سازمان زمین‏‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور نقش کلیدی در سازماندهی و مدیریت مطالعات میراث زمین‌شناختی کشور دارد

به گزارش می‌متالز، دکتر نازنین بدری، با بیان این‌که شناخت میراث زمین‌‏شناختی هر کشور از مهم‌‏ترین اقدامات برای ثبت تاریخ زمین‏‌شناسی و تکامل آن کشور است، افزود: در راستای استانداردسازی و یکپارچه‌سازی مطالعات ژئوتوریسم و ساماندهی فهرست‌برداری از پدیده‌ها و عوارض با ارزش زمین‌شناختی (ژئوسایت‌ها) در کشور، تهیه نقشه‌های ژئوتوریسم در چهارگوش ۱:۲۵۰، ۰۰۰ از سال ۱۴۰۲ در دستور کار قرار گرفت که با توجه به وظیفه حاکمیتی سازمان زمین‌‏شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور در تهیه اطلاعات پایه زمین‏‌شناختی، محدوده تهیه نقشه‌های سیستماتیک ژئوتوریسم، کل کشور است.

وی تصریح کرد: این پروژه توسط سازمان زمین‌‏شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور با نظارت فنی و زیر نظر اساتید دانشگاه دکتر مهران مقصودی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و دکتر محمدرضا قاسمی عضو هیأت علمی پژوهشکده علوم زمین صورت گرفته است.

بدری در خصوص اهمیت نقشه‌های سیستماتیک کاربردی ژئوتوریسم خاطرنشان کرد: تهیه نقشه‌های پایه پیش نیاز توسعه است و اصولاً برای شروع هر برنامه عمرانی و مدیریتی مرتبط با مکان، نیاز به نقشه وجود دارد و برای توسعه ژئوتوریسم و حفاظت از ارزش‌های میراث زمین‌شناختی یک منطقه نیز وجود نقشه‌های پایه و بویژه نقشه‌های تخصصی زمین گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است.

به گفته مسوول مطالعات ژئوپارک سازمان زمین‏‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور، تهیه نقشه‌های سیستماتیک ژئوتوریسمی می‌تواند در زمینه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد و با توجه به مستندات و بررسی کار‌های انجام شده در جهان، این نقشه به صورت سیستماتیک، ایندکس محور و کاربردی برای اولین بار در ایران و توسط سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور تهیه شده و در هیچ کشوری تهیه نشده است.

وی تاکید کرد: این نقشه‌ها حاوی اطلاعاتی است که نه تنها زمین‌گردشگران می‌توانند از آنها استفاده کنند بلکه این امکان را فراهم می‌کند تا مدیران و برنامه‌ریزان نیز بتوانند از آنها استفاده کنند و زمین‌ گردشگران با استفاده از اطلاعات این نقشه‌ها می‌توانند به موقعیت ژئوسایت‌ها پی برده و زیرساخت‌های موجود در منطقه را بررسی کنند.

بدری ادامه داد: با استفاده از مسیر‌های گردشگری پیشنهاد شده می‌توان بهترین مسیر‌ها را برای دسترسی به تعداد زیادی ژئوسایت شناسایی کرده و برای سفر برنامه‌ریزی کرد و همچنین با توجه به ارائه اطلاعات زمین‌شناسی می‌توان بر دانش خود از زمین‌شناسی منطقه افزود.

به گفته مدیر پژوهش سازمان زمین‌‏شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور، حفاظت از میراث زمین‌شناختی را به عنوان یکی از اصول توسعه ژئوتوریسم عنوان کرد و گفت: این نقشه‌ها که در آنها تهدیدات و خطر تخریب نیز مشخص شده اطلاعات خوبی را در خصوص ژئوسایت‌هایی ارائه می‌کند که در صورت بهره‌برداری به شدت تخریب خواهند شد.

وی ادامه داد: در چنین مواردی مدیران اقدامات حفاظتی را برای چنین سایت‌هایی تشدید کرده و یا بهره‌برداری از آنها را تا بهبود زیر ساخت‌های حفاظتی با تأخیر می‌اندازند و از طرفی ژئوسایت‌هایی که دارای شرایط خوبی بوده و زیرساخت‌های لازم را دارند را می‌توانند معرفی کنند تا مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

بدری، با بیان این‌که بهره‌گیری از امکانات معرفی و تفسیری نوآورانه یکی از راه‌های توسعه گردشگری است، تصریح کرد: این نقشه‌ها می‌توانند به‌عنوان پایه آنها مورد استفاده قرار گیرد و در واقع تهیه این نقشه‌ها اطلاعات لازم را برای کلیه طرح‌های معرفی و تفسیر در منطقه تهیه کرده و راه را برای فعالیت‌های مختلف در عرصه معرفی، تفسیر، حفاظت و اخطار فراهم می‌کند.

مسوول مطالعات ژئوپارک سازمان زمین‏‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور با بیان این‌که نقشه‌های ژئوتوریسمی می‌تواند به‌عنوان داده برای مطالعات و پژوهش‌های کاربردی و بنیادی مورد استفاده دانشجویان و پژوهشگران قرار گیرد، تصریح کرد: شاید برای توسعه ژئوتوریسم در یک عرصه، تهیه نقشه به ابعاد نقشه یک‌دویست‌پنجاه‌هزارم اولین قدم باشد و نیاز است مدیران و برنامه‌ریزان و تصمیم‌سازان از این نقشه‌ها استفاده کرده و برنامه مدیریتی جامعی را برای منطقه تدوین کنند.

شایان ذکر است، بنا به مصوبه هیات محترم وزیران، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور به عنوان مرجع ملی شناسایی، ظرفیت‌سنجی و تعیین ضوابط فنی محدوده و حریم ژئوپارک‌ها در کشور، تهیه نقشه‌های تخصصی اطلاعات پایه ژئوتوریسم برای اولین‌بار با هدف استانداردسازی، سامان‌دهی و ایجاد یکپارچگی داده‌های این حوزه معرفی شده است.

منبع: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور