تداوم رکود کسب‌وکار‌ها در شهریور ۱۴۰۳/ ناترازی انرژی، مشکلات تخصیص ارز و کمبود منابع مالی، ۳ دلیل اصلی رکود اقتصاد برای پنجمین ماه متوالی

به گزارش می‌متالز، بر اساس این گزارش، شاخص مدیران خرید کل اقتصاد در شهریور ۱۴۰۳ معادل ۴۹.۸ محاسبه شده و پس از تعدیل فصلی به ۴۷.۱ رسیده که این موضوع از استمرار در انقباض و رکود فعالیت‌های اقتصادی برای پنجمین ماه متوالی حکایت دارد.

شاخص میزان تولید محصول یا ارائه خدمات

آخرین نظرسنجی‌های مرکز پژوهش‌های اتاق ایران نشان می‌دهد؛ شاخص «میزان تولید محصول یا ارائه خدمات» بعد از تعدیل فصلی ۴۶ به‌دست‌آمده که برای ششمین ماه متوالی کاهشی است و نسبت به مرداد (۴۳.۴) کاهش ملایم‌تری داشته است.

تداوم قطعی برق در کسب‌وکار‌ها

بر اساس این گزارش، در تابستان برای سومین ماه پیاپی، تداوم قطعی برق در کسب‌وکار‌ها باعث شده تا روند کاهشی فعالیت‌ها در شهریورماه ادامه داشته باشد. از سوی دیگر، مشکل تخصیص نیافتن ارز و کمبود منابع مالی در بسیاری از شرکت‌ها به‌خصوص در بخش صنعت همچنان پابرجاست و تأمین مواد اولیه را با مشکل روبه‌رو کرده است.

کاهش شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان

در بخش دیگری از این گزارش آمده است؛ شاخص «میزان سفارش‌های جدید مشتریان» در شهریور، پس از حذف اثر فصلی، معادل ۴۳.۱ برآورد شده و برای پنجمین ماه متوالی از اردیبهشت‌ماه کاهشی است که در مقایسه با ماه قبل با سرعت بیشتری کاهش یافته به‌طوری‌که دومین کم‌ترین مقدار را طی ۲۰ ماه اخیر به ثبت رسانده است.

کمبود نقدینگی، دلیل تداوم کاهش سفارشات

به نظر می‌رسد؛ کمبود نقدینگی در طرف تقاضا به تداوم در کاهش سفارش‌ها منجر شده است. در همین حال تقاضای خارجی نیز همچنان برای پنجمین ماه پیاپی (البته ملایم‌تر نسبت به ماه قبل) کاهش داشته است به‌طوری‌ که شاخص میزان صادرات کالا یا خدمات در شهریورماه عدد ۴۸.۶ را به ثبت رسانده است.

شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده

در عین حال، شاخص «موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده»، پس از حذف اثر فصلی با مقدار ۴۶.۵ در شهریورماه، کم‌ترین مقدار سه‌ماهه را ثبت کرده است. این در حالی است که به دلیل مشکل عدم تخصیص ارز و با توجه به نوسانات قیمتی نهاده‌ها و کمبود نقدینگی شرکت‌ها همچنان با مشکل تأمین نهاده‌های موردنیاز روبه‌رو هستند.

همچنین، «قیمت مواد اولیه یا لوازم خریداری شده»، در شهریورماه ۷۳.۲ ثبت شده است و درحالی‌ که با شدت بیشتری نسبت به ماه گذشته افزایش داشته است، افزایش نرخ تورم قیمت نهاده‌ها بیش‌ترین میزان ۱۱ ماهه از آبان‌ماه را به ثبت رسانده است.

افزایش اندک شاخص میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی

افزون بر این، شاخص «میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی» نیز پس از حذف اثر فصلی مقدار ۵۱.۱ را پس از سه ماه متوالی کاهش، ثبت کرده و در شهریورماه اندکی افزایش داشته است.

وضعیت شاخص میزان فروش کالا‌ها یا خدمات

از سویی دیگر، شاخص «میزان فروش کالا‌ها یا خدمات» در شهریورماه پس از حذف اثر فصلی، مقدار ۴۵.۳ محاسبه شده که کم‌ترین مقدار در تابستان سال جاری بوده و برای پنجمین ماه پیاپی کاهشی است. در همین حال شاخص مذکور طی ۲۳ ماه گذشته دومین کم‌ترین مقدار را به ثبت رسانده است. فروش در شهریورماه با شدت بیشتری در مقایسه با ماه قبل کاهش داشته است. تداوم ضعف در سطح تقاضای داخلی متأثر از کمبود نقدینگی باعث شده تا همچنان فروش شرکت‌ها با رکود همراه باشد.

کاهش شاخص مدیران خرید بخش صنعت برای چهارمین ماه متوالی

طبق داده‌های به‌دست‌آمده از بنگاه‌های بخش صنعت، شاخص مدیران خرید بخش صنعت نیز در شهریور ۱۴۰۳، معادل ۴۹.۲ محاسبه شده که همچنان برای چهارمین ماه متوالی کاهشی است و کمتر از محدوده مرزی ۵۰ قرار دارد؛ البته شدت کاهش اندکی ملایم‌تر از ماه قبل است. پس از تعدیل فصلی، این شاخص برای ماه شهریور معادل ۴۷.۸ برآورد شده است و برای چهارمین ماه متوالی در شرایط رکود است.

بر اساس رفتار گذشته شاخص، انتظار می‌رفت که در شهریور سال جاری همانند سال‌های قبل، شاخص مدیران خرید بخش صنعت بالاتر از ۵۰ باشد، اما به دلیل تداوم قطعی‌های برق طی تابستان امسال که در شهریورماه نیز همچنان ادامه داشته و منجر به تعطیلی بسیاری از خطوط تولید کارخانه‌ها شده‌اند، پس از حذف اثر فصلی شامخ صنعت با افت بیشتری همراه بوده است.

برای مشاهده متن کامل گزارش شامخ اقتصاد کلیک کنید.

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)