انرژی از ارکان تمدنهای بشری و درنتیجه اساس تولیدات اجتماعی تاریخ تکاملی بشر در حقیقت تاریخ تبدیل انرژیها به صورتهای مختلف بوده و مملو از ابداعها و اختراعها و کشفیات در این زمینه است. به طور کلی انرژیها به دو دسته تقسیم شدهاند، انرژیهای تجدیدپذیر و انرژیهای تجدیدناپذیر. بخش بیشتر انرژیهای مورد استفاده بشر، انرژیهای تجدیدناپذیر هستند. این نوع انرژی دارای دو نقطه ضعف اساسی است؛ یکی آنکه منبع چنین انرژی محدود است و زمانی منابع آن به پایان خواهد رسید و دیگر آنکه این نوع انرژی از سوخت منابع فسیلی که بزرگترین آلودهکننده محیطزیست است، تولید میشود. انرژیهای تجدیدپذیر که ازسوی تابش خورشید، باد، حرکت آب و... بهدست میآید، برخلاف انرژیهای تجدیدناپذیر هم منابع طبیعی پایانناپذیری دارند و هم دارای آلودگی نیستند.
صرفهجویی و بهینهسازی مصرف انرژی که بیشتر به انرژیهای تجدیدناپذیر مرتبط می شود، از یک جهت به دلیل محدود بودن منابع چنین انرژی حائز اهمیت است و از طرف دیگر موجب کاهش آلودگی محیطزیست میشود. اثر مخرب این نوع انرژی یعنی آلودگی محیطزیست انسان را بر آن داشته تا با رویکرد به مصرف انرژیهای تجدیدپذیر این اثر را کاهش دهد. استفاده از این نوع انرژی میتواند در کاهش میزان مصرف انرژیهای تجدیدناپذیر بسیار موثر باشد.به گفته کارشناسان، منظور از بهینهسازی مصرف انرژی، انتخاب الگوها و بکارگیری روشها و سیاستهایی در مصرف درست انرژی است که از نظر اقتصاد ملی مطلوب باشد و استمرار دوام انرژی و ادامه حیات و حرکت را تضمین کند.
در اینباره نماینده مردم اقلید و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی یکی از مهمترین وظایف شهرداری، برنامهریزی و نظارت بر حسن اجرای بهینهسازی مصرف انرژی در حوزه مدیریت شهری است. شاید اگر شهرداری نخستین بخش نباشد اما یکی از اساسیترین بخشهایی که به این موضوع میتواند کمک کند این حوزه است.
حسین افضلی با بیان اینکه یکی از مصرفکنندههای مهم انرژی چه در بخش برق و چه در ساماندهی مسائل پژوهشی شهرداریها هستند که میتوانند در امور جاری شهر (مسائلی که در مصارف عمومی هستند) نقش بسزایی داشته باشند، از سوی دیگر نیز میتوانند در ساماندهی مربوط به تاسیسات ساختمانها تاثیرگذار باشند.
او ادامه داد: با حجم بسیاری که از مصرفکنندهها در زمینه انرژی داریم، شهروندان میتوانند با مدیریت مناسب در مصرف انرژی اثر جدی داشته باشند، درحالحاضر در بخش ساختمان شاید عمدهترین ناظر در زمینه اجرای بهینه ساختمانها شهرداریها هستند.
نماینده مردم اقلید و عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: با مدیریت مناسب در زمینه ساخت بناهایی که از لحاظ مصرف انرژی بهینه باشند به عنوان نمونه تعداد بازشوها، سطح بازشوها و از طرف دیگر نوع بازشوها مانند شیشههای ۲ یا ۳ جداره، دیوارههای جداکنندهها و نحوه عایقبندی آنها و.... از پارامترهایی هستند که به شدت در میزان مصرف انرژی تاثیرگذارند و یکی از بخشهایی که در ساماندهی این منابع میتواند کمک کند شهرداریها هستند.
افضلی اظهار کرد: اگر این مسئله به عنوان موضوع روز از سوی شهرداریها جدی گرفته شود در زمینه بهینهسازی انرژی موفق خواهیم بود. البته درحالحاضر فعالیتهایی را در این زمینه آغاز کردهایم، سمت و سویی که درباره بهینهسازی مصرف انرژی درنظر گرفتهایم بسیار مطلوب است اما آیا به نتیجه دلخواه رسیدهایم یا نه جای تامل دارد.بنابراین نیاز است که بهطور جدیتر به این موضوع پرداخته شود.
نماینده مردم کرمانشاه و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه فرهنگسازی در مصرف انرژی بسیار مهم است، گفت: درحالحاضر مصرف برق، گاز و منابع حرارتی به نحوه ساختوسازها و و مدیریت آن برمیگردد که بهطور قطع با برنامهریزی صحیح میتوانیم به میزان قابلتوجهی مصرف را به سمت بهینهسازی هدایت کنیم.راهبریهای این موضوع به چند بخش بستگی دارد که یکی از آنها شهرداریهاست.
احمد صفری افزود: شهروندان باید اصول صحیح بهینه مصرف انرژی را بهطور صحیح فرا بگیرند چراکه اتلاف انرژی امروز به نگرانی جدی در کشور تبدیل شده است. منابع انرژی مهم و تجدیدناپذیر کشور مانند آب، برق و گاز باید صحیحتر و اقتصادی تر به مصرف برسد.
او با اشاره به ضرورت اخلاق مصرف انرژی در جامعه تصریح کرد: صرفهجویی و اقتصادی مصرف کردن ۳ عنصر حیاتی یعنی آب، برق و گاز باید سرلوحه کار آحاد مردم باشد. به عنوان نمونه همانطور که همه میدانند تولید و توزیع برق چه هزینه سنگینی دارد و با گسترش شهرها و افزایش جمعیت هر روز نیاز به این انرژی بیشتر و بیشتر میشود.
نماینده مردم کرمانشاه و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: از خصوصیات رفتاری که موجب اقتصادیتر شدن مصرف انرژی خواهد شد میتوان به کاهش استفاده برق در ساعت پیک مصرف، صرفهجویی در مصرف آب، استفاده از لوازم کممصرف برقی، آموزش استفاده صحیح از برق و آب... اشاره کرد.
از نگاه کارشناسان، منابع انرژی از مهمترین عوامل و عناصر توسعه پایدار است. داشتن انرژی مناسب عمدهترین عامل اقتصادی جوامع صنعتی پس از نیروی انسانی است چراکه انرژی یک نیاز اساسی برای استمرار توسعه اقتصادی، رفاه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و امنیت جامعه است.اگر انرژی به نحوی تولید و مصرف شود که توسعه انسانی را در بلندمدت در تمام ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی تامین کند، مفهوم انرژی پایدار تحقق خواهد یافت، براین اساس میتوان گفت تامین انرژی پایدار ضرورت توسعه پایدار است.