خاورمیانه ۲۰۳۰

به گزارش می‌متالز، مهم‌ترین دلیل این تغییر، نیاز فوری به مقابله با تغییرات اقلیمی از طریق کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای است، زیرا سوخت‌های فسیلی مانند زغال‌ سنگ، نفت و گاز طبیعی از عوامل اصلی گرمایش جهانی محسوب می‌شوند. علاوه بر این، انرژی‌های پاک مزایای اقتصادی بلندمدتی دارند که شامل استقلال انرژی، ایجاد اشتغال در صنایع نوظهور و کاهش هزینه‌های درمانی ناشی از آلودگی هوا می‌شود. دولت‌ها و کسب‌وکار‌ها نیز به اهمیت توسعه پایدار برای تأمین امنیت انرژی و افزایش تاب‌آوری در برابر کاهش ذخایر فسیلی و نوسانات بازار‌های انرژی پی برده‌اند. این حرکت جهانی به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر نشان‌دهنده تعهد جمعی به ایجاد سیاره‌ای سالم‌تر و آینده‌ای پایدارتر برای نسل‌های آینده است.

خاورمیانه در آستانه یک تغییر اساسی در تولید انرژی قرار دارد و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ میلادی حدود ۷۵ میلیارد و ۶۳۰ میلیون دلار در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کند. کشور‌های این منطقه اهداف بلندپروازانه‌ای برای کاهش وابستگی تاریخی خود به سوخت‌های فسیلی تعیین کرده‌اند. این گذار انرژی، ناشی از درک این واقعیت است که تنوع‌بخشی به منابع انرژی برای ثبات اقتصادی و پایداری زیست‌محیطی در بلندمدت ضروری است. کشور‌هایی مانند عربستان سعودی، امارات متحده عربی و عمان پیشگام این تحول به شمار می‌آیند و از منابع فراوان انرژی خورشیدی و بادی خود برای توسعه پروژه‌های بزرگ تجدیدپذیر بهره می‌برند. این سرمایه‌گذاری‌ها نه‌تنها با اهداف جهانی کاهش تغییرات اقلیمی همسو است، بلکه جایگاه خاورمیانه را به‌عنوان یکی از بازیگران کلیدی در انقلاب انرژی پاک تثبیت و امنیت انرژی و فرصت‌های نوآوری و رشد را در این بخش تقویت می‌کند.

عربستان سعودی در این مسیر پیشگام است و قصد دارد ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر خود را تا سال ۲۰۳۰ میلادی به ۱۳۰ گیگاوات افزایش دهد؛ درحالی‌که در حال حاضر این میزان کمتر از ۵ گیگاوات است. یکی از مهم‌ترین پروژه‌های این کشور، نیروگاه خورشیدی سدیر با ظرفیت ۱.۵ گیگاوات است که هم‌اکنون عملیاتی شده است. این کشور همچنین هدف‌گذاری کرده که تا سال ۲۰۳۰ میلادی نیمی از انرژی موردنیاز خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند.

امارات متحده عربی با تعهد به کاهش ۱۹ درصدی انتشار گاز‌های گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ و دست‌یابی به انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۵۰ میلادی، سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در زیرساخت‌های انرژی خورشیدی انجام داده است. یکی از مهم‌ترین پروژه‌های این کشور، پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم در دبی است که نماد تعهد منطقه به انرژی‌های تجدیدپذیر محسوب می‌شود. این پارک که در منطقه سیح‌الدحل، در ۵۰ کیلومتری جنوب دبی قرار دارد، با مساحت ۷۷ کیلومترمربع طراحی شده و قرار است ظرفیت آن تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۵ هزار مگاوات برسد که آن را به یکی از بزرگ‌ترین نیروگاه‌های خورشیدی یکپارچه جهان تبدیل می‌کند. این پروژه که توسعه آن از سال ۲۰۱۳ میلادی آغاز شد، شامل فاز‌های متعددی مانند مزرعه خورشیدی ۱۳ مگاواتی اولیه، فاز سوم ۸۰۰ مگاواتی و فاز چهارم ۹۵۰ مگاواتی است که ترکیبی از فناوری فتوولتائیک و انرژی خورشیدی متمرکز (CSP) را شامل می‌شود. انتظار می‌رود این پارک سالانه بیش از ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن از انتشار کربن بکاهد و نقش مهمی در دست‌یابی دبی به هدف ۱۰۰ درصد انرژی پاک تا سال ۲۰۵۰ ایفا کند. همچنین، با سرمایه‌گذاری بالغ‌بر ۵۰ میلیارد درهم، این پروژه علاوه بر تأثیرات زیست‌محیطی مثبت، به توسعه اقتصادی دبی نیز کمک شایانی خواهد کرد. یکی از ویژگی‌های نوآورانه این پارک، امکان تولید برق در شب با ذخیره‌سازی انرژی تا ۱۵ ساعت است که آن را به الگویی برای پروژه‌های پایدار آینده در منطقه تبدیل کرده است.

بر اساس برآوردها، تا سال ۲۰۳۰ میلادی حدود ۳۰ درصد از ظرفیت نصب‌شده انرژی در خاورمیانه از منابع تجدیدپذیر تأمین خواهد شد و این میزان ممکن است تا سال ۲۰۵۰ به ۷۵ درصد افزایش یابد. انتظار می‌رود که انرژی خورشیدی فتوولتائیک (PV) نقش غالب را در تأمین بیش از نیمی از برق منطقه تا اواسط قرن ایفا کند. در کنار انرژی خورشیدی، کشور‌های منطقه در حال گسترش سرمایه‌گذاری‌های خود در پروژه‌های هیدروژن سبز و آبی، اکتشاف مواد معدنی حیاتی و سامانه‌های ذخیره انرژی هستند.

با وجود این پیشرفت‌ها، گاز طبیعی همچنان به‌عنوان یک سوخت انتقالی مورد استفاده قرار خواهد گرفت، اما سهم آن در تولید برق از ۷۴ درصد در سال ۲۰۲۳ میلادی به ۴۶ درصد در سال ۲۰۴۰ و در نهایت به ۲۲ درصد در سال ۲۰۵۰ کاهش خواهد یافت. در این میان، هفت کشور عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مراکش، عمان، مصر، اسرائیل و اردن بیش از ۹۰ درصد از رشد انرژی تجدیدپذیر منطقه را به خود اختصاص خواهند داد، به‌طوری‌که ظرفیت انرژی خورشیدی بیش از ۸۵ درصد از این توسعه را شامل می‌شود. خاورمیانه قصد دارد طی پنج سال آینده ۶۲ گیگاوات ظرفیت جدید انرژی تجدیدپذیر اضافه کند که این امر نشان‌دهنده گذار تاریخی منطقه از وابستگی به نفت به‌سوی تبدیل‌شدن به یک قطب انرژی پاک است. این تحول، تعهد منطقه را به توسعه پایدار و ایفای نقش مؤثر در آینده سبز جهانی تا سال ۲۰۳۰ و پس از آن نشان می‌دهد.

منابع:

1. https://energy-utilities.com/middle-east-renewable-energy-investments-surge-to-news۱۲۵۶۳۹.html
2. https://www.weforum.org/stories/۲۰۲۴/۰۴/renewable-energy-capacity-mena/
3. https://www.iea.org/reports/world-energy-investment-۲۰۲۴/middle-east
4. https://www.rystadenergy.com/news/solar-pv-to-help-soaring-middle-east-power-demand?t&utm_source=perplexity
5. http://www.mbrsic.ae/en/about/mohammed-bin-rashid-al-maktoum-solar-park

منبع: فولاد مبارکه اصفهان