رونق داخلی بازار پتروشیمی‏‏‌ها

به گزارش می‌متالز، در شرایطی که تقاضای نسبتا محدود در بازار‌های صادراتی و تثبیت نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه، زمینه افت بهای پایه محصولات پلیمری برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالا را فراهم کرده، برداشتن سهمیه بهین یاب در برخی محصولات، زمینه رقابت و رونق دوچندان رینگ پتروشیمی در معاملات بورس‌کالا را به وجود آورده است.

پلیمری‌ها پررونق‌تر از شیمیایی‌ها

بررسی روند معاملات محصولات شیمیایی و پلیمری در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف هفته منتهی به روز یکشنبه ۲۷ فروردین حاکی از افزایش حجم محصولات پلیمری معامله‌شده از این بازار و کاهش حجم فروش شیمیایی هاست. حذف سهمیه بهین یاب برای خرید برخی محصولات پلیمری عرضه‌شده در بازار فیزیکی بورس‌کالا، پیش‌بینی رشد قیمت‌های پایه با سیگنال مثبت جهانی برای عرضه‌های بعد و رشد حجم عرضه، عامل رونق رینگ پلیمری ظرف یک‌هفته اخیر بود. در این شرایط کاهش حجم عرضه‌ها در رینگ محصولات شیمیایی از حجم معاملات این بازار کاست. البته ذکر این نکته ضروری است که میزان عرضه محصولات شیمیایی در بازار فیزیکی بورس‌کالا نسبت به دوهفته متوالی قبل، کاهش قابل‌ملاحظه‌ای داشت؛ اما مطابق حجم معمول عرضه هفتگی بود و به این ترتیب با وجود کاهش عرضه میزان رقابت برای اغلب محصولات عرضه‌شده در این بازار نسبتا محدود بود.

البته همچنان مشتریان برای کسب سهم چند محصول خاص حاضر به رقابت‌های قابل ملاحظه تا ۸۰ درصدی نیز شدند؛ اما در مجموع میزان رقابت‌ها برای اغلب محصولات عرضه‌شده نسبتا محدود بود. بررسی روند معاملات محصولات پلیمری در بازار فیزیکی بورس‌کالا حکایت از آن دارد که تقاضایی برای برخی محصولات عرضه‌شده در این بازار به ثبت نرسید؛ اما برخی دیگر از مواد اولیه پلیمری با استقبال زیاد خریداران مواجه شدند و با رقابت قیمتی نسبتا بالایی به فروش رفتند. پلی پروپیلن شیمیایی، پلی پروپیلن فیلم و حتی پلی پروپیلن‌های نساجی از جمله محصولاتی بودند که متقاضیان حاضر به رقابت قیمتی نسبتا بالایی در محدوده ۱۰ تا ۱۱۰‌درصد نسبت به قیمت پایه برای کسب سهم از آن‌ها شدند. پلی اتیلن‌های سنگین نیز از دیگر گروه‌های کالایی بودند که با استقبال زیاد مشتریان مواجه شدند، به نحوی که این محصولات با رقابت قیمتی نسبتا زیادی به فروش رفتند.

حذف سهمیه بهین یاب در خرید پلی استایرن‌ها در هفته گذشته عامل اصلی این رقابت قیمتی و رشد نرخ در این بازار بود. ظرف هفته‌های پایانی سال گذشته موضوع تغییر سهمیه بهین یاب در خرید پلی استایرن‌ها مطرح شد؛ اما ابلاغیه آن ظرف نیمه فروردین منتشر و از روز ۲۱ فروردین اجرایی شد. با توجه به تصمیم کمیته تخصصی پتروشیمی از روز دوشنبه ۲۱ فروردین ۱۴۰۲، خرید کالای پلی استایرن به‌استثنای پلی استایرن انبساطی تبریز به صورت غیر‌بهین یابی معامله می‌شود. اجرایی شدن این تصمیم به رقابت قیمتی قابل ملاحظه در رینگ این محصول در بازار فیزیکی بورس‌کالا منجر شد. در شرایطی که سیاستگذار اقتصادی درصدد است با تثبیت نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه در محدوده ۲۸‌هزار و ۵۰۰ تومان از افزایش بهای محصولات نهایی جلوگیری کند، حذف سهمیه بهین یاب در معاملات کالایی همچون پلی استایرن که تقاضای زیادی دارد، تحقق هدف کاهش نرخ در محصولات نهایی را غیرممکن می‌کند.

غلبه سیگنال افت نرخ در نرخ‌های پایه

دفتر توسعه صنایع پایین دستی، قیمت پایه محصولات پلیمری و شیمیایی برای عرضه در هفته پیش رو (از روز دوشنبه ۲۸ فروردین تا روز یکشنبه سوم اردیبهشت) را با ترکیبی از کاهش و افزایش اعلام کرد. البته نرخ پایه اغلب محصولات نسبت به هفته قبل افت داشت. در شرایطی که نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه بدون تغییر برابر ۲۸‌هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد، نوسان بهای این محصولات در بازار‌های جهانی زمینه تغییر نرخ پایه آن‌ها برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالا را مهیا کرد. از ۱۷ محصول پلیمری بهای ۶ محصول با رشد قیمت و نرخ ۱۱ محصول بدون تغییر اعلام شد. از ۱۷ محصول شیمیایی نیز تنها قیمت ۴ محصول افزایشی و نرخ ۱۳ محصول دیگر با افت نرخ اعلام شد. طی هفته گذشته قیمت بخش قابل‌توجهی از محصولات پلیمری و شیمیایی کشور فوب خلیج‌فارس افت محدودی داشت.

تقاضای چین برای محصولات پتروشیمی پس از بازگشایی اقتصاد این کشور افزایش یافته؛ اما افت تقاضا در سال گذشته باعث شده است تا موجودی انبار‌ها از این محصولات نسبت به سال گذشته بسیار بیشتر باشد و به این ترتیب بهبود جزئی تقاضای فعلی نتواند به رونق بازار‌های این محصولات فوب خلیج فارس منجر شود. با این حال پیش‌بینی کاهش عرضه مواد اولیه پتروشیمی از سوی کشور‌های خاورمیانه به دلیل نزدیکی به عید فطر، باعث می‌شود تا احتمال رشد قیمت در هفته‌های بعد مطرح باشد.

قیمت جهانی؛ حامی رشد نرخ

قیمت فروش نفتا به عنوان محصولی که از آن به عنوان خوراک بسیاری از واحد‌های پتروشیمی استفاده می‌شود، معیاری برای طیف گسترده‌ای از محصولات پتروشیمی است. این محصول ظرف هفته منتهی به روز جمعه ۱۴ آوریل در مسیر رشد نرخ قدم برداشت و به این ترتیب انتظار می‌رود که قیمت پایه محصولات پلیمری برای عرضه در هفته‌های بعد با سیگنال مثبت افزایش جهانی مواجه باشد.

هر تن نفتا در معاملات آتی مجددا کانال قیمتی ۷۰۰ دلاری را پس گرفت و در روز جمعه ۱۴ آوریل با ثبت بازده هفتگی ۵/ ۱ درصدی با نرخ ۷۰۴ دلار به ازای هر تن به فروش رفت که بیشترین بهای فروش آن ظرف ۴۰ روز اخیر بود. امید به افزایش تقاضا از سوی چین مهم‌ترین دلیل بازگشت بهای نفتا به کانال قیمتی ۷۰۰ دلاری در نیمه آوریل بود. در شرایطی که عزم چین برای تقویت اقتصاد خود محرک بهای کامودیتی‌ها از جمله نفتاست، احتمال بروز رکود در اقتصاد‌های اروپایی و ایالات‌متحده می‌تواند زمینه عقبگرد قیمت در این بازار را مهیا کند. در شرایطی هر تن نفتا با نرخ ۷۰۱ دلار در نیمه ماه آوریل معامله شد که این محصول در ۸ مارس سال گذشته به رکورد قیمتی ۱۴ سال خود یعنی هزار و ۱۲۲ دلار رسیده بود. نوسان بهای نفتا در بازار جهانی موید رشد بهای پایه محصولات پتروشیمی در بازار داخل در کوتاه‌مدت است.

منبع: دنیای اقتصاد