معادن وانشان نسخه مرگ تدریجی باغ‌ها

به گزارش می متالز، پشت سرشان معدن‌هایی پرسر و صدا و آلوده و پیش رویشان شهر گلپایگان قرار دارد. آنها روستانشینان وانشان هستند که عطای شهرنشینی را به لقای آن بخشیدند و در روستای خود ماندگار شدند. البته شاید این ماندگاری هم به رسم عادت باشد؛ چراکه بیشتر جوانان این روستا در چند سال گذشته بار سفر را بستند و به امید روزگاری بهتر، از زادگاه خویش کوچ کردند.
مردم روستای وانشان که از روستاهای گلپایگان است به شغل کشاورزی مشغول هستند، اما همین شغل‌شان هم در روستا با مشکلاتی روبه‌رو است از جمله اینکه چندی پیش منابع طبیعی با دست گذاشتن روی اراضی کشاورزی روستاییان این منطقه و تبدیل کردن آن به اراضی ملی، دیگر جانی در بازوان روستاییان وانشان نگذاشته و گویا هنوز هم این مشکلشان رفع نشده، علاوه بر این نیز وجود معادن در اطراف این روستا معضلی دیگر برای اهالی این روستای تاریخی و گردشگری است.
 

مجوزهایی که صادر شود

در همین زمینه، علی‌اکبر زندی، رئیس شورای اسلامی روستای وانشان، گفت: برای ۲ معدن در مجاورت خانه‌ها و زمین‌های کشاورزی روستای وانشان مجوز صادر شده است.
یکی از آنها معدن شن و ماسه کوهی است و در دهه ۸۰ به‌منظور استفاده جاده موته که در دست اجرا بود فعال شد، اما متأسفانه تا کنون این معدن ماندگار شده است. انفجارهای این معدن را در کوه تاریخی «تیر» این روستا شاهد هستید. این انفجارها تا حدی قوی است که برخی اوقات ساکنان از خانه‌های خود با وحشت خارج می‌شوند و تصور می‌کنند که زلزله آمده است.
وی ادامه داد: معدن دیگری در کنار این روستا که در حوزه تولید سنگ‌های تزئینی فعالیت می‌کند و در سال ۹۳ مجوز گرفته است.
این معدن نیز فاصله کمی با باغ‌های روستا دارد. این موضوع را از مسئولان مربوط پیگیری کردیم. مردم تجمع کردند و تومارهای گوناگونی را به استانداری دادیم حتی با استاندار و مدیرکل امنیتی استان وقت نیز صحبت کردیم.
رئیس شورای اسلامی روستای وانشان افزود: با توجه به اینکه روستای وانشان به‌عنوان روستای تاریخی و گردشگری در شهرستان گلپایگان انتخاب شده، در این مجوزها شهرستان هم سهیم بوده و در فرم‌های مربوط امضا برخی اداره‌های شهرستان وجود داشته است. واقعا جای سؤال است که با وجود رشته کوه‌های فراوان در اطراف شهرستان که فاصله زیادی با روستا و شهر دارد چرا دقیقا برای این کوه که به‌طور تقریبی به روستا چسبیده مجوز صادر می‌شود.
زندی با بیان اینکه متأسفانه این مجوزها بدون اینکه مسائل یک روستا و یا شهر را در نظر بگیرند صادر شده، اضافه کرد: انفجارهای این معادن تأثیرات مخرب خود را روی درختان، قنات‌ها و باغ‌های روستای وانشان می‌گذارد، ضمن اینکه این معادن هیچ درآمدی برای روستا ندارد و یک درصد عوارض پیش‌بینی شده در قانون را به روستا نمی‌دهند.
 

منافع اقلیت یا عموم

نماینده گلپایگان در شورای اسلامی استان اصفهان با بیان اینکه منافع یک نفر را بر منافع شهر یا روستا ترجیح دادند، خاطرنشان کرد: اکنون معدن ماسه فعال و حتی تولید آسفالت را هم به‌کار خود اضافه کرده است و تمام این اتفاقات در مجاورت روستا رخ می‌دهد.
همچنین صاحب معدن سنگ‌های تزئینی دنبال سرمایه‌گذار است که دوباره این معدن را احیا کند که اگر این اتفاق رخ دهد احتمال درگیری اهالی خیلی زیاد است.
زندی اظهار کرد: اگر تا دو دهه دیگر معدن ماسه فعالیت کند، دیگر اثری از کوه تاریخی «تیر» که یک غار نیز در آن کشف شده، نخواهد ماند. در کل شهرستان گلپایگان هیچ روستایی وجود ندارد که بیش از ۲۰ هزار اصله درخت گردو و بادام داشته باشد، اما متأسفانه صدور این مجوز امضای نسخه مرگ درختان و باغ‌های روستای وانشان است و از مسئولان می‌خواهیم در تمدید مجوز تجدیدنظر و مجوز را ابطال کنند.
سخنگوی شورای شهرستان گلپایگان گفت: این معادن با نخستین قناتی که آب آن از کنار باغ‌ها رد می‌شود فقط ۲۰۰ متر فاصله دارد. معدن شن و ماسه حدود ۱۵ سال است در روستای وانشان فعال است و گرد و غبار ناشی از انفجارات روی باغ‌ها می‌نشیند.
تاکنون مردم را به صبوری دعوت کردیم، اما برخی از مواقع از اختیارات ما خارج است و وقتی مردم ببینند کسی پیگیر موضوع‌ها نیست خودشان وارد عمل می‌شوند؛ بنابراین از مسئولان می‌خواهیم در راستای حفظ حقوق و منافع روستا نسبت به جلوگیری تجدید و همچنین ابطال مجوز در اسرع وقت اقدام کنند.
بهره‌برداری از معادن از جمله فعالیت‌های اقتصادی است اما اگر ملاحظات زیست‌محیطی رعایت نشود می‌تواند آسیب‌زا باشد. نزدیکی دو معدن به روستای وانشان که علاوه بر اینکه این روستا مقصد گردشگران خارجی و داخلی است، دارای باغ‌های فراوان گردو و بادام نیز است، نمی‌تواند بدون آسیب باشد.
نشستن گرد و غبار این دو معدن روی محصولات کشاورزی و درختان از آسیب‌هایی است که نیازمند بررسی‌های بیشتر و اقدام عاجل است ضمن اینکه ممکن است اگر اصول محافظت از خاک نیز رعایت نشود خاک‌های ایجاد شده که ناشی از فعالیت این دو معدن است هنگام بارندگی به آب و خاک مزرعه‌ها و باغ‌های این روستا نیز نفوذ کند.