می‌کرد، تغییری در میزان تولید به وجود نیامد. در بخش پالایش نیز با توجه به تبصره ۴۴ قانون اساسی دولت حق احداث پالایشگاه‌ها را نداشت. بخش خصوصی نیز ترجیح می‌داد در بازار‌های دیگر که در راستای منافعش است سرمایه‌گذاری کند.

بهروزی‌فرد عنوان کرد: بنابراین با درنظر گرفتن مجموع این عوامل خبر واردات گازوئیل چندان دور از انتظار نبود. ضمن آنکه آخرین پالایشگاه افتتاح‌شده در زمینه تولید گازوئیل مربوط به خلیج فارس است و سایر پالایشگاه‌ها به دلایل مختلف افتتاح نشدند.

خبر واردات گازوئیل در حالی مطرح می‌شود که ۲۵ اسفند سال ۱۴۰۱ ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، از بهره‌برداری فاز ۲ پالایشگاه آبادان و افزایش تولید گازوئیل از ۱۶ میلیون به ۲۰ میلیون لیتر خبر داد. اما با توجه به خبر واردات گازوئیل مشخص نیست تولید مذکور چه کاربردی داشته است.

همچنین به گفته جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مصرف روزانه گازوئیل در کشور ۱۰ میلیون لیتر اعلام شد. با این حال همچنان هیچ توجهی به موضوع بهینه‌سازی مصرف خودرو‌ها نمی‌شود و حتی ساخت پتروپالایشگاه و افزایش تولید گازوئیل نمی‌تواند به تقاضا پاسخ دهد.

ضمن آنکه اختلاف قیمت داخلی و صادراتی باعث افزایش قاچاق گازوئیل شده است. با محاسبه میزان پیمایش خودرو‌های دیزلی و مصرف گازوئیل در صنایع و نیروگاه‌ها، میزان مصرف گازوئیل باید حدود روزانه ۷۵ الی ۷۷ میلیون لیتر باشد در حالی که این رقم ۸۵ میلیون لیتر اعلام شد، یعنی سرنوشت حدود ۸ الی ۱۰ میلیون لیتر گازوئیل مشخص نیست.

در همین زمینه مالک شریعتی نیاسر، سخنگوی کمیسیون انرژی در مجلس، در توییتی نوشت: بخش اصلی و عمده قاچاق گازوئیل کشور مربوط به نیروگاه‌ها به میزان ۱.۵ میلیارد لیتر در سال است. در حای که این حجم بالای تخلف را رها شده و یقه راننده‌ای که یک باک اضافی در اتوبوس خود ایجاد کرده است را می‌گیرند تا مثلا جلوی قاچاق گازوئیل را بگیریم.

منبع: تجارت نیوز