«چسبندگی قیمت» اجازه کاهش نرخ را به صنایع معدنی نمی‌دهد

به گزارش می متالز، به‌عبارتی، افزایش نرخ دلار روی نرخ تمام شده کالاها تاثیر گذاشت و تورم تاریخی را رقم زد. به دنبال این تورم، صنایع معدنی فلزی و غیرفلزی در مسیر افزایش نرخ قرار گرفته و از مواد اولیه تا محصول نهایی آنها با افزایش چند برابری نرخ روبه‌رو شدند. البته در امسال خیزهای افزایش نرخ دلار کنترل شده است و در چند ماه گذشته نیز شاهد کاهش نرخ دلار هستیم. اما موضوع قابل‌توجه اینکه نرخ محصولات در صنایع معدنی با کاهشی که دلار درپیش گرفته، روبه‌رو نشده است.

قیمت‌ها چسبندگی دارند

حسین زجاجی، دبیر انجمن صنفی صنعت شیشه اظهار کرد: در زمینه تولید شیشه بخش‌های گوناگونی وجود دارد که هریک ارزبری خود را دارند. در زمینه تولید شیشه تخت، بیشترین بخشی که ارزبری بالایی دارد، مربوط به کوره‌های این کارخانه‌هاست که این کوره‌ها در اثر مصرف بین ۸ تا ۱۰ سال مستهلک می‌شوند و حدود ۴۰درصد سرمایه‌گذاری را نیز به خود اختصاص می‌دهند.
زجاجی در ادامه توضیح داد: با توجه به اینکه این کوره‌ها چه ابعادی دارند و تا چه میزان تولید خواهند داشت، پس از ۱۰سال بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون دلار نیاز به سرمایه‌گذاری دوباره دارند. ازاین‌رو اگر این محاسبات به‌درستی انجام شود، شاهد یک عدد بزرگی خواهیم بود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: حالا اگر از عمر کوره ۵سال بگذرد و صاحب کارخانه با نرخ دلار ۴۲۰۰تومان محاسبات خود را انجام داده باشد، ۵ سال دوم که با افزایش ناگهانی نرخ روبه‌رو شده، گویی که با یک تاخیر ۵ساله روبه‌رو شده است. از این‌رو اگر محصول خود را با نرخ دلار روز بفروشد، همچنان به اندازه ۵سال عقب خواهد ماند. بنابراین احتساب ارزبری در صنعت شیشه به‌سادگی نیست. البته در زمینه شیشه خودرو این محاسبات ساده‌تر است اما در شیشه تخت این محاسبات به سادگی نیست.
وی در ادامه با بیان این موضوع که تاثیر نرخ ارز دو موضوع را دربرمی‌گیرد، عنوان کرد: یک موضوع، نرخ ارز و دیگری نرخ سایر اقلام است که به صورت ژله‌ای با نرخ ارز بالا می‌رود. به عبارت ساده‌تر در ۱.۵سال گذشته که نرخ ارز افزایش یافته، تمام هزینه‌های تولید و مواد اولیه افزایش یافته‌ است، بنابراین نرخ کالا فقط با کاهش نرخ ارز کاهش نمی‌یابد. دبیر انجمن صنفی صنعت شیشه در ادامه یادآور شد: موضوع دیگر، نوسان نرخ دلار است که تاثیر مخربی بر بازار خواهد داشت. اگرچه دلار ۱۵هزار تومانی به ۱۳ هزار تومان و بعد به ۱۱هزار تومان می‌رسد اما موضوع این است که نرخ سایر اقلام به دلیل چسبندگی قیمت‌ها کاهش پیدا نمی‌کند، ‌از این‌رو نمی‌توان انتظار داشت که اگر نرخ دلار بین ۳۰ تا ۴۰درصد کاهش یافته است، نرخ سایر اقلام نیز به همین نسبت کاهش پیدا کند.
زجاجی با اشاره به گران شدن سایر هزینه‌ها عنوان کرد: تمام هزینه‌ها ازجمله هزینه حمل‌ونقل و حقوق و دستمزد افزایش یافته است که کاهش پیدا نمی‌کنند، در این شرایط چگونه انتظار داشته باشیم نرخ کالاها کاهش پیدا کند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر نرخ دلار برای یک سال ثبات لازم را داشته باشد یا برای نمونه عنوان کنند که نرخ دلار تا آخر سال ۱۲هزار تومان خواهد بود، تولیدکنندگان می‌توانند بر مبنای آن هزینه‌های خود را کنترل و برنامه‌ریزی کنند. اما زمانی که این ثبات وجود داشته باشد، به این کاهش نرخ دلار نیز نمی‌توان اعتماد کرد.
 دبیر انجمن صنفی صنعت شیشه همچنین یادآور شد: بسیاری از کارخانه‌ها مواد اولیه خود را به صورت سالانه و حتی دوسالانه خریداری می‌کنند و ممکن است برخی در اوج گرانی آن را خریداری کرده باشند که با کاهش نرخ دلار نمی‌توانند نرخ محصول خود را کاهش دهد.
زجاجی ادامه داد: یک کارخانه‌ شیشه‌سازی را درنظر بگیرید که سال هشتم تولیدش است و ۸ سال دستگاه خود را با دلار برای نمونه ۴۲۰تومان مستهلک کرده است و حالا چگونه دو سال باقی‌مانده‌اش را محاسبه کند؟ موضوع سرمایه در گردش است که اگر بر مبنای دلار باشد، محاسبات پیچیده خواهد بود و سبب افزایش نرخ می‌شود و صاحب کارخانه نمی‌تواند به‌سادگی و با کاهش نرخ دلار نرخ تمام شده محصول خود را کاهش بدهد.
وی در پایان همچنین یادآور شد: موضوع دیگر بعد روانی افزایش قیمت‌هاست؛ زمانی که نرخ کالایی افزایش پیدا می‌کند، دیگر به لحاظ روانی کاهش‌پذیر نیست و این موضوع مربوط به چسبندگی قیمت‌هاست.

۳ ماه زمان برای تاثیر‌گذاری

همچنین سینا گلکاری‌حق، فعال حوزه کاشی و سرامیک درباره تاثیر نرخ دلار در ۱.۵ سال گذشته بر حوزه کاشی و سرامیک اظهار کرد: کالاهایی که در داخل و با مواد داخلی تهیه و تولید می‌شدند، دست‌کم ۲۵درصد با افزایش نرخ روبه‌رو شدند و کالاهایی که با مواد اولیه وارداتی تهیه می‌شدند، با حدود ۴۰۰درصد افزایش نرخ روبه‌رو شدند.
گلکاری‌حق در پاسخ به این پرسش که با افزایش نرخ دلار نرخ تمام‌شده کاشی و سرامیک تا چه اندازه افزایش یافته است، گفت: نرخ تمام شده در حوزه کاشی و سرامیک دست‌کم دوبرابر شده است. البته برخی کاشی‌ها که از لعاب خارجی استفاده می‌کردند، ۳ تا ۴برابر نیز شده‌اند اما به طور میانگین نرخ تمام‌شده کاشی‌های ساده‌تر دو برابر شده است.
وی در پاسخ به این پرسش که با وجود اینکه در امسال و در چند ماه اخیر که دلار روند کاهشی را درپیش گرفته است، چرا کالاها با کاهش نرخ روبه‌رو نشده‌اند، گفت: نرخ دلار روند کاهشی به خود گرفته است اما این روند کاهشی به سرعت تاثیر خود را بر نرخ کالاها نخواهد گذاشت و اگر این روند کاهش نرخ دلار ادامه داشته باشد، دست‌کم ۳ تا ۴ ماه دیگر نیاز دارد تا تاثیر خود را بر نرخ کالاها نشان بدهد.
این فعال حوزه کاشی و سرامیک در ادامه خاطرنشان کرد: البته کالاهایی که با ارز دلار مواد اولیه آنها تهیه شده است، با کاهش نرخ روبه‌رو می‌شوند. از این‌رو تا چند ماه دیگر شاهد کاهش قیمت‌ها در بازار خواهیم بود.
گلکاری‌حق در ادامه خاطرنشان کرد: درحال‌حاضر به دلیل کاهش نرخ دلار، بازار صادراتی رونق خود را تا حدودی از دست داده و از سوی دیگر نیز بازار داخلی به دلیل رکود ساخت‌وساز خوابیده است. از این‌رو کارخانه‌ها برای اینکه محصولات خود را بفروشند، تا حدی به سمت رقابت منفی نیز پیش خواهند رفت.
در کل در روند ۴ ماه آینده ثبات یا کاهش نرخ دلار تاثیر خود را بر نرخ تمام‌شده خواهد گذاشت. هرچند نرخ کاشی و سرامیک به سادگی کاهش پیدا نمی‌کند؛ چراکه زمانی که قیمت‌ها افزایش یابد، دیگر به سادگی قابل کاهش نخواهد بود.
وی در پایان یادآور شد: از آنجا که سرباره‌های مالی برای کارخانه‌ها و تولیدکنندگان در یک سال گذشته بسیار افزایش یافته است، از این‌رو فقط با کاهش نرخ دلار هزینه‌های این سرباره‌ها کاهش نخواهد یافت.