ماموریت دیرهنگام دامنه نوسان

‌می‌متالز - دیروز، برای سومین مرتبه در سال‌جاری، سازمان بورس و اوراق بهادار دامنه نوسان را در تالار شیشه‌ای با تغییراتی همراه کرد. براساس این تصمیم، سازمان بورس دامنه نوسان سهام را به مثبت و منفی یک‌درصد و دامنه نوسان صندوق‌های سهامی را به مثبت و منفی ۲‌درصد کاهش داد. این اقدام دیرهنگام سازمان، موجی از انتقادات را روانه سازمان بورس کرد که اگر قرار بر اتخاذ تصمیمات این‌چنینی بود، چرا سازمان زودتر این تصمیم را اجرایی نکرده تا از ریزش ۱۱۳‌هزار واحدی شاخص کل که معادل ۵.۳۶‌درصد بود بکاهد.

کاهش دامنه نوسان در دو مقطع قبلی

به گزارش می‌متالز، پیش از این و پس از حمله موشکی و پهپادی ایران به اسرائیل در بیست‌وششم فروردین‌ماه، سازمان بورس برای حمایت از منافع سهامداران و جلوگیری از تاثیرات مخرب رفتار هیجانی بر بورس، دامنه نوسان را به مثبت و منفی ۲‌درصد کاهش داده بود و بعد از فروکش التهابات در اول اردیبهشت، دامنه نوسان به روال سابق بازگشته بود. بعد از سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهان که مجددا کشور را در شرایط بحرانی قرار داد، در اواخر اردیبهشت سازمان بورس برای دومین بار در سال ۱۴۰۳ تصمیم به کاهش دامنه نوسان گرفت و این بار دامنه نوسان سهام به مثبت و منفی ۲‌درصد کاهش پیدا کرد.

چون انتخابات ریاست‌جمهوری در هشتم تیرماه برگزار می‌شد و تا آن زمان تکلیف انتخابات ریاست‌جمهوری مشخص نبود، سیاستگذار این دفعه تصمیم گرفت دامنه نوسان را تا زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در سطح مثبت و منفی ۲‌درصد نگه دارد. این تصمیم با اعتراض فعالان بازار همراه شد و گروهی از تحلیلگران بازار معتقد بودند که سازمان بورس با محدود نگه‌داشتن دامنه، این سیگنال را به فعالان بازار سهام مخابره می‌کند که بازار سهام در وضعیت بحرانی و اضطراری قرار دارد. به هر روی سازمان روی این تصمیم خود ابرام و پافشاری کرد و تا ششم تیرماه بازار با این وضعیت معاملات خود را پیگیری کرد. از روز شنبه نهم تیرماه، دامنه نوسان در کلیه بازار‌ها به‌استثنای بازار پایه فرابورس به مثبت و منفی ۶‌درصد افزایش پیدا کرد.

اقدامات سنجیده سازمان در بهار امسال

سیاست محدودکردن دامنه نوسان در مواقع اضطراری، حامیان و منتقدان خاص خود را دارد. برای مثال در جریان معاملات چهار روزی که اواخر فروردین سال‌جاری با سیاست دامنه محدود پیگیری شد، شاخص کل دو روز مثبت و دو روز منفی را تجربه کرد و دامنه افت شاخص کل از ۰.۵‌درصد تجاوز نکرد و بعد از مرتفع شدن سایه ریسک، بازار در مدار صعودی قرار گرفت؛ بنابراین سازمان بورس در آن مقطع با اقدامی سنجیده و حسابگرانه توانست از منافع سهامداران مراقبت به عمل آورد. مجددا بعد از کاهش دامنه نوسان در مقطع دوم در اواخر اردیبهشت، به‌رغم قرارگرفتن سهام در محدوده صف فروش، از شدت التهابات کاسته شد و بازار به صورت هیجانی گرفتار ریزش نشد؛ بنابراین می‌توان به سازمان بورس در زمینه کنترل هیجانات بازار و حمایت از منافع سهامداران در بهار امسال نمره قبولی داد و سازمان را بابت این دو اقدام حسابگرانه تحسین کرد.

مردودی سازمان در نوبت سوم

البته به عقیده برخی کارشناسان، تداوم دامنه نوسان محدود تا زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری امری اشتباه تلقی می‌شود و این موضوع به تعمیق رکود در تالار شیشه‌ای منجر شد. اما سازمان در نوبت سوم در سال‌جاری برخلاف دو دفعه قبلی مردود شد و نتوانست بازار را در زمان مناسب با کنترل هیجانات مواجه سازد. از اوایل صبح روز چهارشنبه هفته قبل، خبر ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران مخابره شد و مشخص بود که با انتشار این خبر، مجددا وضعیت تالار شیشه‌ای به سمت معاملات هیجانی پیش خواهد رفت و بازار گرفتار صفوف فروش گسترده خواهد شد؛ بنابراین ضروری بود که سازمان قبل از شروع معاملات روز چهارشنبه تشکیل جلسه داده و مانند دو دفعه قبل، دامنه نوسان را با تغییراتی همراه سازد که این مهم نه‌تن‌ها در روز چهارشنبه محقق نشد، بلکه انفعال سازمان سبب شد تا معاملات روز شنبه نیز با همان دامنه نوسان ۶ درصدی پیگیری و بخش قابل توجهی از سرمایه سهامداران در این دو روز با نابودی همراه شود. اقدام سازمان در خصوص کاهش دامنه نوسان بعد از ریزش فجیع در دو روز معاملاتی مذکور، به‌مثابه نوشداروی پس از مرگ بورس بود و این تفکر را به اذهان متبادر می‌سازد که ای‌کاش اقدامات این‌چنینی، مانند روال سابق، زودتر اتخاذ شود و قبل از اینکه سهامداران در منجلاب زیان غرق شوند، جلوی ریزش بیشتر قیمت‌ها گرفته شود.

ماموریت دیرهنگام دامنه نوسان