بلوغ بازار ارز در مواجهه با شوک‌های سیاسی/ کارشناسان آینده بازار را چگونه پیش‌بینی می‌کنند؟

به گزارش می‌متالز، پس از شهادت اسماعیل هنیه؛ رهبر سیاسی حماس در تهران توسط رژیم صهیونیستی، با اینکه ابعاد چنین اقدام جنایتکارانه‌ای بسیار بزرگ بشمار می‌رود و بی‌شک پاسخ ایران به چنین گستاخی از سوی رژیم منحوس صهیونیستی محکم و قاطع خواهد بود، اما بازار ارز تنها با نوسانات محدودی مواجه شده که نشان‌دهنده بلوغ بازار در مواجهه با شوک‌های سیاسی متعددی است که از سال گذشته تجربه کرد و از آن سربلند بیرون آمد.

یکی از مهمترین عوامل تغییر رفتار بازار ارز در شرایط تنش‌های سیاسی، تمرکز بانک مرکزی بر مدیریت انتظارات است؛ گفتمان جدیدی که پس از اعلام سیاست تثبیت اقتصادی و طی یکسال و نیم گذشته در فضای سیاستگذاری پولی و ارزی کشور مطرح شده است.

بانک مرکزی در یکسال و نیم گذشته باوجود اتفاقات سیاسی منفی متعدد داخلی و خارجی با اجرای سیاست‌های متناسب با شرایط مختلف و استفاده از ابزار‌های گوناگون توانسته حکمرانی ارزی را تقویت و آرامش بازار ارز را به خوبی حفظ کند.

حفظ ثبات بازار ارز در شرایط بی‌ثباتی سیاسی منجر به تغییر رفتار بازار در زمان تنش‌ها شده، به گونه‌ای که اثر نوسانی ناشی از هر تنش سیاسی پس از مدت کوتاهی تخلیه می‌شود و نرخ‌ها به روند تعادلی بر‌می‌گردند.

در جریان حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق و پاسخ قاطع ایران با عملیات «وعده صادق» نرخ دلار با اینکه با افزایش ناگهانی به بالای ۶۶ هزار تومان نیز رسید، اما پس از مدت کوتاهی به کانال تعادلی ۵۷ هزار تومان بازگشت. این ریزش بازار ارز بسیاری از افرادی را که در زمان اوج هیجانات وارد بازار ارز شده بودند با ضرر سنگینی رو به رو کرد. ضرری که درس بزرگ پرهیز از عجله و طمع را برای این افراد به همراه داشت.

سالیان گذشته پس از هر شوک سیاسی در بازار غیررسمی ارز صف تقاضای کاذب شکل می‌گرفت که منجر به شوک ارزی می‌شد، اما اکنون پس از هر شوک سیاسی در مدت کوتاهی صف خرید به صف فروش تبدیل می‌شود. البته رفتار خریداران و فروشندگان در زمان التهابات با گذشته متفاوت شده است؛ در گذشته مردم عادی با فروش اموال و دارایی خود برای کسب سود بیشتر و یا حفظ ارزش پس انداز به خرید دلار روی می‌آوردند، اما اکنون هم خریداران و هم فروشندگان هیجانی را تنها دلالان تشکیل داده‌اند. دلالانی که با امید دستیابی به سود‌های بادآورده به دنبال فروش دلار با نرخ بالا و خرید دوباره پس از تعدیل قیمت‌ها هستند تا از این طریق نوسان‌گیری کنند. تکرار تجربه تعدیل قیمت‌ها پس از هر نوسان در یکسال و نیم گذشته، بسیاری از افرادی را که قصد حفظ قدرت خرید خود دارند را از بازار دلار و ارز‌های دیگر خارج کرده است.

کارشناسان و فعالان اقتصادی با اشاره به بلوغ شکل گرفته در بازار ارز بیان می‌کنند که تجربه عملیات وعده صادق در رابطه با پاسخ ایران به شهادت اسماعیل هنیه نیز تکرار خواهد شد و بازار ارز پس از پاسخ ایران تنها نوسان اندکی خواهد داشت و پس از مدت کوتاهی به نرخ‌های پائین‌تر کاهش پیدا می‌کند.

نظر افضلی؛ نماینده سابق مجلس و عضو هیأت علمی دانشگاه بیرجند در این زمینه اظهار کرد: در یک سال گذشته، اقتصاد ایران با چالش‌های گوناگونی مواجه شد که می‌توان به شهادت رئیس‌جمهور، بمب‌گذاری تروریستی در کرمان، حمله اسرائیل به سفارت ایران، حمله موشکی ایران به رژیم صهیونیستی، جنگ غزه و تنش‌های ایران و پاکستان اشاره کرد که این التهاب‌ها در هر کشوری رخ می‌داد نرخ ارز را با جهش رو به رو می‌کرد؛ اما در ابن دوره نرخ ارز با وجود همه این التهاب‌ها، کنترل شد.

وی افزود: شهادت اسماعیل هنیه در تهران که به تازگی رخ داد باعث نوسانات اندکی در بازار ارز شد که مانند همین اتفاقات منطقه‌ای که اشاره شد، گذرا و موقت خواهد بود.

به گفته اصغر سام‌زاده، نائب رئیس اتحادیه طلا و جواهر شیراز، نوسان بازار ارز و طلا صرفا بر اساس شوک سیاسی ایجاد شده و علت اقتصادی ندارد؛ بنابراین آثار آن موقتی و گذرا است؛ در نتیجه با آرام شدن شرایط، نرخ ارز به کانال قبلی خود بازمی‌گردد.

غلامرضا شریعتی؛ عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز گفته است: در سایه مدیریت قوی بانک مرکزی و ایجاد شفافیت در بازار ارز و حذف دلالان و کوچک شدن بازار‌های فرعی و همچنین افزایش قابل توجه درآمد‌های نفتی کشور امروز بازار ارز ما و ذخایر ارزی شرایط خوبی را نسبت به سال‌های گذشته تجربه می‌کند. با توجه به تجربیات یک سال گذشته می‌توانیم به قطعیت بگوییم که این افزایش قیمت موقتی بوده و صرفا عده‌ای نوسان‌گیر، مته به خشخاش آن می‌گذارند.

حسن حیدری؛ کارشناس مسائل ارزی نیز در اینباره گفته است: مولفه‌های اقتصادی دچار کمترین تغییری نشده است. سیاست ثبات ارزی و اقتصادی بانک مرکزی همچنان به قوت خود باقی است، بنابراین ابهامات موجود ناشی از مسائل سیاسی و تنش‌های نظامی منطقه‌ای است نه مسائل اقتصادی داخلی. خریداران ارز در شرایطی که بازار مبهم است بعد از فروکش کردن نوسانات سیاسی و نظامی متضرر می‌شوند. بار‌ها ثابت شده با بازگشت آرامش به فضای سیاسی کشور نرخ ارز به رقم‌های پایین برمی گردد.

منبع: شبکه خبری اقتصاد و بانک ایران (ایبنا)