به گزارش میمتالز، شرکت مس سونگون آذربایجان "شمسا"، به عنوان بزرگترین شرکت معدنی شمال غرب، بیش از یک میلیون و ۹۶۰ هزار میلیارد ریال طرحهای توسعهای برای آن تعریف شده است و در راستای اجرای این طرح ها، حواشیهای زیادی هم داشته که یکی از مهمترین این موارد، الزامات زیست محیطی است.
با توجه به گستردگی وسعت فعالیت این شرکت و قرارگرفتن معادن مس در اراضی روستایی و اطراف روستاها، رعایت الزامات زیست محیطی و جلوگیری از نشت پسابهای صنعتی در طبیعت و همچنین حفظ طبیعت منطقه، واجبتر از همه طرحها و در واقع پیش نیاز اجرای طرحهای توسعهای در معادن این شرکت است.
همانطور که گفته شد فعالیت هر واحد صنعتی و معدنی، اثراتی بر طبیعت بجا میگذارد که میزان آن با توجه به بزرگی و کوچکی و نوع فعالیت آنها کم و زیاد بوده و نیاز است در حین و پس از انجام فعالیتهای معدنی و صنعتی، موارد زیست محیطی به طور کامل رعایت شود و هم رو و هم زیر زمین به وضعیت قبلی بازگردد.
مسوولان شرکت مس سونگون مدعی هستند که تمامی الزامات زیست محیطی در این شرکت از مرحله اکتشاف گرفته تا بهره برداری از معدن، به طور کامل رعایت میشود و این شرکت، میزان اثرگذاری خود در محیط زیست را به حداقل ممکن و در مواردی به پایینتر از حد استاندارد کاهش داده است.
هرچند مردم و فعالان زیست محیطی نظری غیر از این دارند و معتقدند که قطع درختان و تخریب طبیعت و همچنین آلوده شدن برخی منابع آبی از جمله آبهای سطحی و روان، ناشی از فعالیتهای گسترده این شرکت بوده و آنها دوست دارند اقدامات شرکت در این راستا، قابل لمس باشد و قبل از قطع درختان، درختان جدیدی کاشته شوند و پس از بهره برداری از معدن، تخریبهای صورت گرفته ترمیم شود.
مدیر بهداشت، ایمنی و محیط زیست شرکت مس سونگون آذربایجان با بیان اینکه فعالیت هر صنعتی اثراتی به دنبال دارد و فعالیتهای این بخش در راستای کاهش این اثرات است، گفت: فعالیت شرکت در این زمینه شفاف بوده و چیزی برای مخفی کاری نداریم و نمیتوانیم مخفی کنیم زیرا، تمام فعالیتهای ما منوط به رعایت الزامات زیست محیطی است و خود مردم نیز ناظر فعالیتهای ما هستند.
محبوب علیلو ادامه داد: خودمان به دنبال کشف مشکلات زیست محیطی در محدوده و پیرامون مجتمع هستیم و اقدامات لازم برای بروز این نوع مشکلات با جدیت تمام از سوی این واحد انجام شده و با کوچکترین اتفاق، اقدامات لازم را انجام میدهیم تا میزان اثرات نشتیهای احتمالی و هر اتفاق دیگر را به حداقل برسانیم.
وی به سد باطله این مجتمع اشاره کرد و گفت: این سد به صورت کاملا ایزوله بوده و برای ۳۰ سال آینده طراحی شده و در آن از عایقهای ضخیم برای جلوگیری از هرگونه نشت استفاده شده و در واقع نشتی در این سد به صفر رسیده است.
وی در مورد یک مورد نشتی از این سد در گذشته اظهار کرد: این نشتی از سد نبوده بلکه از لوله انتقال این سد و به اندازه مسیر انتقال بوده که بلافاصله آهک زنی شد به رغم اینکه نیاز نبود، زیرا میزان اسید سولفوریک موجود در این سد کمتر از ۲ درصد است.
علیلو مدعی شد که پروژه تولید مس از طریق هیپ لیچینگ، دوستدار محیط زیست بوده و در واقع با این روش، از هدر رفت منابع در معدن مس سونگون جلوگیری شد.
وی افزود: این شرکت و طرحهای آن به صورت ۲۴ ساعته از سوی ارگانهای ناظر بازرسی و رصد میشود و محیط زیست، منایع طبیعی، آب منطقهای و رسانهها فعالیتهای این شرکت را پایش میکنند ضمن اینکه خود ما نیز برای گرفتن تسهیلات و اجرای طرحهای توسعه ای، ملزم به رعایت موارد متعدد از جمله زیست محیطی هستیم.
علیلو ادامه داد: مس سونگون علاوه بر محدوده خود، نسبت به حفاظت محیط زیست در منطقه نیز حساس است و با امکانات و تجهیزات ۱۰ هزار میلیارد ریالی که خریداری شده در هر لحظه، آماده مداخله در بحرانهای زیست محیطی و آتش سوزی جنگل هاست.
رئیس واحد محیط زیست مجتمع مس سونگون هم گفت: پایش و مونیتورینگ فعالیتهای شرکت به صورت منظم و دائمی انجام میشود و شرکت ملزم به رعایت تمامی موارد زیست محیطی است.
نادر مظاهری با بیان اینکه هر فعالیت معدنی و صنعتی منجر به تولید پسماند و پساب میشود، افزود: ارزیابی زیست محیطی این شرکت از ۲۰ سال قبل از سوی یک شرکت انگلیسی انجام شده و هر طرح توسعهای در این شرکت با مجوز انجام میشود.
وی ادامه داد: به رغم اینکه توپوگرافی منطقه خشن است و رعایت الزامات زیست محیطی انرژی بیشتر میبرد، با این حال، تمامی این موارد به صورت نکته به نکته رعایت میشود.
وی به طرح تفکیک از مبداء پسماند در این شرکت به عنوان یکی از طرحهای در راستای حفاظت محیط زیست اشاره کرد و گفت: هرچند پسماندهای شرکت خطرناک نبوده و همان خاک است با انجام برخی اقدامات، این خاکها بدون اینکه خطری به طبیعت داشته باشد به طبیعت بازگردانده میشود.
مظاهری در مورد سد باطله شرکت اظهار کرد: این سد پس از مطالعات فراوان از سوی یک شرکت خارجی ساخته شده است و از طریق این سد ۹۷ درصد آب مصرفی در معدن بازچرخانی میشود که در راستای رعایت موارد زیست محیطی به شمار میرود.
مدیرعامل شرکت مس سونگون آذربایجان نیز با تشریح اقدامات زیست محیطی این شرکت در طول ۱۹ ماه گذشته از مسوولیتش اظهار کرد: طرحهای جنگل کاری و اطفای حریق این شرکت بر زمین مانده بود که با انجام مناقصه انجام شده، در پیرامون محدوده شرکت، ۴۰۰ هکتار جنگل کاری با ۳۰۰ میلیارد ریال اجرا خواهد شد.
معبود عباس زاده ادامه داد: همچنین جاده سبز مس در حاشیه مسیر خواجه تا ورزقان به طول ۵۰ کیلومتر و چند تفرجگاه نیز اجرا خواهد شد و اگر منابع طبیعی همکاری کند حاضریم در قبال درختانی که در محدود معدن قطع میشوند در جاهای دیگر درختکاری کنیم.
وی افزود: ایجاد پایگاههای اطفای حریق نیز در دست مطالعه است که با عملیاتی شدن آن، جنگلهای استان که در معرض خطر آتش سوزی هستند، حفط خواهند شد و مدت زمان مداخله در اطفا کاهش مییابد.
عباس زاده به دیگر اقدامات این شرکت در استای حفاظت محیط زیست اشاره کرد و گفت: برق مورد نیاز شرکت مس آذربایجان حدود ۴۰۰ مگاوات است که ۲۵۰ مگاوات آن از طریق نیروگاه خورشیدی این شرکت با ۲۱۰ میلیون یورو سرمایه گذاری در هریس تامین خواهد شد.
وی افزود: ۵۰ مگاوات نیز از طریق نیروگاه بادی که کارهای مطالعاتی آن آغاز شده است و ۵۰ مگاوات نیز از طریق نیروگاه گازی تامین خواهد شد.
عباس زاده همچنین گفت: به منظور کاهش میزان اسید در سدهای باطله نیز، ۵۰ میلیون یورو سرمایه گذاری شده است تا میزان اسید به ۵۰ پی پی ام و یک پنجم حد استاندارد کاهش یابد.
توضیحات مسوولان این شرکت حاکی از آن است که میزان تخریب و آلودگی محیط زیست مس سونگون آذربایجان در کمترین حد ممکن بوده و این شرکت تمامی موارد زیست محیطی و حتی بیشتر را رعایت و اجرا کرده است، اما به نظر میرسد طرحهای اجرا شده از سوی این شرکت در زمینه حفاظت محیط زیست یا اطلاع رسانی نشده و یا طرحهایی بوده که برای مردم قابل لمس نیست و شاید طرح جنگل کاری ۴۰۰ هکتاری ملموسترین طرح برای مردم در این زمینه باشد.
مجتمع مس سونگون بزرگترین مجموعه معدنی شمال غرب کشور است در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شمال شرق تبریز و ۲۵ کیلومتری شهر ورزقان و در همسایگی جمهوریهای آذربایجان و ارمنستان قرار دارد که با یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تن ذخیره شناسایی شده، بزرگترین معدن مس کشور است.