اوراق بهادار مبتنی بر طلا باید صرفاً در بورس معامله شود/ گواهی سپرده خودرو در بورس کالا عرضه می‌شود/ زیرساخت ۲۴ ساعته شدن معاملات گواهی سپرده به مرور فراهم می‌شود/ بازار توکن‌های کالایی به پشتوانه گواهی سپرده زعفران ایجاد می‌شود

به گزارش می‌متالز، سیدجواد جهرمی، در نشستی خبری با عنوان «نگاهی بر عملکرد و دستاورد‌های بورس کالا» که صبح امروز در بورس کالا برگزار شد، درباره اقدامات قانونی مرتبط با اوراق بهادار و معاملات طلا، گفت: اوراق بهادارسازی از کالا و طلا بر عهده سازمان بورس و بورس کالا است و این اقدام پلتفرم‌ها غیرقانونی است.

جهرمی تاکید کرد: اگرچه فروش مصنوعات طلا، مانند گردنبند و توزیع آن توسط پلتفرم‌ها قانونی است، اما فروش‌های اعتباری طلا در پلتفرم‌ها ماهیت اوراق بهادار دارند و این اقدام غیرقانونی است.

مدیرعامل بورس کالا گفت: بر اساس قانون نظام صنفی فروش مصنوعات طلا از جنس تولید و توزیع است، اما سرمایه‌گذاری در طلای آب شده که ماهیتی سرمایه‌گذاری دارد، در تضاد با قانون نظام صنفی کشور قرار می‌گیرد. بنابراین، شرایط احراز و نهاد متولی برای این فرآیند مشخص و تعریف شده است.

مدیرعامل بورس کالا تأکید کرد: اوراق بهادار مبتنی بر طلا باید صرفاً در بازار سرمایه معامله شود. سازمان بورس و بورس کالا نیز این موضوع را به‌طور رسمی اعلام کرده‌اند و موارد قانونی را در حوزه صدور مجوز‌ها و فعالیت این پلتفرم‌ها صورت گرفته است.

جهرمی در عین حال اعلام کرد: در اعتراض به فعالیت غیرقانونی پلتفرم‌ها، به دادستانی و دیگر مراجع ذی‌ربط شکایت کرده‌ایم.

او، درباره معاملات طلای آب‌شده نیز توضیح داد: این کالا به دلیل نبود همگنی، قابلیت استانداردسازی و اوراق بهادارسازی را ندارد. این‌که کدام نوع طلای آب‌شده برای این فرآیند انتخاب شود، مساله‌ای چالشی است و احتمال تخلفات را افزایش می‌دهد.

جهرمی هم‌چنین در خصوص ۲۴ ساعته شدن معاملات گواهی‌های سپرده کالایی و اوراق گفت: زیرساخت‌های این کار در حوزه فنی و تسویه معاملات به مرور در حال فراهم شدن است. بحث‌های نظارتی و کارشناسی آن در حال پیگیری است.

به گفته او، استقبال از این ابزار‌ها خوب بوده و روند توسعه آن‌ها گام‌به‌گام پیش خواهد رفت.

جهرمی در عین حال پیش‌بینی کرد؛ احتمالا افزایش زمان معاملات گام به گام خواهد بود، به عنوان مثال در گام نخست ساعات پایانی معاملات از ۵ به ۷ عصر افزایش یابد و به مرور بیش‌تر شود.

او، تأکید کرد: هرگونه توسعه در این حوزه باید با در نظر گرفتن ملاحظات بانک مرکزی و سایر نهاد‌های اقتصادی انجام شود تا از ایجاد مشکلات احتمالی جلوگیری شود. در این مسیر، مذاکرات و بررسی‌های کارشناسی ادامه خواهد داشت تا تصمیم‌گیری نهایی بر اساس یک جمع‌بندی دقیق صورت گیرد.

روند معاملات بورس کالا

جهرمی در خصوص روند معاملات بورس کالا گفت: از ابتدای سال جاری، ارزش معاملات بورس کالا به ۲۰۰۰ همت رسید و تا ۱۹ بهمن‌ماه این هدف محقق شد. در حوزه بازار مالی و مشتقه نیز رشد قابل توجهی داشتیم، به‌طوری‌که از ۱۴۲ همت در سال گذشته به ۴۲۰ همت در سال جاری رسیده‌ایم.

مدیرعامل بورس کالا با اشاره به توسعه ابزار‌های مالی و پذیرش کالا‌های جدید گفت: بورس کالا در مسیر بلوغ قرار گرفته و کالا‌های متنوعی در بخش فیزیکی پذیرش شده است. به جز محصولات کشاورزی و خودرو، بسیاری از کالا‌های صنعتی و معدنی به این بازار اضافه شده‌اند و یا در حال مذاکره برای ورود آنها هستیم.

او افزود: سهم بازار مالی از کل معاملات بورس کالا به ۲۱ درصد رسیده و انتظار می‌رود این رقم در سال آینده افزایش یابد.

او گفت: با حمایت‌های وزیر اقتصاد از توسعه ابزار‌های مالی، مسیر بورس کالا برای گسترش ابزار‌های نوین هموار شده و برنامه اساسی بورس کالا توسعه بازار‌های مالی و افزایش سهم بورس کالا در بازار مالی است.

رشد معاملات گواهی سپرده شمش و طلا

جهرمی درباره نقش گواهی سپرده شمش و طلا در بازار‌های مالی گفت: حجم معاملات این حوزه رشد چشمگیری داشته است. در اسفندماه سال گذشته حجم معاملات شمش طلا ۸۴۰ کیلوگرم بود، درحالی‌که در مرداد و مهرماه از یک تن عبور کرد و در آذرماه به ۲ تن رسید. اگر این روند حفظ شود، رکورد جدیدی در معاملات طلا ثبت خواهیم کرد.

او، هم‌چنین به ذخایر طلا در بورس کالا اشاره کرد و گفت: در حال حاضر ۱.۹ میلیارد دلار شمش و سکه در بورس کالا ذخیره شده و ارزش کل دارایی‌های صندوق‌های طلا حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. همچنین تنها ۳۵۹ قطعه شمش طلا تحویل داده شده که نشان‌دهنده افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به این بازار است.

برنامه‌های آینده بورس کالا

مدیرعامل بورس کالا در ادامه به برنامه‌های آینده این بازار اشاره کرد و گفت: توسعه گواهی سپرده روی فلزات گرانبها از جمله برنامه‌های کلیدی خواهد بود. از این رو، تأمین مالی معادن بر مبنای این ابزار نیز در دستور کار قرار گرفته است.

او، هم‌چنین بر اهمیت توسعه زیرساخت‌های بازار مشتقه تأکید کرد و افزود: استفاده از کد‌های PRX و ایجاد سازوکار‌های تأمین مالی بر پایه اوراق خرید دین کالایی در حال بررسی و طراحی است.

جهرمی با اشاره به برنامه‌های جدید برای بازار سرمایه اعلام کرد: راه‌اندازی صندوق‌های چندکالایی و مولتی NAV، همراه با بهبود زیرساخت‌های تسویه معاملات، از جمله اقدامات مهم سال آینده خواهد بود.

به گفته او، راه‌اندازی معاملات حق امتیاز و مجوز‌های واردات خودرو و معادن نیز در دستورکار قرار دارد که می‌تواند به کاهش رانت و افزایش شفافیت در این حوزه کمک کند.

جهرمی هم‌چنین از توسعه بازار مشتقه بر روی کالا‌های استراتژیک نظیر مس، سرب، روی و پلاتین خبر داد و تأکید کرد: مذاکرات در این زمینه در حال انجام است و به‌زودی اجرایی خواهد شد.

به گفته او، علاوه بر این، گواهی سپرده خودرو نیز به‌عنوان یک ابزار جدید سرمایه‌گذاری در بورس کالا عرضه خواهد شد که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا با خرید این گواهی‌ها، در زمان مناسب درخواست تحویل خودرو از کارخانه را ارائه دهند.

بر اساس اعلام مدیرعامل بورس کالا، برای سرمایه‌گذاری در حوزه خودرو ابزاری به اسم گواهی سپرده خودرو به‌زودی عرضه می‌شود و از این طریق متقاضیان می‌توانند به صورت تدریجی پول خود را جمع و گواهی سپرده را خریداری کنند و هنگامی که پول کامل شد کالا را تحویل بگیرند.

مدیرعامل بورس کالا به موضوع مالیات اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز پرداخت و گفت: این ابزار‌ها بر اساس قوانین سازمان بورس و مالیات عایدی سرمایه، از مالیات ارزش افزوده معاف خواهند بود.

او، ابراز امیدواری کرد؛ این اقدامات بتواند نقش مهمی در توسعه بازار‌های مالی، تسهیل تأمین مالی صنایع و بهبود شرایط سرمایه‌گذاری ایفا کند.

جهرمی از راه‌اندازی بازار توکن‌های کالایی با پشتوانه گواهی سپرده کالایی زعفران خبر داد و توضیح داد: این پروژه بر بستر بلاکچین در حال عملیاتی شدن است.

او بیان کرد: بورس کالا با تمرکز بر نوآوری و توسعه ابزار‌های مالی، در مسیر رشد پایدار و افزایش شفافیت بازار‌های مالی گام برمی‌دارد.

جهرمی هم‌چنین با بیان این‌که بازار هوشمند است و کسی نمی‌تواند جلوی بازار بایستد، گفت: تجربیات مدون می‌گوید؛ هر کس مقابل بازار بایستد، بازار بعد از مدتی از روی او رد خواهد شد. بازار را عرضه و تقاضا تعیین می‌کند.

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)