تعلیقی که هندی‌ها را متضرر می‌کند

اما هندی‌ها در این تفاهمنامه چندان مصمم به نظر نمی‌رسیدند و درنهایت نالکو به‌دلیل رکورد جهانی در بازار آلومینیوم، امسال تصمیم گرفت پروژه ساخت این کارخانه در ایران را معلق کند. البته تعلیقی که به‌نظر می‌رسد هندی‌ها را بیشتر متضرر می‌کند.

هندی‌ها به‌دنبال گاز ارزان

به تازگی تاپان کومار چاند، مدیرعامل نالکو اظهار کرده بود انتظار می‌رود، شرکت نالکو اوایل سال آینده این پروژه با ایران را مورد بازبینی قرار دهد. بر اساس گزارش پایگاه خبری اودیشا تی‌وی، مدیرعامل نالکو در حاشیه کنفرانس اقتصادی یک نشریه هندی گفته بود: با توجه به نوسانات بازار جهانی آلومینیوم، سرمایه‌گذاری در کارخانه پیشنهادی ما در ایران درحال‌حاضر اقدام معقولانه‌ای نیست و این پروژه اوایل سال آینده مورد بررسی قرار می‌گیرد. وی در ادامه افزوده بود: در این بازبینی، به‌صرفه بودن تولید آلومینیوم در ایران مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. البته تاپان کومار چاند همچنین گفته بود: پیشنهاد ایران تا زمانی جذاب است که نرخ گاز جذاب باشد، اما پیشنهاد چندان جذابی در آن حوزه مطرح نشده است. نالکو در ماه مه برابر با خرداد امسال تفاهمنامه‌ای با ایمیدرو برای بررسی مشترک امکان ایجاد یک کارخانه آلومینیوم در ایران امضا کرد. این کارخانه قرار بود بخشی از یک سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه آلومینیوم باشد که از سوی نالکو در ایران تاسیس می‌شود. این کارخانه قرار بود آلومینای مورد نیاز را از پالایشگاه نالکو در هند تامین کند.

با این همه کارشناسان صنعت بر این باورند که تصمیم اخیر نالکو ناشی از دستور وزارت اتحادیه معادن به این شرکت بوده است. پس از اینکه نالکو این تفاهمنامه را امضا کرد، پیوش گویال، وزیر معادن از این شرکت خواست در برنامه‌های ساخت کارخانه در خارج از کشور بازبینی کند و در عوض توجه بیشتری به ارزش‌افزوده در کشور داشته باشد. این وزارتخانه از نالکو خواسته است نقشه راهی طرح کند تا ظرفیت تولید آلومینیوم را از ۰/۴۶میلیون تن در سال به دو میلیون تن افزایش دهد. یک مقام بلندپایه دولتی هند پیش از این اظهار کرده بود این پروژه اهمیت بالایی برای نالکو دارد و به این شرکت کمک می‌کند ضمن حفظ رقابت‌پذیری، با واردات ارزان از چین و خاورمیانه که به فروش و سودش به شدت لطمه زده است، مقابله کند. لازم به یادآوری است بر اساس آمار صنعتی هند، سرانه مصرف آلومینیوم در این کشور حدود ۲/۲ کیلوگرم در مقایسه با ۲۵کیلوگرم در چین است اما تقاضا در هند سالانه حدود ۱۱درصد در مقایسه با نرخ جهانی ۶درصد رشد می‌کند. تولیدکنندگان آلومینیوم هند که شامل شرکت ملی آلومینیوم، ودانتا و هیندالکو اینداستریز هستند، ظرفیت تولید ۲/۹ میلیون تن آلومینیوم در سال را دارند.

هندی‌ها در سرمایه‌گذاری جدی نبودند

درباره جزییات بیشتر همکاری ایمیدرو با نالکو محمد آقاجانلو مدیر صنایع معدنی ایمیدروعنوان کرد: سال گذشته تفاهمنامه‌ای بین سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) با شرکت نالکو - یک شرکت آلومینیومی هندی- بسته شد و براساس این تفاهمنامه قرار شد یک واحد تولید شمش آلومینیوم همراه با یک نیروگاه در چابهار احداث شود و مقدمات این کار آغاز شد. آقاجانلو در ادامه خاطرنشان کرد: پس از این تفاهمنامه قرار شد یک‌سری مطالعات از سوی ایمیدرو انجام شود که ایمیدرو این مطالعات را آغاز کرد، اما شرکت نالکو به‌موقع به تعهدات خود عمل نکرد. البته ما چند بار هم پیگیری کردیم. اما در کل و در ظاهر هندی‌ها به این جمع‌بندی رسیدند تا کار را ادامه ندهند. وی با اشاره به اینکه در ابتدا طرف هندی یک‌سری مطالعاتی را برای این طرح خواستار شد، عنوان کرد: مطالعاتی هم برای این موضوع آغاز شد. اما به نظر می‌رسد طرف هندی مایل به این‌کار نبود. درحال‌حاضر هم اعلام کرده است پروژه را متوقف کرده‌اند. مدیر صنایع معدنی ایمیدرو در پاسخ به این پرسش که علت این عقب‌نشینی هندی‌ها چه بوده، عنوان کرد: به طور دقیق نمی‌توانم عنوان کنم که قصد و هدف هندی‌ها از این عقب‌نشینی چه بوده است. اما به احتمال زیاد این شرکت در ابتدا شاید به قصد گرفتن یکسری مزایا از دولت هند به ایران آمده است، چراکه با وجود تلاش‌ها و پیگیری‌های مجموعه ایمیدرو در کل طرف هندی چندان اقدام جدی در ایران نداشت و خیلی با رغبت پیش نرفتند. آقاجانلو در ادامه خاطرنشان کرد: من فکر می‌کنم هندی‌ها بیشتر در کشورهای منطقه درحال بررسی هستند تا مزیت بهتری را بیابند یا درنهایت به کشور خودشان برگردند و از دولت‌شان امتیازاتی بگیرند تا سرمایه‌گذاری را به داخل کشور هند بازگردانند.

در کل هندی‌ها به این منظور چندان جدی نیستند و تکلیف‌شان با خودشان معلوم نیست. وی در پاسخ به این پرسش که گویا هندی‌ها موضوع گاز و مزیت آن را در ایران مطرح کرده بودند نیز گفت: ما نمی‌توانیم برای آنها یا برای هیچ شرکت دیگری که قصد ورود به ایران داشته باشد، نرخ گاز را تعیین کنیم، چراکه نرخ گاز و سابقه نرخ آن در کشور مشخص است. درکل با شرکت نالکو ما هیچ تعهدی برای نرخ گاز به آنها نداده بودیم. مدیر صنایع معدنی ایمیدرو در ادامه با اشاره به اینکه در آینده یکی از بهترین مناطق برای رشد صنعت آلومینیوم ایران است، عنوان کرد: درباره آینده صنعت آلومینیوم، پیش‌بینی ما این است که ایران می‌تواند بیشترین مزیت را در مقایسه با رقبا داشته باشد. آقاجانلو در پاسخ به این پرسش که با توجه به بدعهدی هندی‌ها شما برای این کارخانه چه برنامه‌ای در پیش‌رو دارید، گفت: برنامه‌های سازمان از قبل مشخص است و به روند آن ادامه خواهیم داد. ما باید برای ظرفیت ۱/۵میلیون تن آلومینیوم در کشور، کارخانه احداث کنیم که برای حدود ۸۰۰ هزار تن آن کارخانه احداث شده یا درحال احداث است. برای مابقی آن نیز هم خود سازمان ایمیدرو برنامه‌هایی در دست اقدام دارد و هم برنامه‌های مشارکتی با شرکت‌های مختلف از دنیا داریم که البته نالکو یکی از این شرکت‌ها بود و به نظر من خود هندی‌ها این فرصت را از دست دادند وگرنه ایران از این بابت متضرر نخواهد شد. وی در پاسخ به اینکه درحال‌حاضر شرکت خاصی برای جانشینی شرکت نالکو در نظر گرفته‌اید، گفت: بله جانشین‌های دیگری برای نالکو در نظر گرفته‌ایم که به‌راحتی به ایران خواهند آمد و حتی این شرکت‌ها از نظر فنی و مالی بهتر و مناسب‌تر هستند. با چند شرکت در حال مذاکره هستیم که به وقت خود اسامی آنها اعلام خواهد شد.