اقتصاد دریامحور، فولاد سبز و اقتصاد چرخشی، راه نجات شرکت‌های فولادی ایران

به گزارش می‌متالز، امین ابراهیمی مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان در این همایش اظهار داشت: فولاد خوزستان در یک دهه گذشته بالغ بر ۱۶ میلیون تن صادرات معادل ۷/۵ میلیارد دلار ارزآوری برای کشور داشته است. صنعت فولاد ایران به واسطه منابع اولیه عظیم، نیروی انسانی متخصص و دسترسی به آب‌های آزاد رتبه ۷ از نظر میزان ظرفیت و رتبه ۱۰ در تولید را دارد. سرانه مصرف فولاد در کشور ۲۰۰ کیلوگرم به ازای هر نفر است و این میزان در کشور‌های مختلف دنیا ۲ تا ۵ برابر است. در کشور فاصله ۲ برابری بین نیاز مصرفی و تولید تقاضا داریم.

وی افزود: بعد از پتروشیمی، فولاد سهم قابل توجه ۸ میلیارد دلاری در صادرات غیرنفتی و از سویی سهم ۵ درصدی در تولید ناخالص ملی دارد و پتانسیل رسیدن به ۱۰ میلیارد دلار یعنی سهم ۲۵ درصدی صادرات غیرنفتی وجود دارد. عمده صادرات فولاد از راه دریا و بنادر انجام می‌شود و این موضوع اهمیت جانمایی فولادی‌ها در کنار دریاها، دسترسی به منابع از جمله سنگ آهن و ... را آسان می‌کند. در آینده احساس نیاز به واردات مواد اولیه افزایش می‌یابد و این جانمایی در نزدیکی سواحل به هزینه کمتر تامین مواد اولیه، کمک خواهد کرد. 

ابراهیمی گفت: چین و آمریکا ۲ تولیدکننده عمده فولادی محسوب می‌شوند که در دو کشور تمرکز احداث شرکت‌های فولادی نزدیک آب‌ها و مسیر‌های دریایی است، اما در ایران و برنامه‌های توسعه‌ای پراکندگی صنعت فولادی، کویر محور دیده می‌شود. 

امین ابراهیمی افزود: کاهش هزینه حمل‌ونقل یکی از موضوعاتی است که باید درنظر گرفته شود و باید به سوی مسیر‌های دریایی و کاهش و کم کردن هزینه حمل‌ونقل رفت. یکی از چالش‌های مهم در صنعت فولاد علاوه بر موضوع زیرساخت و حمل‌ونقل، انرژی  است که ۵ تا ۶ میلیارد دلار محدودیت‌های انرژی سالانه به درآمد و ارزش درآمد‌های فولادی ضرر می‌رساند و باید برای رفع آن تلاش کنیم.

وی ادامه داد: اولین و مهم‌ترین چالش اقتصاد و فولاد دریا محور، عدم وجود زیرساخت‌های دریایی است که شرکت‌های فولادی برای تامین مواد و فروش با مشکل مواجه می‌شوند. اما این تنها چالش صنعت فولاد ایران نیست، از جمله چالش‌های دیگر؛ رقابت ناتراز و توسعه پرسرعت کشور‌های همسایه  در مقایسه با ایران است که بازار‌های فروش را محدود می‌کند. چالش‌های انرژی، زیست‌محیطی و تحریم‌ها همگی برای صنعت فولاد تهدید محسوب می‌شوند.

ابراهیمی گفت: اگر بخواهیم به افق تولید ۵۵ میلیون تن در صنعت فولاد برسیم باید زیرساخت‌ها و سایر چالش‌ها را اصلاح کنیم و یکی از چالش‌های پنهان و خاموش برای صنعت فولاد حمل‌ونقل و زیرساخت‌ها و لجستیک است که اکنون نیاز به ۲۵ هزار متر خطوط ریلی داریم و باید سهم ۴۵ میلیون تن از ۲۲۰ میلیون تن را از خطوط ریلی انجام دهیم، اما بستر آن وجود ندارد و با چالش‌ها روبه‌رو هستیم. در صنعت فولاد مهم‌ترین عامل حاشیه سود است که امروز به زیر ۸ درصد رسیده و این امر تهدید برای تصمیم‌سازان و تصمیم گیران صنعت فولاد است، در حالی که فولاد سهم چشم گیر ۱۶ درصدی در بازار سرمایه را دارد، اما تصمیم‌ها و چالش‌ها و قوانین و دستورالعمل‌های خلق‌الساعه در حوزه کسب و کار، ناترازی نرخ ارز نیمایی، اجازه کارت‌های بازرگانی و فروش‌های غیرمستقیم برای این صنعت پیچیدگی ایجاد می‌کند.

ابراهیمی گفت: یکی از بحث‌های مطرح در فولاد حرکت به سوی فولاد سبز است که جاماندگی از این مولفه از دست دادن بازار‌های فولاد را خواهد داشت و اقتصاد چرخشی بحث مهم دیگر در فولاد است. استفاده از پسماند و زایده‌ها در صنعت فولاد کمک کننده و موجب بقا است.

وی در پایان سخنان خود افزود: برنامه توسعه تا سال ۱۴۱۰ در فولاد خوزستان انجام شده و ظرفیت از ۴ میلیون تن به ۶ میلیون تن می‌رسد و به سمت فولاد سبز حرکت خواهیم کرد و این برنامه ریزی نیازمند به‌حداقل رساندن چالش‌هاست. همچنین توسعه و همجواری بیشتر به دریا از دیگر برنامه‌های فولاد خوزستان است. همچنین احداث شهرک خصوصی_صنعتی با محوریت فولاد سبز و اقتصاد چرخشی برای فولاد خوزستان در منطقه تعریف شده است. حرکت به سمت اقتصاد چرخشی و فولاد سبز می‌تواند تولید فولاد را تا ۲۵ درصد افزایش دهد و اختلاف عرضه و تقاضا را برطرف کند و صادرات را افزایش دهد.