به گزارش می متالز، کردستان با قرارگیری در ۳ زون ساختاری ارومیه - دختر - سنندج - سیرجان و زاگرس، تنوعی از مواد معدنی را در خود جای داده است. این استان با توجه به تنوع واحدهای زمینشناسی در برگیرنده مواد معدنی فلزی و غیرفلزی است.
از مواد معدنی فلزی در این استان میتوان به عناصر طلا و آهن اشاره کرد. در شمال استان در شهرستانهای سقز و بانه، کانسارهای مهم قلقله، کرویان و قبغلوقجه با ۱۷.۳ تن طلا و عیار متوسط ۱.۲ گرم در تن و همچنین اندیسها و رخدادهای حمزه قرنین، میرگه نقشینه، کسنزان، گندمان، زاوهکوه، سرد کوهستان، پیرخدر و... وجود دارند که با تامین اعتبار برای تکمیل اکتشافات این منطقه به قطب تولید طلا در کشور تبدیل میشود.
درباره مواد معدنی آهن نیز میتوان به منطقه شمال بیجار - قروه و سقز اشاره کرد. با توجه به محیطهای مناسب تشکیل این عنصر، شبکههای تشکیل، معادن و کانسارهایی در این مناطق تشکیل شدهاند که در این میان میتوان به معدن آهن شهرک با ۴۲ میلیون تن با عیار ۵۵ درصد و آهن اسکارن صاحب سقز با ۲.۷ میلیون تن و عیار ۴۸ درصد اشاره کرد. از معادن غیرفلزی نیز میتوان به مرمریت، مرمریت قرمز و مرمر اشاره کرد. شبکههای آتشفشانی و اپیترمال در منطقه سریشآباد قروه باعث تشکیل انیکس و مرمرهایی شده که جزو مرمرهای ممتاز و درجه یک هستند و حتی یک کیلوگرم آن هم ارزشمند و قابل فرآوری است. این استان که در عرصه معادن، به بهشت معادن ایران تبدیل میشود برای نیل به این هدف راه درازی دارد.
در این زمینه، استاندار کردستان بر ضرورت فرهنگسازی در حوزه فعالیتهای معدنی برای آشنایی هر چه بیشتر مردم با این بخش تاکید کرد. بهمن مرادنیا در جلسه شورای معدن کردستان با بیان اینکه در استان، کار برای فعالیتهای معدنی با مشکلاتی روبهرو است، گفت: مردم فکر میکنند اگر معدنی در یک روستا باشد، متعلق به آنهاست.
وی اضافه کرد: این تصور باعث شده که بعضی از مردم آن مناطق به دنبال باجخواهی از معدنداران باشند که اصلاح این رویه نادرست، نیازمند فرهنگسازی است. مرادنیا یادآور شد: رکود بر بازار فعالیتهای معدنی حاکم است و ما در این شرایط باید از همه ابزارها برای سرپا نگه داشتن معادن استفاده کنیم.
معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان، چندی پیش، از ذخیره معادن این استان خبر داد و گفت: با صدور گواهی و پروانههای اکتشاف جدید، اکتشافات موجود از ۶۲۰ میلیون تن فعلی به حدود ۷۰۰ میلیون تن در امسال افزایش خواهد یافت. مهدی مرادی اظهار کرد: در مجموع ۴۰۰ پروانه بهرهبرداری در حوزه مواد معدنی فلزی، سنگ تزئینی، سیلیس، فلدسپات، دولومیت، باریت سنگ معدن و مصالح ساختمانی در کردستان صادر شده است.
وی اضافه کرد: ذخیره قطعی معادن استان ۶۱۳ میلیون تن بود که ۷ میلیون تن در سال گذشته به این ذخیره اضافه شد تا به ۶۲۰ میلیون تن برسد. معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان افزود: بر اساس اقدامات و برآوردهای انجام شده، این میزان ذخیره ماده معدنی امسال به حدود ۷۰۰ میلیون تن افزایش پیدا خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه یکی از اقدامات و فعالیتهای معدنی در استان مربوط به اکتشاف است، یادآور شد: ۴ پهنه اکتشافی از سال ۹۲ به وسعت ۱۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع مصوب شد.
مرادی با اشاره به اینکه اکتشافات این پهنهها به سازمان زمینشناسی کشور و ایمیدرو واگذار شده است، گفت: با توجه به تیپ کانهزایی استان که به شکل عدسی تشکیل شده، اکتشافات خرد به جایی نمیرسد. به همین دلیل اکتشافات عمقی در استان انجام میشود. معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان تاکید کرد: کانسارهای پنهان فقط بهوسیله دیتای ژئوفیزیک هوایی، قابل برداشت و اکتشاف هستند؛ بنابراین باید مشخص شود در عمق زمین چه ماده معدنی فلزی وجود دارد.
معاون امور معادن و اکتشافات معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان یادآور شد: در مجموع ۱۴ محدوده اکتشافی امیدبخش در سقز شناسایی شده که ۷ محدوده آن در دست مطالعه است.
وی با بیان اینکه پنهه بیجار و قروه به مساحت ۴ هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع نیز به ایمیدرو واگذار شده است، تاکید کرد: پرواز ژئوفیزیک قروه انجام شده و منتظر اعلام نتایج آن هستیم. در بیجار هم دیتا کامل و منجر به کشف ۶ محدوده امیدبخش که عمده آن سنگ آهن، نقره و طلاست، شده و پروانه اکتشاف آنها نیز صادر شده است. مرادی اظهار کرد: پهنه دیواندره هم به ایمیدرو واگذار شده که پس از صدور مجوز پرواز آن، اقدامات لازم انجام میشود.
وی افزود: با این اقدامات نزدیک ۳۵ درصد مساحت کردستان از نظر اکتشافی پوشش داده شده و در کل، همین میزان هم از نظر اکتشافی ظرفیت فلزی در استان وجود دارد که در قالب ۴ پهنه زیرپوشش قرار گرفته است.
وجه دیگر معادن، تخریب محیطزیست است و به همین دلیل بازسازی محیطزیست برای معدنداران یکی از الزامات قانونی است. در این باره، معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی کردستان گفت: با هماهنگی سازمان صنعت، معدن و تجارت و در راستای اجرای شیوهنامه اجرایی ماده ۱۷ قانون معادن، احیا و بازسازی اراضی ملی متاثر از فعالیت معادن متروک در حوزههای جامع آبخیز این استان انجام میشود.
علیاکبر محمدپناه اظهار کرد: سال گذشته ۵۱ میلیارد و ۷۹۹ میلیون ریال درآمد منابع طبیعی متاثر از فعالیتهای معدنی و اجرای طرحهای عمرانی و عمومی وصول شد.
وی افزود: این مبلغ از محل ۱۲ درصد درآمد معادن کردستان برای جبران خسارتهای وارد شده به منابع طبیعی به حساب خزانه واریز شده است.
معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل طبیعی کردستان اضافه کرد: درآمد حاصل از ۱۲ درصد سهم منابع طبیعی و اخذ حقوق دولتی موضوع ماده ۲۴ قانون معادن نیز در زمینه احیا و بازسازی معادن هزینه میشود.
محمدپناه یادآور شد: برنامهریزی این عملیات شامل احیا و جنگلکاری، توسعه فضای سبز و سنگ چین، سازه سنگی گابیونی و دیوار حائل حفاظتی در قالب پروژههای آبخیزداری است.
وی با اشاره به ماده یک قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی کشور گفت: بر اساس این ماده، گونههای درختانی از قبیل شمشاد، زربین، سرخدار، سرو خمرهای، سفید پلت، حرا و چندل، ارس، فندق، زیتون طبیعی، بنه (پسته وحشی)، گون، ششم، گردو (جنگلی) و بادام وحشی (بادامک) در سراسر کشور ذخایر جنگلی به شمار میروند و قطع آنها ممنوع است.
محمدپناه تاکید کرد: این اداره کل با رعایت الزامات قانونی در تخصیص مجوز معادن مانند فعالیتهای معدنی در مناطق جنگلی، مراتع درجه یک، مناطق سیلخیز، فرسایش و کانونهای بحرانی و رعایت مسائل زیست محیطی با حساسیت ویژه اقدام کرده است.
معاون حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان، از فعالان در حوزه معدن خواست با استفاده از علوم روز و بهرهگیری از تجهیزات پیشرفته استخراج معادن، کمترین آسیبها را به عرصههای ملی و طبیعی وارد کنند.
گفتنی است از مساحت ۲ میلیون و ۹۳۷ هزار هکتاری استان کردستان، بیش از ۳۷۴ هزار هکتار آن را جنگل تشکیل میدهد. جنگلهای این استان که جزو جنگلهای زاگرس شمالی به شمار میآیند، در بیش از ۵۰ هزار سال گذشته تشکیل شدهاند و به لحاظ محافظت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی، تواناییهای اکوتوریستی و ارزشهای زندگی، دارای اهمیت زیادی هستند.
جنگلهای این استان که بخشی از جنگلهای غرب کشور را تشکیل میدهد، بیشتر اطراف شهرهای بانه و مریوان قرار دارند و پس از جنگلهای شمال کشور در رتبه دوم اهمیت هستند.