از بدترین، بهترین می‌سازد

می متالز - از نیویورک‌ تایمز بگیرید تا واشنگتن پست و گاردین، بیژن نامدار زنگنه نامی است که همه این نشریات بزرگ، در روزهای زیادی میان اخبار و مقالات خود، آن را به میان آورده‌اند.

به گزارش می متالز، هر جا سخن از نفت ایران شده، نام بیژن زنگنه نیز در کنار آن به چشم می‌خورد. خبرنگاران، او را به واسطه سال‌ها حضور در وزارت نفت ایران با عنوان «کهنه‌کار اوپک» می‌شناسند. شبکه‌های فرانس ۲۴، CNBC، یورونیوز و خیلی شبکه‌های دیگر، بارها از صحبت‌های زنگنه در مجامع بین‌المللی و تحلیل‌هایش در گزارش‌هایشان استفاده کرده‌اند. فعالیت‌ها و کارهای او نیز همواره در تیررس نگاه رسانه‌های خارجی بوده است؛ برای نمونه وقتی در دسامبر ۲۰۱۸ زنگنه برای خود اکانت توئیتر ساخت، بلافاصله خیلی از خبرگزاری‌های خارجی، خبر آن را پوشش دادند، به‌ویژه این توجه رسانه‌ای از زمانی که او در دولت حسن روحانی دوباره به‌عنوان وزیر نفت منصوب و در روزهای سخت تحریم‌ها و بعد به سرانجام‌ رسیدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال ۲۰۱۵ بسیار پررنگ‌تر شد. خبرگزاری معتبر بلومبرگ که تمرکز زیادی روی حوزه انرژی دارد، یکی از رسانه‌هایی است که بارها در طول این سال‌ها با زنگنه مصاحبه‌های اختصاصی کرده است. تازه‌ترین آن هم همین چند روز پیش منتشر شد که در آن گفته بود وزیر نفت ایران ثابت کرده قادر است از بدترین شرایط بهترین را بسازد، اما رسانه‌های دیگر خارجی در طول این سال‌ها درباره زنگنه چه‌ها گفته‌اند؟

دوران طلایی صنعت نفت ایران با زنگنه

روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در خردادماه سال ۲۰۱۶ یعنی دقیقا سه سال پیش و در روزهایی که تحریم‌ها کنار رفته بود، درباره او نوشت: «زنگنه به تنهایی در اوپک، مقابل تلاش‌هایی که جهت تعیین سقف برای تولید نفت می‌شد، ایستاد. او در ماه‌های اخیر توانسته نقش قدرتمندتری در دنیای تولیدکنندگان نفت بازی کند». این نخستین بار نبود که این نشریه درباره نفوذ زنگنه در اوپک می‌نوشت.

این روزنامه پرتیراژ آمریکایی یک‌بار دیگر در سال ۲۰۱۳ وقتی زنگنه دوباره به وزارت نفت ایران در آغاز دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی، بازگشت، فضایی خوش‌بینانه از آینده صنعت نفت ایران را با حضور این سیاستمدار پیش‌بینی کرد. نویسنده مطلب از ریاست هشت‌ساله زنگنه بر وزارت نفت ایران در دوران ریاست‌جمهوری محمد خاتمی به‌عنوان دوران طلایی صنعت نفت ایران یاد کرده و ادامه داده بود سرمایه‌گذاران خارجی منتظر هستند تا دوباره زنگنه دوران اوج صنعت نفت ایران را بازیابی و بازپروری کند.

در همان سال رسانه‌های دیگر هم به انتصاب زنگنه در وزارت نفت ایران واکنش‌های مثبتی نشان دادند. مؤسسه آتلانتیک که سازمانی فعال در زمینه اقتصاد، سیاست و صلح و مستقر در آمریکاست، در بخشی از یک مقاله بلند درباره زنگنه نوشته بود: «مردی که در حیاتی‌ترین وزارتخانه ایران منصوب شده، سه دهه تجربه در مدیریت دارد و اگر رد فعالیت‌های او را بگیرید می‌بینید که پرونده او پر است از موقعیت‌هایی که تهدیدها را به فرصت تبدیل کرده. از او با عنوان شیخ‌الوزرا یا پدر صنعت نفت ایران نام برده می‌شود. تجربه و مهارت‌های او بود که سبب شد صنعت نفت ایران زیر فشار تحریم‌ها دوام آورد».

در سال ۲۰۱۵ اشپیگل، پرفروش‌ترین هفته‌نامه آلمانی، مقاله‌ای درباره بیژن زنگنه که در آن روزها برای امضای بعضی از قراردادهای اقتصادی به برلین رفته بود، منتشر کرد که جزئیات بسیار سرگرم کننده‌ای دارد: «وقتی وزیر نفت ایران ملاقات‌کننده‌های آلمانی را می‌پذیرد، نشان‌های افتخار معمول سیاستمداران را به لباسش می‌آویزد. پیراهنی همراه با کت و شلوار تیره به تن می‌کند و البته هیچ کراواتی به گردن نمی‌آویزد و در دست چپش تسبیح دیده می‌شود. زنگنه یک ایرانی اصلاح‌طلب است که می‌خواهد تغییراتی را در روابط ایران با غرب ایجاد کند. با وجود فشردگی برنامه حضورش در برلین، قرارهای ملاقات را یکی پس از دیگری دنبال می‌کند. با نمایندگان فولکس‌واگن و شرکت تولیدکننده گاز لینده صبحانه می‌خورد. با شرکت‌های تجاری کوچک و متوسط نشست‌هایی برگزار می‌کند و البته با وزیر اقتصاد آلمان هم درباره فرصت‌هایی که در بخش انرژی وجود دارد صحبت می‌کند».

یکی از رسانه‌های خارجی هم در سال ۲۰۱۵ بیژن زنگنه را به‌عنوان یکی از مؤثرترین افراد منطقه خاورمیانه انتخاب کرد. این خبرگزاری درباره بیژن زنگنه نوشت: «بیژن زنگنه وزیر نفت ایران، یک چهره قدرتمند در حوزه انرژی و صحنه سیاسی این کشور است. مدافع شایسته نفت ایران، توانست دروازه‌های سرمایه‌گذاری را به حوزه نفت و گاز ایران باز کند. او سال‌ها چه در داخل و چه در خارج از ایران مخالفانی داشته است، اما تلاش‌های او وقتی نتیجه داد که ایران توانست به قرارداد تاریخی برجام دست یابد. او در طول دوره تحریم‌ها هم هر آنچه در توان داشت گذاشت تا صحنه را برای سرمایه‌گذاران خارجی آماده کند. با این حال زنگنه سال‌های سختی را پیش رو دارد».

مجله آمریکایی نشنال اینترست هم در همان روزهای به نتیجه‌رسیدن برجام، وقتی همه نگاه‌ها به نتایج مثبت برجام روی تولید نفت ایران بود، دوباره از بیژن نامدار زنگنه به‌عنوان مهم‌ترین حلقه این اتفاق نام برد. این مجله در بخشی از مقاله‌ای بلند، زنگنه را مهم‌ترین فروشنده نفت دانست و ابراز نگرانی کرد که اگر در داخل ایران تلاش‌هایی برای برکناری او شود، می‌تواند به ضرر ایران باشد.

مؤسسه خاورمیانه سازمانی است که در واشنگتن مستقر است و از سال۱۹۴۶ درباره خاورمیانه تحقیق و مطالعه می‌کند. در یکی از مقالات این مؤسسه که اکتبر سال۲۰۱۶ منتشر شد درباره بیژن زنگنه می‌خوانیم: «زنگنه زمان بسیار طولانی است که در راس صنعت نفت ایران ایستاده است و از نظر بین‌المللی توانسته احترام زیادی را به‌خاطر کار حرفه‌ای‌اش به‌خود جلب کند. همچنین او کسی است که تمایلات اصلاح‌طلبانه خود را پنهان نمی‌کند. در طول سه سال گذشته او به‌طور مرتب هدف حمله‌های برخی گروه‌ها در ایران بوده است. با این حال تا به حال این تلاش‌ها ناموفق باقی مانده‌اند».

به‌طور کلی برآیند نوشته‌هایی که در طول چند سال اخیر درباره شخصیت و عملکرد وزیر نفت ایران در رسانه‌های بین‌المللی منتشر شده، نشان می‌دهد او در هیچ دوره‌ای نفوذ و اثرگذاری خود را در صنعت نفت از دست نداده است.