با سیاسی کاری نباید به حوزه اکتشافات معدنی و تامین مواد اولیه صنعت فولاد صدمه زد

به گزارش می متالز، اکتشاف نیازمند تعریف نگرش و پارامترهای جدید است و این پارامترها از قابلیت لازم برای ایجاد  انقلاب در  اکتشافات سنگ‌آهن برخوردار است. بنابراین دولت، مجلس شورای اسلامی، سازمان ها و نهادهای حاکمیتی و نظارتی و بخش خصوصی باید پارادایم ‌جدیدی را برای اکتشاف تدوین و اجرا کنند. در زمانی که بیشتر کارشناسان و فعالان حوزه صنعت فولاد بر این عقیده هستند که باید انقلابی در تمام عناصر استخراج معدن در ایران ایجاد شود، ایراسین با مهرداد اکبریان رئیس انجمن سنگ آهن گفتگویی انجام داده است که در ادامه می خوانید.

اکتشافات معدنی چه نقشی را در توسعه پایدار کشورها ایفا می کند؟

ببینید اول باید این مسئله را باور داشت که هر کشوری که به دنبال توسعه است باید به دنبال اکتشاف برود و در این زمینه هزینه کند.

آیا ایران نیز در این زمینه در مقایسه با دیگر کشورها موفق بوده است؟

در ایران تنها ۷ درصد اکتشافات معدنی صورت گرفته است.  در کشورهای پیشرفته مانند کانادا، کل کشور دو بار برای اکتشاف اسکن شده است. اما اکتشافات در معادن ایران بر پایه تحقیقات کارشناسانی از کشورهای روسیه، آلمان و یوگسلاوی در سال ۱۳۴۱ انجام شده و بعد از مطالعات این کشورها، برنامه های تحقیقاتی جامعی صورت نگرفته است. به غیر از چالش هایی مانند تحریم، محدودیت های واردات مواد اولیه برای رسیدن به افق ۱۴۰۴ مشکلات فراوانی از هم اکنون برای تامین مواد اولیه برای فولادسازان وجود دارد. ببینید حدودا ۳۲ میلیون ظرفیت تولید کنونی فولاد بوده و حدود  ۱۳ میلیون تن نیز در دست اجرا است اما با توجه به نیاز زنجیره فولاد در افق ۱۴۰۴ به مواد اولیه سوال اساسی ما نیز این موضوع است که با ظرفیت کنونی استخراج سنگ‌آهن آیا چشم انداز افق فولادی تحت الشعاع قرار نخواهد گرفت.

برخی کارشناسان علت اصلی کمبود مواد اولیه برای فولاد سازان را دخالت غیرکارشناسانه وزارت می دانند. نظر شما چیست؟

مهمترین مسئله در شرایط کنونی این است که باید فارغ از دیدگاه سیاسی و سیاسی نگری زمینه برای ورود افراد به این بخش فراهم شود. در بحث اکتشافات معدنی، سیاسی‌کاری نباید محدودیت ایجاد کند. ایران با دارا بودن حدود ۷/۲ میلیارد تن از ذخایر سنگ‌آهن، رتبه دهم جهان را به خود اختصاص داده است پس نباید با کمبود مواد اولیه مواجه شود اما اکنون شاهد این هستیم که فولاد سازان با کمبود شدید مواد اولیه فولادی مواجه هستند.

اکتشافات غیر اصولی چه زیان هایی برای کشور به همراه خواهد داشت؟

عدم انجام شناسایی و اکتشافات دقیق زمینه تحمیل زیان های فراوانی را فراهم می آورد برای مثال موضوعی که در معدن میدوک شاهد بودیم و پس احداث کارخانه ذخیره اصلی در احداث کارخانه مدفون شده بود. بیشترین ذخایر سنگ‌آهن کشور در سه استان کرمان، یزد و خراسان رضوی شناسایی شده اند و از سال ۹۲ تا کنون نیز در ۱۰ استان کشور ۲۴ گواهی کشف با ذخیره ۱/۲ میلیارد تنی صادر شده است.

سرمایه سازمان زمین شناسی آیا جوابگوی گسترش و افزایش اکتشافات معدنی می باشد؟

تا این لحظه خیر. سازمان زمین شناسی کشور نیازمند افزایش سرمایه است و دولت نباید به بهانه کاهش حجم مسئولیت ها از میزان  بودجه این سازمان بکاهد. در حالی که سیاست های دولت به تضعیف و کاهش نقش سازمان زمین شناسی منجر شده است، در بسیاری از کشورها این سازمان علاوه بر فعالیت های معدنی مشابه ایران، مسئولیت های استراتژیک دیگری مانند نفت، مدیریت بحران ناشی از زلزله نیز به این سازمان محول شده است.

سهم بخش خصوصی در حوزه معدن مناسب است؟

در اواخر سال گذشته نیز از دولت خواستیم که با تسهیل شرایط و کاهش فشار بر روی بخش خصوصی واقعی که تمایل جدی برای ورود به بخش اکتشاف را دارد، سهم بیشتری برای بخش خصوصی قایل شود. در بحث جذب سرمایه گذاری و واگذاری پهنه ها نباید موضوعات سیاسی مد نظر قرار گیرد و دولت باید با تعیین شرایط اهلیت منطقی، زمینه را برای ورود بخش خصوصی واقعی فراهم کند.

در برخی موارد عنوان شده است که بخش خصوصی نتوانسته است مسئولیت های خود را در قبال کشور به نحو احسن ایفا کند.

ببینید به نظر بنده بخش خصوصی امانتداری خوبی است و باید به این بخش در زمینه اکتشاف اعتماد کرد. البته اکتشاف های اولیه جزو وظایف حاکمیت است اما بعد از آن را باید به بخش خصوصی سپرد. این در حالی است که دولت حاضر نیست در جاهای پرریسک سرمایه گذاری کند.

جایگاه ایران در زمینه تکنولوژی و فناوری در حوزه فولاد و اکتشافات معدنی چگونه است؟

باید در زمینه فراوری و بازاریابی بتوانیم انقلابی ایجاد کنیم. از سوی دیگر به فراوری ثانویه مانند باطله ها توجه کنیم باطله ها یک ثروت پنهان هستند که در این زمینه شرکت های دانش بنیان می توانند پیشقدم شوند.