نقشه راه فولاد خوزستان در حوزه فناوری

به گزارش می‌متالز، این مطلب را «مهران خرم‌نیا» معاون فناوری فولاد خوزستان در نشستی در حاشیه بیستمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌متافو عنوان و اظهار کرد: در حوزه فناوری وظیفه ما مراقبت از چرخه‌های عمر است که با توجه به تحریم‌ها این وظیفه معقوله‌ای بسیار سخت است.

خرم‌نیا با اشاره به نقشه راه فولاد خوزستان عنوان کرد: در طرح فولاد خوزستان، برقراری توازن در شرکت در نظر گرفته شده و بر اساس آن پروژه‌های توسعه‌ای تعریف شده‌اند که ما در گام سوم نقشه راه هستیم. با توجه به این موضوع که شرکت فولاد خوزستان از قدمت بالایی در کشور برخوردار است، ضروری به نظر می‌رسد که بخشی از تجهیزات و فناوری این فولادسازی به‌روز شود. با توجه به چرخه عمر، فناوری یک روزی متولد، به کار گرفته شده و در نهایت دچار مرگ می‌شود. در صنایع الکترونیک ممکن است مرگ یک فناوری طی ۶ ماه اتفاق بیفتد، اما در صنعت فولاد به دلیل ماهیت این صنعت، چرخه عمر فناوری طولانی است و عمر برخی از فناوری‌ها از ۵۰ تا ۱۰۰ سال و حتی به ۱۵۰ سال می‌رسد.

وی در ادامه با اشاره به پروژه زمزم۳ فولاد خوزستان بیان کرد: زمزم۳ در واحد اچ‌وای‌ال HYL فولاد خوزستان اجرا می‌شود که این واحد با مصارف انرژی بسیار بالا و بهره‌وری بسیار پایین بود. این فناوری در زمان خود شناسایی شد که هم‌اکنون به مرگ خود رسیده بود و ما فناوری میدرکس را جایگزین آن کردیم که در بهمن‌ماه تولید عملیاتی آن آغاز می‌شود.

طرح به‌روزرسانی فناوری فولاد خوزستان

معاون فناوری فولاد خوزستان ادامه داد: در گام سوم مسیر توسعه، طرح به‌روزرسانی فناوری فولاد خوزستان را در دست اقدام داریم که شامل به‌روزرسانی کوره‌های قوس الکتریکی است که این کوره‌ها جزو قدیمی‌ترین کوره‌های کشور هستند. همچنین ماشین‌های ریخته‌گری را به‌روز خواهیم کرد این طرح شامل چندین زیرپروژه است که به ۵۰۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری نیاز دارد که در یک بازه زمانی ۸ ساله برنامه‌ریزی شده است، چراکه باید به گونه‌ای اجرا شود که میزان تولید فولاد خوزستان دچار خدشه نشود. این طرح اهدافی، چون ارتقای بهره‌وری، کاهش مصارف برق، الکترود و نسوز و کاهش هزینه تمام‌شده دارد؛ انرژی یکی از مواردی است که هزینه‌های تمام‌شده ما را افزایش می‌دهد، برای نمونه هزینه گاز و برق روز به روز در حال افزایش است و اگر بتوانیم میزان الکترود و نسوز را نیز کاهش دهیم، تولیدی رقابت‌پذیرتر خواهیم داشت.

خرم‌نیا با اشاره به گام اول طرح به‌روزرسانی فناوری در فولاد خوزستان عنوان کرد: در این گام، پروژه اسلب عریض در ریخته‌گری آغاز شده، ولی در بخش کوره‌ها از کوره۷ جایگزین آغاز می‌شود و فولاد خوزستانی که ۶ کوره دارد تبدیل به ۴ کوره با فناوری جدید با تولیدی حدود ۴.۸ تا ۵ میلیون تن می‌شود. البته با تولید فولاد شادگان به ظرفیت ۷ میلیون تن می‌رسد. یک طرح ۱۳.۶ میلیون تنی داریم که البته از ظرفیت ۷ میلیون تن تا ۱۳.۶ میلیون تن، موضوع توسعه را در برنامه‌های خود نداریم و موضوع تملک و سرمایه‌گذاری است. موضوعات دیگر در این طرح، بهبود محیط کار و بهداشت صنعتی و بهبود شرایط زیست‌محیطی است.

۱۰۰ میلیارد تومان، هزینه طرح‌های تحقیقاتی فولاد خوزستان

وی ادامه داد: موضوع دیگر ما تحقیقات است که در این راستا به میزان ۱۰۰ میلیارد تومان، طرح‌های تحقیقاتی ما در حال اجراست. در این زمینه هم با مراکز دانشگاهی و هم با شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه کاهش مصارف انرژی و کاهش مصرف آب و ارتقای بهره‌وری، کنترل آلودگی و ... در تعامل هستیم. در پروژه‌های خرد تحقیقاتی، یکی از محور‌هایی که همواره در دستورکار ما قرار داشته، بحث زیست‌محیطی است و کاهش مصرف انرژی است که در این راستا دو پروژه شاخص انجام داده‌ایم. یکی دستگاه اندازه‌گیری آهن کل است که در دنیا نمونه ندارد که ما آن را ثبت اختراع کرده‌ایم و فاز تجاری‌سازی برای ارائه شرکت‌های همکار در حال اجراست. این پروژه برای نخستین‌بار است که در دنیا انجام شده و بابت این پروژه جوایزی نیز دریافت کرده‌ایم. زمانی که آهن کل اسفنجی را اندازه‌گیری می‌کنیم با یک روش شیمیایی زمانبر انجام می‌گیرد که بین ۶ تا ۸ ساعت زمان می‌برد که ما با کمک دستگاهی که با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان ثبت اختراع کرده‌ایم آهن کل اسفنجی را در زمان کمتری اندازه‌گیری می‌کنیم که این دستگاه برای سایر شرکت‌ها در کشور که بیشتر آن‌ها تولید آهن اسفنجی دارند، مناسب است. این دستگاه بر مبنای میدان مغناطیسی طراحی شده که زیر نیم ساعت از مرحله آماده‌سازی نمونه تا سنجش را انجام می‌دهد. نمایشگاه بومی‌سازی سال گذشته این دستگاه معرفی شد و تندیس زرین را به خود اختصاص داد. در کنار این طرح، یک طرح مهم دیگر ما که امسال آن را با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان انجام دادیم، طرح، تصفیه گاز‌های سولفیدی در محیط‌های بسته است که این دستگاه پیش از این در انحصار شرکت‌های آمریکایی و کشور‌های اروپایی بوده که دانش فنی آن را به ما نمی‌دادند که برای ما بسیار مورد نیاز ما بود. فناوری این دستگاه که چندان بزرگ نیست، بسیار پیچیده است که گاز‌های سولفیدی را جذب می‌کند و از فناوری نانو نیز در این دستگاه بهره گرفته‌ایم. این دستگاه تصفیه هوای محیط بسته را به خوبی انجام می‌دهد و با قیمت بسیار پایینی تولید شده و در مرحله تجاری‌سازی قرار دارد و در صنایع فولاد و پتروشیمی قابل عرضه است که یک‌چهارم نمونه خارجی قیمت دارد.

بومی‌سازی در فناوری و تجهیزات

معاون فناوری فولاد خوزستان با اشاره به موضوع بومی‌سازی خاطرنشان کرد: در بحث بومی‌سازی دو مقوله داریم، یکی بومی‌سازی فناوری و دیگری بومی‌سازی قطعات و تجهیزات است که فولاد خوزستان در هر دو مقوله از بالادست تا پایین‌دست پیش‌قدم بوده است. در حوزه بومی‌سازی قطعات و تجهیزات ۶هزار و ۳۴۰ قطعه بین سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ را بومی کرده‌ایم که حدود هزار و ۱۰۰ میلیارد ریال صرفه‌جویی ریالی و ۳۶ میلیون یورو صرفه‌جویی ارزی آن بوده است. اگر این صرفه‌جویی‌ها انجام نمی‌شد بدون شک ما در شرایط تحریمی دچار توقف تولید می‌شدیم. کوره و قطعات کوره قوس در فولاد خوزستان بومی‌سازی شده است. در زمینه اتوماسیون صنعتی هم نرم‌افزار و هم سخت‌افزار نیز فعالیت‌های انجام داده‌ایم. امیدواریم در زمینه حلقه‌های مفقوده مانند الکترود گرافیتی که با مشکل روبرو هستیم، کار‌های اساسی انجام شود، البته در زمینه کک که ماده اساسی الکترود گرافیتی است کار‌هایی انجام شده و در ایمیدرو یک واحد الکترود گرافیتی در اردکان یزد در دست اقدام است که شرکت‌های فولادی نیز در این طرح مشارکت کردند.

۲۵ تا ۳۰ درصد وابستگی خارجی

خرم‌نیا در ادامه افزود: بین ۶۰ تا ۷۰ درصد نیازمند واردات قطعات و تجهیزات خارجی نیستیم. در زمینه قطعات و تجهیزات بین ۲۵ تا ۳۰ درصد وابستگی وجود دارد که امیدواریم با تلاش‌هایی که در مجموعه‌های مختلف انجام می‌گیرد این وابستگی نیز از بین برود.

گزارش از پایگاه خبری فلزات خاورمیانه (می متالز)