معادن لیتیوم قرار است ایران را آباد کند یا ویران؟/ سازمان محیط زیست باید ناظر دقیق بر نحوه استخراج باشد

‌می‌متالز - این روز‌ها رسانه‌های ایران در دو طیف سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا هم صدا باهم از غنی بودن ایران در دارایی کلان معادن لیتیوم می‌گویند و این را قدرت ایران در برابر جهان امروز که به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر و زندگی سبز حرکت کرده است، می‌دانند. حال سوال این است که دارایی عظیم لیتیوم ایران قرار است ایران را آباد کند یا ویران؟

به گزارش می‌متالز، مدتی است بحث استخراج لیتیوم در ایران و قدرتمند شدن ایران در جهان با دارا بودن معادن لیتیوم در اخبار انرژی و اقتصاد کشور مطرح شده است. طیف‌های سیاسی ایران نیز در این مبحث با هم یک صدا شده اند و هر دو طیف پز دارا بودن ایران در داشتن معادن لیتیوم را در اخبار و گزارش‌های خود مطرح می‌کنند.

۲۲ خرداد پایگاه خبری جماران با منبع قرار دادن یک روزنامه چاپ انگلیس اینگونه نوشت: " «لیتیوم» سلاح جدید ایران، آمریکا و «اسرائیل» را نگران کرده؛ آن را خطرناکتر از برنامه هسته‌ای و موشک‌های مافوق صوت «فتاح» و «خیبر» می‌دانند. بعید نیست ایران اوپکی برای لیتیوم تاسیس کند!

اگر برنامه اتمی و موشکی ایران اسرائیل و حامی‌اش جهان غرب را نگران می‌کند؛ بنابراین اعلام کشف یک معدن لیتیوم حاوی ۸.۶ میلیون تن لیتیوم خام که دومین معدن بزرگ جهان بعد از شیلی محسوب می‌شود و در غرب شهر همدان قرار دارد و ده درصد ذخایر جهان را در خود جای داده است؛ باعث می‌شود ایران بازیگر اصلی در مهم‌ترین صنایع جهانی در آینده تبدیل شود؛ زیرا این ماده یعنی لیتیوم در صنایع خودرو‌های برقی، باطری ها، دستگاه کامپیوتر، تلفن‌های همراه و پنل‌های خورشیدی تولیدکننده انرژی و ... استفاده می‌شود. "

لیتیوم قرار است روزگار ایران را سبز کند یا سیاه؟

معادن لیتیوم در ایران در استان‌های همدان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کرمان، فارس و یزد وجود دارد. به طور کلی، ایران با داشتن ۳۳ درصد از ذخایر جهان، بزرگترین صاحب رزرو لیتیوم در جهان است. اما به دلیل عدم توسعه صنعتی و فن‌آوری، بهره‌برداری از این معادن به میزان قابل توجهی انجام نشده است.

لیتیوم به عنوان یک فلز خاکی با اهمیت بالا، در صنایع مختلف استفاده می‌شود. برخی از کاربرد‌های لیتیوم عبارتند از:

صنایع باتری: لیتیوم به عنوان یکی از اصلی‌ترین مواد استفاده شده در تولید باتری‌های قابل شارژ و غیر قابل شارژ است. باتری‌های لیتیوم، به دلیل وزن سبک، ظرفیت بالا، عمر طولانی و قابلیت شارژ سریع، در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، هواپیماسازی، الکترونیک و ابزار دقیق استفاده می‌شوند.
صنایع شیمیایی: لیتیوم به عنوان یک کاتالیست در تولید پلاستیک‌های پلی‌استر، پلاستیک‌های نایلون و رزین‌های سینتتیک استفاده می‌شود.
صنایع داروسازی: لیتیوم به عنوان یک درمان برای بیماری‌های روانی مانند افسردگی و بیماری دو قطبی استفاده می‌شود.
صنایع هسته‌ای: لیتیوم به عنوان یک ماده خنثی کننده در تولید انرژی هسته‌ای استفاده می‌شود.
صنایع فضایی: لیتیوم به عنوان یک ماده سوختی در موتور‌های جت فضایی استفاده می‌شود.

سازمان محیط زیست باید ناظر دقیق استخراج لیتیوم در ایران باشد

این موارد نشان می‌دهد که داشتن معادن عظیم لیتیوم می‌تواند ایران را ثروتمند کند البته اگر نقش ایران تنها استخراج لیتیوم و صادرات نباشد. زیرا اگر فقط استخراج داشته باشیم و در بهسازی کشور از آن بهره نبریم. ایران ویرانه می‌شود تا لیتیوم استخراج شود و با صادرات آن، کشور‌های دیگر آباد شوند. زیرا استخراج لیتیوم ممکن است باعث آسیب به محیط زیست شود. برای استخراج لیتیوم، معادن باید حفاری و از بین برده شوند، که ممکن است باعث تخریب منابع آبی، خشکسالی و کاهش کیفیت هوا شود. علاوه بر این، پسماند‌های معدنی و شیمیایی که در فرآیند استخراج لیتیوم تولید می‌شوند، ممکن است باعث آلودگی خاک و آب شوند. به همین دلیل، لازم است که فرآیند استخراج لیتیوم با روش‌های پایدار و محافظت از محیط زیست انجام شود؛ که این موارد تاکید دارد که سازمان محیط زیست کشور باید ناظر دقیقی بر نحوه استخراج لیتیوم در ایران باشد.

حرکت جهان به سمت انرژی تجدیدپذیر و برگ برنده ایران با داشتن لیتیوم

جهان به سمت تغییر سبک انرژی حرکت کرده است در این میان لیتیوم یکی از فلزاتی است که می‌تواند در سرعت بخشیدن به این تغییر انرژی به جهان کمک کند، زیرا اولا باتری‌های لیتیوم-یون به عنوان منبع انرژی برای دستگاه‌های الکترونیکی، خودرو‌های الکتریکی و سامانه‌های ذخیره انرژی در شبکه‌های برق قابل استفاده است و از سوی دیگر لیتیوم در سلول‌های خورشیدی به عنوان یک عامل پایدار کننده استفاده می‌شود. لیتیوم به عنوان منبع انرژی برای خودرو‌های الکتریکی نیز محسوب می‌شود. این عنصر کمیاب به عنوان یک منبع ذخیره انرژی در سامانه‌های ذخیره انرژی نیز قابل استفاده است.

ایران شاید توان تولید فرآورده‌های نفتی را نداشته باشد، ولی توانایی بهره بردن از لیتیوم را دارد. اگر فقط در بخش استخراج بخواهد از این ثروت مهم استفاده کند این گنج تنها ویرانی اش برای ایران می‌ماند، ولی اگر در ابتدا با بهره بردن از میزان دارایی لیتیوم ایران را به سمت استفاده از انرژی خورشیدی به طور گسترده و رسیدن به انرژی‌های تجدید پذیر که هوا و خاک و اقتصاد ایران را رونق می‌بخشد، ببرد می‌تواند منجر به توسعه اقتصادی شود، ولی در شرایط برعکس، اگر فقط استخراج و صادرات باشد نه تنها هیچ سودی برای مردم ایران ندارد که باعث ویرانی بیشتر آب و خاک و هوا و اقتصاد آن‌ها خواهد شد. پس در کنار پز دادن در مورد میزان معادن لیتیوم در ایران به جهان باید همزمان مراکز تولید فرآورده‌های لیتیوم نیز در ایران شکل بگیرد که هم ایجاد اشتغال است و هم در آن شرایط می‌توان گفت که لیتیوم می‌تواند به قدرتمند شدن ایران بیانجامد.