بازرگانان و توفان صنعتی

به گزارش می‌متالز، این فعالیت‌ها به‌ویژه برای دولتی که از بی توجهی دولت‌های قبل به بازار‌های دیگر داد‌سخن می‌دهد، حاوی نکاتی است و شاید بتوان توجه دولت را به دولت‌های قبل‌تر نیز جلب کرد. آبان۱۳۴۶ روسای اتاق‌های بازرگانی کشور‌های اسلامی برای شرکت در مراسم گشایش نمایشگاه صنعتی تهران به ایران آمدند. در آذر۱۳۴۶ هیات اقتصادی ایتالیایی به مذاکره با اتاق بازرگانی برای سرمایه‌گذاری و مشارکت در امور پتروشیمی، فولاد، صنایع کوچک تا تولید آب‌معدنی و توریسم پرداخت. اما آفریقا، سرزمین مغفول؛ در بهمن سال‌۱۳۴۶ هیات بازرگانی ایران طی اقامتی ۳۰‌روزه از حبشه، کنیا، تانزانیا، آفریقای‌جنوبی، لیبی و نیجریه بازدید و با مقامات تجاری آن کشور‌ها برای گسترش تجارت مذاکره کرد و گویی آفریقا در ایران چندان مغفول نیز نبوده‌است. باز در بهمن ۱۳۴۶ هیات اقتصادی تایوانی به ایران آمد و قرار شد توتون بخرد و به‌جای آن به ایران مواد اولیه تولید آلومینیوم را عرضه کند. امروز اگر به سخنان فعالان بخش آلومینیوم گوش کرده باشید، متوجه مشکلات کمرشکنی که برای تامین این مواد وجود دارد، خواهید شد. مرداد ۱۳۴۷ هیات بازرگانی کره‌جنوبی با نمایندگان اتاق بازرگانی ایران دیدار کرد و وعده شد که معاملات پایاپای انجام گیرد. به هرچه می‌شد فروخت توجه می‌شد، از کشمش و سیب زمینی تا فولاد و آلومینیوم و آبگرمکن و بخاری.

به مسائل کلان و زیرساختی نیز بی توجهی نشد. اتاق طرح برآورد میزان چوب موجود در جنگل‌های ایران را ارائه کرد.

بنا شد تحت هدایت اتاق صنایع و معادن، یک مرکز رهبری نیرو‌های انسانی به‌وجود آید. فروردین ۱۳۴۷ هیات کشتیرانی ایران برای نخستین‌بار در کنفرانس اروپایی کشتیرانی در ایتالیا شرکت کرد؛ ریاست هیات با رئیس اتاق تهران بود و شرکت کشتیرانی آریا نماینده ایران. در این کنفرانس طرف ایرانی اعلام کرد به وضعیت کنونی که حمل‌ونقل در خلیج‌فارس در انحصار کشتیرانی اروپایی است تن نخواهد داد و حق ایران برای حمل دریایی کالا‌های خود با کشتی دلخواه محفوظ است. رئیس هیات بازاریابی اتاق به سفر مالزی و تایلند و پاکستان و لبنان رفت و در برگشت پیشنهاد ایجاد یک شرکت بازاریابی صادرات که هرکدام از شرکت‌های اتاق یک درصد از سرمایه ثبتی خود را از سهام این شرکت خریداری کند، ارائه داد. در حاشیه کنفرانس چهارم اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور بازار مکاره‌ای برای جذب بازرگانان و سیاحان کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس ترتیب دادند و بسیاری امور از این دست. آخرین هدف نقل این مطالب نیز اسطوره‌سازی بی مورد و نوستالژی‌پروری نیست. هرچند هر روایتی از هر واقعه ای، به دلیل حذف خط فاصله ها، کپسوله‌کردن زمان وقوع اتفاقات و حذف آزمون و خطا‌ها و شکست‌ها تاحدی فانتزی است و این جذابیت روایت واقعیت در مقایسه با خود واقعیت است؛ اما نخست اینکه در برهه‌هایی از زمان‌بر حسب تصادف و جمع‌شدن عوامل مناسب، حقیقتا اتفاقات خارق عادت و اسطوره‌ای رخ می‌دهد. رشد حیرت انگیز صنعت و تجارت ایران در این دوره که با کوشایی افرادی شکل‌گرفت که هنگام خواندن وقایع، کمتر شکی در میهن‌دوستی و انجام خالصانه وظایف از سوی آن‌ها به‌نظر می‌آید از این نمونه است؛ افرادی که گرد کاراکتر علینقی عالیخانی جمع شده‌بودند. ایران یکی از بالاترین رشد‌های اقتصادی تاریخ خود، نه فقط به‌واسطه فروش نفت، بلکه در بخش صنعت و خدمات را تجربه کرد، هرچند در طول زمان منجر به ثبات و تداوم نشد و کل سازه سیاسی ایران فروریخت، بااین‌حال رجوع به این تجربیات گذشته برای نشان‌دادن امکان، حتی امکان حداقلی وقوع دوباره آن در همین سرزمین و به‌دست همین آدم‌های دوروبر است که ما باشیم. اینجا در آستانه تشکیل اتاق بازرگانی، صنایع و معادن قرار داریم. بحث درباره آن به یادداشت دیگری موکول می‌شود، اما با پریدن از روی وقایع در قانون اتاق بازرگانی، صنایع و معادن، فصل سوم، ماده‌سوم عبارتی چشم آدم را می‌گیرد: ارکان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و شعب آن عبارتند از:

الف) هیات‌نمایندگان، ب) هیات‌رئیسه و تمام.

منبع: دنیای اقتصاد